Klitellum
Klitellum, siodełko (clitellum) – zgrubiały, obrączkowaty odcinek ciała tworzący się na naskórku siodełkowców (Clitellata), z licznymi, silnie rozwiniętymi komórkami wydzielniczymi, uczestniczącymi w procesie rozmnażania i wytwarzania kokonu. Obejmuje od dwóch do kilkudziesięciu segmentów.
W siodełku występują trzy funkcjonalne grupy gruczołów:
- wydzielające śluz potrzebny podczas kopulacji,
- produkujące substancje potrzebne do budowy kokonu,
- produkujące albuminy tworzące środowisko dla rozwijających się zarodków.
Obecność siodełka jest cechą taksonomiczną odróżniającą siodełkowce od pozostałych pierścienic.
Położenie klitellum u wybranych rodzin i podrodzin[1]:
- Naidinae – dwa kolejne segmenty pomiędzy IV a VIII,
- pozostałe podrodziny Naididae – X i XI,
- Enchytraeidae – XI i XII,
- Phreodrilidae – połowa XII i cały XIII,
- Lumbriculidae – kilka segmentów począwszy od VIII lub IX,
- Capilloventridae – od połowy XII do XIV,
- Haplotaxidae – kilka segmentów począwszy od X lub XI.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
- Siodełkowce. W: Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.
- Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-16108-8.