Koń budionnowski

rasa koni

Koń budionnowski (ros. Будённовская лошадь) – jedna z ras konia, wykorzystywana do długo- i krótkodystansowych wyścigów, znana z wytrzymałości i charakterystycznej płynności ruchu. Konie tej rasy odnoszą sukcesy w skokach i ujeżdżeniu, są uważane za mające łagodną naturę. Nazwane „budionnowskimi” na cześć dowódcy radzieckiej kawalerii marszałka Siemiona Budionnego, który rozpoczął program ich hodowli w okolicach Rostowa po zakończeniu wojny domowej w Rosji[1][2][3].

Koń budionnowski
Ilustracja
Grupa dwuletnich ogierów budionnowskich z południowej Rosji
Typ

koń gorącokrwisty

Pochodzenie

Rosja

Wymiary
Wysokość w kłębie

160–180 cm

Umaszczenie

kasztanowate, gniade

Wzorce rasy
Equus ferus caballus
Radziecki znaczek pocztowy z koniem budionnowskim (1968)

Celem hodowli było uzyskanie konia mogącego pokonać około 100 km dziennie przez kilka dni z rzędu, przy minimalnym zaopatrzeniu i minimalnym odpoczynku, a pod koniec ciężkiego dnia marszu z zapasem sił i energii do ataku, tzn. na 5-6 kilometrową szarżę galopem. W 1950 przeprowadzono 24-godzinną jazdę próbną dla koni budionnowskich. 6-letni ogier Zanos pokonał 309 kilometrów (19 godzin jazdy). Budjonny jest dobrym partnerem do rajdów długodystansowych, zwłaszcza dla cięższych jeźdźców[4].

Pochodzenie edytuj

Koń budionnowski wywodzi się od koni czarnomorskich i klaczy dońskich krytych ogierami pełnej krwi angielskiej. Używano też koni kirgiskich i kazachskich, lecz z gorszym rezultatem. Potomstwo odchowywano bardzo starannie na bogatej paszy i testowano pod względem użytkowości po ukończeniu dwóch i czterech lat życia. Z ogólnej liczby 657 klaczy, od których rozpoczęto hodowlę, 359 stanowiły anglodońskie, 261 mieszańce anglodońskie z czarnomorskimi i 37 angloczarnomorskie. Kryto je ogierami anglodońskimi. Gdy cechy pełnej krwi angielskiej stawały się mniej wyraźne, do hodowli włączano ponownie ogiery tej rasy[1][2][3].

Za oficjalną datę powstania koni rasy budionnowskiej uważany jest rok 1949. Pierwsza księga stada założona została dla tej rasy w 1951. Mimo że rasa ta istnieje od niedawna, koń ten należy do ras najbardziej znanych i lubianych nie tylko w Rosji ale całej Europie. Uważany jest za wspaniałego galopera i używany jest głównie do sportu jeździeckiego, wyścigów płaskich i zawodów w skokach przez przeszkody[1][2].

Budowa i wygląd edytuj

Głowa i szyja mają dobre proporcje. Profil jest prosty lub nieznacznie wklęsły. Taka ładna, szlachetna głowa zdradza wpływ koni pełnej krwi angielskiej. Długa i prosta szyja przechodzi w wysoki kłąb i łączy się z umiarkowanie skośnymi łopatkami – nie są one jednak tak długie, jak u konia pełnej krwi angielskiej.

Koń budionnowski jest lekkiej budowy, ale o stosunkowo masywnym tułowiu. Grzbiet ma krótki, prosty i szeroki, lędźwie wydłużone, a zad długi i zazwyczaj prosty. Kończyny są lekkie, mało masywne, zdarzają się wady w budowie i wielkości stawów. Wadą tej rasy jest iksowata postawa kończyn przednich, powodująca ich wadliwy ruch. Wadę tę rozprzestrzeniło krzyżowanie z końmi dońskimi i kazachskimi.

80% koni budionnowskich jest maści kasztanowatej, często ze złocistym połyskiem, odziedziczonym po koniach dońskich i czarnomorskich. Występują także konie gniade z tak zwanym złotym połyskiem.

Przeciętnie koń budionnowski mierzy około 160 cm, chociaż zdarzają się osobniki o wzroście ponad 170 cm[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c Rasy koni: Budionnowski.. horse24.pl. [dostęp 2023-12-16].
  2. a b c d Susan McBane: Pferde der Welt. Könemann, 1997, s. 158, język niemiecki, ISBN 3-89508-527-8
  3. a b BUDYONNY HORSES.. breeds.okstate.edu. [dostęp 2023-12-16].
  4. Budenny.. breeds.okstate.edu. [dostęp 2023-12-16].

Linki zewnętrzne edytuj

  • Budenny. International Museum of the Horse. [dostęp 2020-09-07]. (ang.).