Kościół św. Jana Chrzciciela w Łagowie
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Łagowie – rzymskokatolicki kościół parafialny w Łagowie, w gminie Łagów, w powiecie świebodzińskim, w województwie lubuskim. Należy do dekanatu Świebodzin – NMP Królowej Polski.
 1039 z dnia 20 marca 1964[1]
| |||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
.jpg) widok ogólny od strony północno-zachodniej | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Adres |
ul. Tadeusza Kościuszki 3a | ||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||
| Wezwanie |
św. Jana Chrzciciela | ||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Łagów  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu świebodzińskiego  | |||||||||||||||||
 52°20′04,7065″N 15°17′36,8997″E/52,334641 15,293583
| |||||||||||||||||
Historia edytuj
Pierwsza świątynia edytuj
Historia życia religijnego w Łagowie łączy się z zakonem joannitów, który w 1341 roku otrzymał Łagów oraz miejscowy zamek wraz z przynależnymi do niego 23 wsiami. W XIV stuleciu szpitalnicy wznieśli w Łagowie nowy gotycki zamek, w sąsiedztwie którego w późniejszym czasie wzniesiona została świątynia, łącząca funkcję katolickiego kościoła parafialnego i zakonnego. Pierwsza wzmianka historyczna, mogąca świadczyć o prawdopodobnym istnieniu katolickiego kościoła w Łagowie pochodzi z 1451 roku, kiedy to niejaki Hans Sechlow sprzedał łagowskiemu komturowi Liboriusowi von Schliebenowi nowy ołtarz ku czci Marii Panny i Trzech Króli. Z tego samego okresu pochodzą informacje o istnieniu w sąsiedztwie zamku folwarku[2].
W I połowie XVI wieku na obszar diecezji lubuskiej zaczęły przenikać idee reformacyjne, które w niedługim czasie zaczęły zyskiwać poparcie lokalnych margrabiów, kapłanów i rycerzy. Joannici brandenburscy przeszli na luteranizm w 1538 roku. Rok później na czele łagowskiej komandorii stanął popierający idee reformacyjne Andreas von Schlieben Starszy. Jego panowanie kończy katolicką epokę w funkcjonowaniu komandorii w Łagowie oraz lokalnej parafii[3].
Z roku 1575 pochodzi informacja o pracach murarskich w przyzamkowej świątyni oraz upiększaniu jej, poprzez wykonanie dekoracji z gipsu. Obiekt istniał do 1725 roku, kiedy to z rozkazu margrabiego Christiana Ludwiga von Brandenburg-Schwedt został zastąpiony nowym budynkiem. Powodem tej decyzji było przegnicie dębowych belek podwalinowych, co może świadczyć o tym, że pierwotna świątynia była zrealizowana w technologii szachulcowej[2].
Obecny kościół edytuj
Budowa nowego kościoła trwała w latach 1725-1726. Wykonana na rzucie krzyża salowa murowana świątynia w dużej mierze zachowała się do dnia dzisiejszego[2]. Była to skromna budowla, z nierozczłonkowanym prostokątnym korpusem i drewnianą wieżą zlokalizowaną w zachodniej części. We wnętrzu ulokowano płyty nagrobne ze starego kościoła[4].
W 1842 roku konstrukcja kościoła częściowo ucierpiała w wyniku pożaru, który swoim zasięgiem objął historyczne centrum Łagowa, w tym zamek i zabudowę zlokalizowaną między bramami miejskimi[5]. W 1876 roku kościół został przebudowany i rozbudowany. Elewacje korpusu uzyskały wystrój klasycyzujący; w trakcie prac wzniesiono transept, murowaną wieżę z wąskim przęsłem wieżowym mieszczącym klatki schodowe oraz symetryczne wieżyczki schodowe. Remont objął także wnętrze, które wzbogaciło się o empory i nowe stropy[4].
Kościół w Łagowie pozostawał świątynią ewangelicką aż do 1945 roku, kiedy to zgodnie z postanowieniami konferencji poczdamskiej obszar ziemi lubuskiej na wschód od Odry został przyznany Polsce, a sam kościół zaczął służyć napływającym osadnikom wyznania katolickiego. 28 października 1945 roku w Uroczystość Chrystusa Króla doszło do poświęcenia świątyni jako kościoła katolickiego pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela. Początkowo obiekt pełnił funkcję kościoła filialnego dla Parafii Matki Bożej Różańcowej w Toporowie; zmiana nastąpiła 1 czerwca 1951 roku, kiedy to utworzono parafię łagowską[6].
Ostatnie większe prace remontowe kościół przeszedł w latach 1970-1971[6].
Architektura i wyposażenie edytuj
Budowla została wzniesiona z kamienia i cegły. Reprezentuje styl neoklasycystyczny. Obecnie jest to świątynia o jednej nawie, wybudowana na planie prostokąta, z transeptem – nawą poprzeczną (którego południowe ramię zostało przebudowane na zakrystię) i wieżą nad kruchtą. Wewnątrz świątyni mieszczą się empory, a także kilka płyt nagrobnych z drugiej połowy XVI stulecia w stylu późnego renesansu, pierwotnie znajdujących się w kaplicy zamku joannitów, między innymi komandora łagowskiego Andrzeja von Schleibena (zm. 1571) oraz jego syna, również Andrzeja, (zm. 1568). Obydwie te płyty – wykonane z piaskowca – mieszczą się obecnie w zakrystii[6].
- Wnętrze kościoła
-
Ołtarz -
Sklepienie i prospekt organowy -
Chrzcielnica
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. [dostęp 2013-02-07].
- ↑ a b c Gahlbeck i Schumann 2019 ↓, s. 9.
- ↑ Wasilkiewicz 2016 ↓, s. 211-213.
- ↑ a b Jacek Sawiński, Kościół ewangelicki, ob. katolicki parafialny p.w. św. Jana Chrzciciela, [w:] zabytek.pl [online], Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie, 2005 [dostęp 2023-10-13] (pol.).
- ↑ Jermaczek i Maciantowicz 2002 ↓, s. 21.
- ↑ a b c Historia Parafii, [w:] parafia.lagow.pl [online], Parafia św. Jana Chrzciciela w Łagowie [dostęp 2023-10-14] (pol.).
Bibliografia edytuj
- Danuta Jermaczek, Marek Maciantowicz: Łagowski Park Krajobrazowy - przewodnik turystyczny. Świebodzin: Wydawnictwo Lubuskiego Klubu Przyrodników, 2002. ISBN 83-87846-23-6. (pol.).
- Kamil Wasilkiewicz: Templariusze i joannici w biskupstwie lubuskim (XIII-XVI w.). Gniezno: Wydawnictwo Naukowe Contact/ABC, 2016. ISBN 83-87846-23-6. (pol.).
- Christian Gahlbeck, Dirk Schumann: Schlösser und Gärten der Neumark. Zamki i ogrody Nowej Marchii. Lagow / Łagów. Berlin: Freundeskreis Schlösser und Gärten der Mark in der Deutschen Gesellschaft e.V., 2019. ISBN 978-3-941675-02-5. (niem. • pol.).