Kościół św. Jana Ewangelisty w Pisarzowej

Kościół św. Jan Ewangelisty w Pisarzowej – zabytkowa[1] drewniana świątynia rzymskokatolicka w miejscowości Pisarzowa w powiecie limanowskim, będąca kościołem parafialnym miejscowej parafii. Kościół znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.

Kościół pw. św. Jana Ewangelisty
A-136/M z dnia 26.05.2008[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Pisarzowa

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolickie

parafia

Parafia św. Jana Ewangelisty w Pisarzowej

Wezwanie

Jan Ewangelista

Wspomnienie liturgiczne

niedziela po 6 maja

Położenie na mapie gminy wiejskiej Limanowa
Mapa konturowa gminy wiejskiej Limanowa, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Jana Ewangelisty”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Jana Ewangelisty”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Jana Ewangelisty”
Położenie na mapie powiatu limanowskiego
Mapa konturowa powiatu limanowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Jana Ewangelisty”
Ziemia49°41′17,63″N 20°30′24,29″E/49,688231 20,506747

Historia edytuj

Niewielki drewniany kościółek wzniesiony został w roku 1713 przez F. Wąsowskiego[2], w miejscu i przy wykorzystaniu elementów wcześniejszej świątyni z 1478, która została rozebrana. Konsekracji dokonał w 1749 biskup krakowski Michał Ignacy Kunicki[3].

W 1978 miała miejsce pierwsza większa przebudowa - kościół został podniesiony i poszerzony w dolnej części, a do wieży dobudowano trzecią kondygnację[3].

Architektura edytuj

Jest to kościół orientowany, jednonawowy, z węższym prezbiterium, zamkniętym trójbocznie[3]. Wzniesiono go według zasad konstrukcji wieńcowo-zrębowej i przykryto dwuspadowym dachem siodłowym[4]. Góruje nad nim trzykondygnacyjna wieża konstrukcji słupowej, nakryta cebulastym hełmem z latarnią[2].

Do głównego korpusu świątyni przylega kilka przybudówek różnego przeznaczenia[4]:

  • przy prezbiterium od strony północnej przylega zakrystia
  • przy nawie od strony południowej znajduje się Kaplica Różańcowa z obrazem przedstawiającym Maryję wręczającą różaniec św. Dominikowi
  • "Ogrojec" - przybudówka z figurą modlącego się Chrystusa i pocieszającego Go anioła - prowadzi do niej przejście z Kaplicy Różańcowej.

Kościół otacza kamienny, ponad 100-letni mur z trzema wejściami zamykanymi ażurowymi bramami. W murze znajdują się kapliczki z figurami: Chrystus frasobliwy, Upadek Chrystusa, Pieta i Chrystus Zmartwychwstały[4].

Wnętrze edytuj

 
Wnętrze kościoła w Pisarzowej - widok na ołtarz Serca Jezusowego i prezbiterium

Nawę świątyni przykrywa strop płaski, natomiast nad prezbiterium wykonano pozorne sklepienie kolebkowe. Zarówno stropy jak i ściany zdobi XIX-wieczna polichromia figuralna i ornamentalna[2]. Jej autorem jest Adolf Gucwa z Tarnowa. Dwa główne malowidła znajdują się na stropach i przedstawiają Zmartwychwstanie Chrystusa (nad prezbiterium) oraz Ukoronowanie Najświętszej Marii Panny (nad nawą)[5].

Ołtarze edytuj

ołtarz główny
pochodzi z przełomu XVII i XVIII wieku. W jego predelli znajduje się barokowe metalowe tabernakulum, obudowane drewnem. W części centralnej umieszczono wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem z końca XVII wieku[2]. Pod nim umieszczono obraz przedstawiający św. Jana - patrona kościoła. Nad całością ołtarza góruje wysoka gloria, w której środku znajduje się gołębica, symbolizująca Ducha Świętego[6].
ołtarze boczne
również z elementami barokowymi:
  • ołtarz Serca Pana Jezusa - w jego centralnej części umieszczono obraz Serce Jezusa z 1892, pod którym znajduje się wizerunek św. Antoniego z 1640. W górnej części umieszczono obraz Veraikon[6].
  • ołtarz św. Anny - w jego centralnej części znajduje się wizerunek św. Izydora z 1720, na zasuwie z kolei umieszczono obraz Modlitwa św. Anny i św. Marii. W górnej części umieszczono wizerunek św. Stanisława Biskupa[6].
  • ołtarz Matki Bożej Różańcowej - znajdują się w nim trzy obrazy: Józef z Dzieciątkiem, Matka Boża Różańcowa, oraz Jan Nepomucen.
  • ołtarz w Ogrojcu - to nadstawa ołtarzowa z dawnej Kaplicy Różańcowej. Znajduje się w nim figura Ukrzyżowanego Chrystusa, przy którym czuwają św. Jan Apostoł oraz Matka Boża Bolesna[6].

Wyposażenie edytuj

Większość wyposażenia kościoła w Pisarzowej pochodzi z XVII i XVIII wieku i posiada wyraźne cechy barokowe i rokokowe[2].

  • chrzcielnica - XVII-wieczna, wykonana z kamienia na kształt kielicha[5].
  • organy - dziesięciogłosowe, wykonane w 1980 z wykorzystaniem pozostałości starszego instrumentu.
  • stacje Drogi Krzyżowej - wykonane w 1982 przez Walentego Mamaka z bejcowanego drewna[5].

Przypisy edytuj

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023., s. 94
  2. a b c d e Kościół św. Jana Ewangelisty w Pisarzowej. Katolicka Agencja Informacyjna, 2005-2007. [dostęp 2011-05-01]. (pol.).
  3. a b c P. Skoczek, "Parafie...", s. 159
  4. a b c P. Skoczek, "Parafie...", s. 160
  5. a b c P. Skoczek, "Parafie...", s. 163
  6. a b c d P. Skoczek, "Parafie...", s. 162

Bibliografia edytuj

  • Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 158-164. ISBN 978-83-88383-43-4.