Wikipedia

Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej

(Przekierowano z Kościół św. Stanisława BM w Dzisnej)

Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej – kościół filialny w Dzisnej.

Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej
A-1269 z 18 czerwca 1954[1]
kościół filialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Dzisna

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia św. Katarzyny w Trzecheli

Wezwanie

św. Stanisława Biskupa i Męczennika

Położenie na mapie gminy Przybiernów
Mapa konturowa gminy Przybiernów, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej”
Położenie na mapie powiatu goleniowskiego
Mapa konturowa powiatu goleniowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej”
Ziemia53°41′04″N 14°50′36″E/53,684444 14,843333
Multimedia w Wikimedia Commons

Jest jednym z najstarszych kościołów ryglowych na terenie Pomorza Zachodniego[2]. We wnętrzu unikatowe, siedemnastowieczne polichromie będące przykładem sztuki ludowej tych terenów. W literaturze obiekt określany jest jako „niezwykle cenny zabytek”[2] lub nawet jako „najcenniejszy drewniany obiekt na Pomorzu Zachodnim”[3].

Historia edytuj

Kościół powstał pod koniec XVI wieku (najprawdopodobniej w 1591 – taka data znajdowała się na witrażach herbowych w oknach świątyni)[2]. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1595[4]. Około 1673 kościół wzbogacił się o ryglową wieżę (została ona rozebrana w 1906)[4]. Zachowane do dnia dzisiejszego wyposażenie pochodzi z XVII wieku.

Fundatorem kościoła był ród Köllerów, którzy władali wsią do 1920[2]. Po zmianie właściciela pojawił się wśród mieszkańców wsi pomysł zburzenia dotychczasowego kościoła i postawieniu na jego miejscu nowej, murowanej świątyni, co podnieść miało prestiż miejscowości. W dzieło obrony kościoła zaangażował się ówczesny konserwator zabytków prowincji Pomorze – dr Frantz Balke[2]. Dzięki jego staraniom odstąpiono od planów rozbiórki, a w 1928 kościół został poddany pracom konserwatorskim.

W czasie II wojny światowej świątynia nie ucierpiała. W okresie powojennym była wykorzystywana jako owczarnia. 18 czerwca 1954 roku kościół został wpisany do rejestru zabytków pod numerem 21[5]. W 1976 budynek powrócił do pełnienia funkcji sakralnych[2]. Wstępny remont kościoła przeprowadzono w latach 1978–1981[4]. Remont kapitalny miał miejsce w latach 1993–1995[4]. Zakres prac obejmował m.in. dobudowanie drewnianej wieży oraz zrekonstruowanie ołtarza głównego i oszklenia witrażowego.

Wyposażenie edytuj

Sceny na fasetach stropu
 
Stworzenie Świata
 
Stworzenie Ewy
 
Grzech Pierworodny
 
Wygnanie z Raju
 
Narodzenie Chrystusa
 
Ukrzyżowanie
 
Zmartwychwstanie
 
Wniebowstąpienie
 
Sąd Ostateczny
  • Polichromie stropu. Płaską powierzchnię stropu oraz ustawione skośnie fasety pokrywają malowidła wykonane przez Michaela Wurma w XVII w[2]. Strop ozdobiony został motywami roślinnymi, pomiędzy którymi umieszczone zostały twarze aniołów. Na fasetach umieszczono sceny ze Starego i Nowego Testamentu: Stworzenie Świata, Stworzenie Ewy, Grzech Pierworodny, Wygnanie z Raju, Narodzenie Chrystusa, Ukrzyżowanie, Zmartwychwstanie, Wniebowstąpienie i Sąd Ostateczny[2]. Wygląd wielu przedstawionych postaci jest wzorowany na ówczesnych strojach żołnierzy i dostojników szwedzkich, którzy panowali wówczas na Pomorzu Zachodnim[3][4]. Całość – pełna uproszczeń i naiwności jest typowym przykładem sztuki ludowej.
  • Empora z balustradą ozdobioną wizerunkami 12 apostołów
  • Ołtarz barokowy z 1607[2], zwieńczenie ołtarza wykonano w 1682[2]
  • Ambona z 1650[2]
 
Wnętrze kościoła w Dzisnej

Przypisy edytuj

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2016-09-16].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k Janina Kochanowska: Perły Pomorza. Szczecin: Oficyna IN PLUS, 2011. ISBN 978-83-89402-81-3.
  3. ↑ a b Jerzy M. Kosacki: Ziemia Szczecińska przewodnik turystyczny Część II Szczecin i okolice. Szczecin: Wydawnictwo "SAT", 1994, s. 98. ISBN 83-86507-10-1.
  4. ↑ a b c d e Roman Kostynowicz: Kościoły archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej. T. 1. Szczecin: Szczecińskie Wydawnictwo Archidiecezjalne "Ottonianum", 2010. ISBN 83-7041-202-5.
  5. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków. www.nid.pl. [dostęp 2011-11-25].

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Stanisława_Biskupa_i_Męczennika_w_Dzisnej&oldid=66970042”