Kościół św. Wawrzyńca w Słupcy

Kościół św. Wawrzyńca w Słupcy – gotycka świątynia wzniesiona z fundacji Andrzeja Bnińskiego, biskupa poznańskiego, w połowie XV wieku.

Kościół św. Wawrzyńca w Słupcy
59/623 z dnia 25.04.1958 r.[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Kościół pw. św. Wawrzyńca w Słupcy
Państwo

 Polska

Miejscowość

Słupca

Adres

Kościelna 3

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Wawrzyńca w Słupcy

Wezwanie

Świętego Wawrzyńca

Położenie na mapie Słupcy
Mapa konturowa Słupcy, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca w Słupcy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca w Słupcy”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca w Słupcy”
Położenie na mapie powiatu słupeckiego
Mapa konturowa powiatu słupeckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca w Słupcy”
Ziemia52°17′11,5″N 17°52′24,0″E/52,286528 17,873333
Strona internetowa

Historia edytuj

Według źródeł kościół istniał już około 1296 r., czyli w okresie lokacji miasta[2]. Jego prawdopodobnym fundatorem był biskup poznański Jan Gerbicz. Pierwszym plebanem został wówczas Walter (1296 r.), a następnie Gerlib (1306 r.). Pierwotny obiekt wykonany był z drewna[2]. W 1331 r. kościół uległ spaleniu podczas najazdu krzyżackiego. Nie wpłynęło to jednak na jego funkcjonowanie – już w 1340 r. pojawia się kolejny pleban Piotr. W drugiej połowie XIV w. parafia liczyła około 3460 wiernych[2]. W połowie XV w. postanowiono przebudować kościół. Jego fundatorem został biskup poznański Andrzej Bniński. Następnie wielokrotnie przebudowywany (2. połowa XVIII w., XIX w.). Regotycyzacja kościoła nastąpiła w latach 1949–1958 pod kierunkiem architekta Aleksandra Holasa[2].

W 1998 roku odnaleziono w tym kościele najstarszy mechanizm zegarowy w Polsce, którego miniaturkę podziwiać można w Muzeum Regionalnym w Słupcy[3].

Architektura edytuj

Kościół został zbudowany w stylu gotyckim, jednak fasada zachodnia i wschodnia reprezentuje styl barokowy. Murowany z cegły z użyciem kamieni narzutowych w cokole. Świątynia posiada trzy nawy o halowym układzie przestrzennym. Nawy boczne są otwarte do głównej ostrołukowymi arkadami filarowymi. Kościół przykryty jest sklepieniem gwiaździstym pochodzącym z XVI w. W zakrystii natomiast znajduje się sklepienie krzyżowo-żebrowe. Dachy dwuspadowe, z wieżyczką na sygnaturkę[4].

Wyposażenie edytuj

We wnętrzu kościoła znajdują się[5]:

  • kropielnica gotycka z XV w.
  • dwie chrzcielnice z XV i XVII w.
  • tron biskupi przerobiony na konfesjonał z początku XVII w.
  • świeczniki ołtarzowe z 2. połowy XVIII w.
  • zamek żelazny i okucia późnogotyckie z XVI w.
  • Obraz Matki Boskiej Kodeńskiej w sukience z ok. 1800 r.
  • portrety trumienne na blasze z XVII w.
  • rzeźba Matki Boskiej Bolesnej z ok. 1400–1420 r.
  • dzwon z 1563 r.
  • kielichy z XVII w.

Proboszczowie parafii edytuj

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-12].
  2. a b c d B. Szczepański (red.), Dzieje Słupcy, Poznań 1996, s. 53.
  3. Najstarszy mechanizm zegarowy w Polsce. [dostęp 2016-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  4. Ruszczyńska T., Sławska A. (red.), Katalog zabytków sztuki w Polsce tom V, Warszawa 1960, s. 17.
  5. Ruszczyńska T., Sławska A. (red.), Katalog zabytków sztuki w Polsce tom V, Warszawa 1960, s. 18.

Galeria edytuj

Zobacz też edytuj