Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Lutczy
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Lutczy – drewniany rzymskokatolicki kościół filialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, wzniesiony około 1464, znajdujący się w miejscowości Lutcza.
265 z 09.02.1960[1] | |||||||
Elewacja południowa | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
Miejscowość | |||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
parafia | |||||||
Wezwanie | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie gminy Niebylec | |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||||
Położenie na mapie powiatu strzyżowskiego | |||||||
49°48′24,3″N 21°52′27,6″E/49,806750 21,874333 | |||||||
Strona internetowa |
Kościół włączono do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.
Historia edytuj
Kościół powstał w drugiej połowie XV w. (około roku 1464[2]). W pierwszej połowie XVI w. miała miejsce rozbudowa kościoła, dobudowano zakrystię. W pierwszej połowie XVII w., dostawiono wieżę. W 1670 r. kościół został częściowo strawiony przez pożar, spłonął wtedy dach i wieża. Odbudowano go i odnowiono dopiero w 1722, z tego czasu pochodzą: dach z wieżyczką na sygnaturkę, strop z fasetą i zaskrzynieniami, okna nawy. Kościół konsekrowano w 1743. Około połowy XIX w. wykonano dekorację malarską kościoła, wybudowano także w jego obejściu murowaną dzwonnicę. Od około 1970 kościół pozostawał nieużytkowany. W latach 2010–2014 przeprowadzono kompleksowy remont i konserwację wnętrza świątyni i przywrócony został do kultu. Pełni funkcję kościoła filialnego[3][4].
Architektura i wyposażenie edytuj
Kościół to budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, na podmurowaniu kamiennym. Orientowany, na rzucie prostokąta, z wydłużonym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium i przylegającą do niego od północy murowaną zakrystią ze składzikiem. Korpus nawowy szerszy na rzucie prostokąta z kruchtami od północy i zachodu z dwoma pomieszczeniami po bokach. Kruchty konstrukcji słupowej. W bryle kościoła dominuje wysoki, strzelisty dach, założony jako dwuspadowy z wysmukłą sygnaturką nad nawą, przechodzący w nieco niższy, wielospadowy nad prezbiterium, z którego opuszcza się jako pulpitowy nad zakrystią. Gontem oszalowane ściany i połacie dachowe[2][3].
Wewnątrz stropy płaskie, w nawie strop z fasetą, w zakrystii sklepienie kolebkowe. Ważniejsze wyposażenie: chrzcielnica z pierwszej połowy XVII w; ołtarz główny i ambona z pierwszej połowy XVIII w.; konfesjonały i zespół ławek z XVIII w; dwa ołtarze boczne z drugiej połowy XIX w. wzorowane na wcześniejszych barokowych; chór muzyczny wsparty na słupach z dekoracja malarską z około połowy XIX w.[2][3]
-
Widok strony od prezbiterium
-
Elewacja frontowa
-
Elewacja północna
Otoczenie edytuj
Na wschód od kościoła usytuowana jest dzwonnica, na przedłużeniu jego osi podłużnej, w ciągu ogrodzenia. Wymurowana z cegły, jako parawanowa, z trzema arkadami i zwieńczona zadaszeniem czterospadowym osadzonym na profilowanym cokole[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-11-14] .
- ↑ a b c Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2001, s. 190, 191. ISBN 83-85557-88-1.
- ↑ a b c Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPATHIA, Rzeszów 2015, s. 228, 229. ISBN 978-83-61577-68-3.
- ↑ a b Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Matki Boskiej. Lutcza. Strona internetowa www.zabytek.pl. [dostęp 2020-11-15].