Wikipedia

Kodeks 0121

Kodeks 0121 (Gregory-Aland no. 0121) α 1031 (Soden)[1], dawniej oznaczany pod symbolem 0121a – grecki kodeks uncjalny Nowego Testamentu na pergaminie, paleograficznie datowany na X wiek. Rękopis przechowywany jest w Bibliotece Brytyjskiej (Harley 5613) w Londynie[2]. Tekst pisany jest czerwonym atramentem. Fragment cytowany jest w krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu.

Kodeks 0121 (GA)
Cod. Harleianus 5613
Ilustracja
Tekst 1 Kor 15,52-58; 2 Kor 1,1; 1,6-13
Data powstania

X wiek

Rodzaj

Kodeks majuskułowy

Numer

0121

Zawartość

1. List do Koryntian 16 – 2. List do Koryntian †

Język

grecki

Rozmiary

26 × 21 cm

Typ tekstu

tekst cezarejski

Kategoria

III

Miejsce przechowywania

British Library

Multimedia w Wikimedia Commons

Opis edytuj

Do dnia dzisiejszego zachowały się 2 karty kodeksu (26 na 21 cm) z tekstem 1. Listu do Koryntian (15,52-16,24) oraz 2. Listu do Koryntian (1,3-15; 10,13-12,5)[2]. W oryginalnym kodeksie były one oddzielone od siebie 4 kartami (dziś utracone). Oryginalny rękopis, z pełnym tekstem Listów Pawła, musiał liczyć około 48 kart[3].

Tekst pisany jest w dwóch kolumnach na stronę, w 38 linijkach w kolumnie[2]. Litery są niewielkie, pisane czerwonym atramentem[4], co jest rzadkością wśród rękopisów[5]. Litery beta oraz tau są nienaturalnie wielkie w stosunku do liter otaczających[5], alfa i my mają kształt typowy dla pisma minuskułowego[6]; stosuje ligatury dla dyftongu λλ oraz rodzajnika τω. Pismo fragmentu posiada pewne cechy zarówno uncjały, jak i minuskuły i reprezentuje etap przejściowy pomiędzy nimi (semi-uncjała)[5]. Przydechy (oddawane przy pomocy znaków ⊢ i ⊣) i akcenty stosowane są regularnie[6]. Cytaty ze Starego Testamentu oznakowane zostały na marginesie przy pomocy odwróconego comma (<)[6].

Występuje błąd iota adscriptum (τηι zamiast τῃ). Scrivener doszukał się w nim 10 błędów itacyzmu[4].

Tekst edytuj

 
2 Kor 1,3-5 (facsimile Scrivenera)

Tekst kodeksu reprezentuje mieszaną tradycję tekstualną. Hermann von Soden był zdania, że reprezentuje recenzję dokonaną przez Hezychiusza z Aleksandrii w IV wieku[7]. Filolog Günther Zuntz twierdził, że należy do rodziny 1739, która reprezentuje tekst cezarejski w Listach Pawła[8]. Kurt Aland zaklasyfikował go do kategorii III[2], co oznacza, że jest ważny dla poznania historii tekstu Nowego Testamentu[9].

W 1 Koryntian 15,54 brak frazy το φθαρτον τουτο ενδυσηται αφθαρσιαν και (to, co skażone przyoblecze się w to, co nieskażone, i); frazy tej nie zawierają 088, 0243, 1175, 1739[10]. Prawdopodobnie jest to najbardziej godny uwagi wariant tekstowy fragmentu[7].

Historia edytuj

 
Minuskuł 385, w którego produkcji wykorzystano karty kodeksu 0121

Datowanie fragmentu nie jest łatwe. Griesbach datował kodeks na wiek X lub XI[11], Scrivener na około X wiek[6], Gregory na IX wiek[4], Zuntz na XII wiek[5], Aland na X wiek. Obecnie INTF datuje go na X wiek[12].

Obie karty zostały później zgięte w pół i wykorzystane w minuskule 385 (w roli okładki), sporządzonym w 1407 roku. Jeden z jego właścicieli napisał „1449 ulto septembris” (1449 koniec września), nota częściowo się zatarła[3].

Jednym z jego późniejszych właścicieli był Edward Harley (1694–1741), kolekcjoner rękopisów, który go nabył prawdopodobnie w 1733 roku od handlarza Johna Gibsona (1720–1726). W 1753 roku kolekcja Harleya została sprzedana dla British Museum. W 1923 roku kodeks poddany został zabiegom restauratorskim, w wyniku których przywrócono oryginalną kolejność kart minuskułu 385[13].

Griesbach porównał go z fragmentem przechowywanym w Hamburgu (dziś oznaczany jako 0121b) i ze względu na duże podobieństwo uznał, że należały do tego samego rękopisu[11]. Birdsall w 1960 wykazał, że oba wyszły spod innej ręki i prawdopodobnie należały do odrębnych rękopisów[14]. Sprawę przesądziło odkrycie kodeksu 0243, który wyszedł spod tej samej ręki co Fragmentum Uffenbachianum i w niektórych partiach tekstu pokrywa się z 0121. Oba kodeksy są pokrewne pod względem tekstualnym[7].

Tekst rękopisu opublikował Konstantin von Tischendorf w 1855 roku[15]. Scrivener opublikował facsimile dla 2 Kor 1,3-5[16].

W krytycznych wydaniach kilkakrotnie zmieniano siglum, przy pomocy którego był oznaczany. Tischendorf oznakował go przy pomocy siglum M. Gregory w 1908 roku dał mu siglum 0121[1]. Po badaniach Birdsalla[14], nadano mu siglum 0121a, które wprowadzono do 26 wydania Novum Testamentum Graece Nestle-Alanda (NA26)[17]. W 27 wydaniu Nestle-Alanda (NA27) ponownie otrzymał siglum 0121, a 0121b włączony został do kodeksu 0243[18]. W NA27 zaliczony został do rękopisów cytowanych w pierwszej kolejności[19].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Gregory 1908 ↓, s. 41.
  2. ↑ a b c d Aland i Aland 1995 ↓, s. 121.
  3. ↑ a b Harley MS 5613* British Library
  4. ↑ a b c Gregory 1900 ↓, s. 117.
  5. ↑ a b c d Zuntz 1953 ↓, s. 287.
  6. ↑ a b c d Scrivener 1894 ↓, s. 185.
  7. ↑ a b c Waltz 2007 ↓.
  8. ↑ Christian-Bernard Amphoux: An Introduction to New Testament textual criticism. Cambridge University Press, 1991, s. 104–105. ISBN 0-521-42493-3.
  9. ↑ Aland i Aland 1995 ↓, s. 106, 159.
  10. ↑ NA26 1991 ↓, s. 470.
  11. ↑ a b Griesbach 1793 ↓, s. 164-166.
  12. ↑ INTF: Kodeks 0121 (GA). [w:] Liste Handschriften [on-line]. Münster Institute. [dostęp 2012-05-08].
  13. ↑ Harley 5613 at the British Library
  14. ↑ a b Birdsall 1960 ↓, s. 336-338.
  15. ↑ Konstantin von Tischendorf: Anecdota sacra et profana. Leipzig: 1855, s. 174–189, 190-205.
  16. ↑ F.H.A. Scrivener: A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament. E. Miller. T. 1. London: George Bell & Sons, 1894, s. Plate XII, No. 34.
  17. ↑ NA26 1991 ↓, s. 51*, 697.
  18. ↑ NA27 2001 ↓, s. 60.
  19. ↑ NA27 2001 ↓, s. 698.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kodeks_0121&oldid=71730468”