Kokoryczka okółkowa

Kokoryczka okółkowa (Polygonatum verticillatum) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny szparagowatych. Występuje w dużej części Europy, choć bez jej krańców północnych, wschodnich, południowych i zachodnich, w Azji Mniejszej i na Kaukazie, w Himalajach, południowych i środkowych Chinach[3]. W Polsce rozpowszechniona na południu, zwłaszcza w górach, poza tym rozproszona na północy w pasie pojezierzy. W środkowej części kraju ma pojedyncze stanowiska[4].

Kokoryczka okółkowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

szparagowate

Rodzaj

kokoryczka

Gatunek

kokoryczka okółkowa

Nazwa systematyczna
Polygonatum verticillatum (L.) All.
Fl. Pedem. 1: 131 (1785)[3]

Morfologia edytuj

 
Kwiaty
 
Owoce
Łodyga
Wzniesiona i kanciasta o wysokości przeważnie 50–80 cm, wyjątkowo do 100 cm. Nie rozgałęzia się, przeważnie jest naga. Wyrasta z czołgającego się kłącza.
Liście
Mają równowąski lub podługowaty kształt i blaszkę liściową o szorstkich brzegach. Bezogonkowe, tworzą na łodydze okółki, w każdym okółku 3–7 liści.
Kwiaty
Zwisające kwiaty o długości do 2,5 cm wyrastają na szypułkach w kątach okółków liściowych, w liczbie 1–7 w jednym okółku. Mają 6-ząbkowy, rurkowaty okwiat białej barwy o długości 5–10 mm. 6 pręcików. Roślina kwitnie od maja do czerwca.
Owoce
Jagody z kilkoma nasionami, po dojrzeniu koloru czerwonego.

Biologia i ekologia edytuj

Występuje w cienistych lasach i zaroślach. W górach bardziej rozpowszechniona niż na niżu. Geofit. Gatunek charakterystyczny dla Cl. Betulo-Adenostyletea[5].

Roślina trująca
Trujący jest cały pęd nadziemny.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-10-01] (ang.).
  3. a b c Polygonatum verticillatum (L.) All., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-13].
  4. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 418, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia edytuj

  • Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.