Kolcosznicowate

rodzina gryzoni

Kolcosznicowate[5] (Platacanthomyidae) – rodzina ssaków z nadrodziny myszowych (Muroidea) w obrębie rzędu gryzonii (Rodentia).

Kolcosznicowate
Platacanthomyidae
Alston, 1876[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – kolcosznica dziuplowa (Platacanthomys lasiurus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

żuchwowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

kolcosznicowate

Typ nomenklatoryczny

Platacanthomys Blyth, 1859

Synonimy
Rodzaje

3 rodzaje (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania edytuj

Rodzina obejmuje gatunki występujące w południowej części Azji: południowe prowincje Chin i północno-zachodni Wietnam (Typhlomys cinereus) oraz indyjski stan Kerala (Platacanthomys lasiurus)[6][7].

Systematyka edytuj

Takson był pierwotnie lokowany przez Edwarda Alstona, w rodzinie myszowatych. Później zoolodzy sytuowali go w popielicowatych (Thomas 1896), w nadrodzinie myszowe (Muroidea (Miller i Gidley 1918)), w nadrodzinie Gliroidea (Simpson 1945), rodzinie chomikowatych (Chaline et al. 1977), ponownie w nadrodzinie Muroidea (Musser and Carleton 2005), a ostatecznie po badaniach filogenetycznych przeprowadzonych przez zespół Jansa, Giarla i Lim (2009) został uznany za odrębną rodzinę rzędu gryzoni[8].

Podział systematyczny edytuj

Rodzina Platacanthomyidae obejmuje dwa występujące współcześnie rodzaje[9][6][5]:

Opisano również rodzaj wymarły[10]:

Etymologia edytuj

Nazwa „Platacanthomyidae” wywodzi się z greki – od słów: πλάτη (plate) znaczącego „spłaszczona” i ἄκανθα (akantha) – „szczecina” oraz μῦς (mys), znaczącego „mysz” i jest aluzją do sierści, która w części grzbietowej tych gryzoni przetykana jest długim włosem[11].

Kopalne ślady występowanie Platacanthomyidae edytuj

Kopalne ślady TyphlomysT. primitivus i T. hipparionium – datowane na późny miocen zostały odnalezione w chińskiej prowincji Junnan. Pochodzące z późnego pliocenu szczątki T. macrourus i T. hipparionium odkryto w prowincjach Syczuan i Kuejczou. Mimo iż współcześni przedstawiciele Platacanthomys znani są jedynie z półwyspu Indyjskiego, to kopalne ślady ich przodków (P. dianensis) odkryto w chińskiej prowincji Junnan[7].

Uwagi edytuj

  1. Typ nomenklatoryczny: Typhlomys Milne-Edwards, 1877.

Przypisy edytuj

  1. a b E.R. Alston. On the classification of the Order Glires. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1876, s. 81, 1876. (ang.). 
  2. G.S. Miller & J.W. Gidley. Synopsis of the supergeneric groups of rodents. „Journal of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 8, s. 437, 1918. (ang.). 
  3. С.И. Огнев: Звери СССР и прилежащих стран (Звери Восточной Европы и Северной Азии). T. 5: Грызуны (продолжение). Москва-Ленинград: Издательство Академии Наук СССР, 1947, s. 429. (ros.).
  4. H.G. Stehlin & S. Schaub. Die Trigonodontie der simplicidentaten Nager. „Schweizerische Palaeontologische Abhandlungen”. 67, s. 30, 1951. (niem.). 
  5. a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 230. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 324. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  7. a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Family Platacanthomyidae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-17].
  8. S.A. Jansa, T.C. Giarla & B.K. Lim. The Phylogenetic Position of the Rodent Genus Typhlomys and the Geographic Origin of Muroidea. „Journal of Mammalogy”. 90 (5), s. 1083–1094, 2009. DOI: 10.1644/08-MAMM-A-318.1. ISSN 1545-1542. (ang.). 
  9. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-30]. (ang.).
  10. S. Schaub & H. Zapfe. Die Fauna der miozänen Spaltenfüllung von Neudorf an der March (ČSR). Simplicidentata. „Sitzungsberichte der Österreichischen Akademie der Wissenschaften”. 162, s. 198, 1953. (niem.). 
  11. R. Hunter, Charles Morris: The New National Dictionary, Encyclopaedia and Atlas. Chicago: Belford, Middlebrook & Company, 1898, s. 3638.