Kolumna Zwycięstwa w Stargardzie

Kolumna Zwycięstwa (lub do 1989 roku Pomnik Wdzięczności[1]) w Stargardzie – nieistniejący pomnik, który znajdował się na Placu Wolności, był ostatnim elementem Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich.

Kolumna Zwycięstwa
(nieistniejący)
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Stargard

Miejsce

Pl. Wolności

Typ obiektu

kolumna

Projektant

I.W. Mozencew

Fundator

Sowiecka Komendantura Wojenna Starogrodu

Całkowita wysokość

23 m

Data budowy

lipiec 1945–1945-11-13 13 listopada 1945(dts)

Data likwidacji

2017-11-25 25 listopada 2017(dts)

Położenie na mapie Stargardu
Mapa konturowa Stargardu, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kolumna Zwycięstwa''(nieistniejący)''”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Kolumna Zwycięstwa''(nieistniejący)''”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kolumna Zwycięstwa''(nieistniejący)''”
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego
Mapa konturowa powiatu stargardzkiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kolumna Zwycięstwa''(nieistniejący)''”
Ziemia53°20′23″N 15°02′15″E/53,339722 15,037500

Kolumna Zwycięstwa (wraz z cmentarzem i mauzoleum) została wzniesiona przez jeńców niemieckich według projektu I.W. Mozencewa na rozkaz Wojennej Rady 61 Armii. Cały kompleks został przekazany polskiej administracji 13 listopada 1945 roku[2].

Kolumna zbudowana była z konstrukcji żelbetonowej, mierzyła 23 m[3]. Kolumnę fragmentarycznie pokryto kamieniem. Na jej szczycie znajdował się Order „Zwycięstwo” otoczony laurem. Do kolumny z czterech stron prowadziły schody, a w przyziemiu pomnik otaczała ażurowa rotunda. Na kolumnie znajdowały się cztery płyty z płaskorzeźbami o tematyce wojennej, oraz cztery medaliony (w 2006 usunięto jeden, na którym znajdował się wizerunek Stalina). Pomnik był licznie zdobiony gwiazdami radzieckimi oraz sierpem i młotem.

W 2005 roku rozpoczęto starania mające na celu zburzenie (lub przeniesienie pomnika na Cmentarz Wojenny)[4]. W 2016 roku podjęto decyzję o przeniesieniu zabytku na cmentarz wojenny przy ulicy Reymonta[5]. W nocy z 29 na 30 listopada 2016 zdemontowano gwiazdę wieńczącą kolumnę[6]. Ostatecznie pomnik został zburzony 25 listopada 2017[7]. Wcześniej zabezpieczono część elementów zdobień, które do czasu podjęcia decyzji przez Wojewodę Zachodniopomorskiego o ich losie tymczasowo zdeponowano w Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Stargardzie[8].

Plakiety na Kolumnie Zwycięstwa w Stargardzie
„Natarcie”
„Produkcja czołgu”
„Wojska radzieckie przy Bramie Brandenburskiej w Berlinie”
„Dzień Zwycięstwa na Placu Czerwonym w Moskwie”

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. J. Zenkner: Stargard. Klejnot na Pomorskim Szlaku. Stargard: 2006, s. 108.
  2. J Aniszewska: Dawny Stargard. Miasto i jego mieszkańcy. Stargard: 2000, s. 166.
  3. Zenkner J., op cit. s. 109
  4. Lichota P.: Stalin trzyma się mocno. rmf24.pl, 2005-02-16. [dostęp 2010-04-06]. (pol.).
  5. MM: Kolumnę przeniosą na cmentarz. rii.pl, 13.06.2016. [dostęp 2016-06-18].
  6. Stargard: Demontaż Kolumny Zwycięstwa. tvn24.pl, 2016-11-30. [dostęp 2016-11-30].
  7. Redakcja Twoje Radio 90.3 FM: Rozbiórka Kolumny Zwycięstwa w Stargardzie w toku. Zdania mieszkańców miasta podzielone. twojeradio.fm, 2017-11-25. [dostęp 2017-11-25]. (pol.).
  8. Stargard: Demontaż Kolumny Zwycięstwa. szczecin.tvp.pl, 2017-11-25. [dostęp 2017-11-25].