Komenda Rejonu Uzupełnień Włodzimierz Wołyński

Komenda Rejonu Uzupełnień Włodzimierz (KRU Włodzimierz) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[2].

Komenda Rejonu Uzupełnień Włodzimierz
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Włodzimierz
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1919, 1921

Rozformowanie

1920, 1939

Tradycje
Rodowód

PKU Włodzimierz[1]

Działania zbrojne
wojna polsko-bolszewicka
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Włodzimierz Wołyński

Podległość

DOGen. „Lublin”
DOK II

Skład

PKU typ II

Komendy rejonów uzupełnień DOK II

Historia komendy edytuj

22 lipca 1919 minister spraw wojskowych ustanowił Powiatową Komendę Uzupełnień Włodzimierz Wołyński w celu przeprowadzenia zaciągu ochotniczego na terenach leżących na wschód od Bugu. PKU Włodzimierz Wołyński została podporządkowana Dowództwu Okręgu Generalnego „Lublin”. Komenda miała werbować ochotników w powiecie włodzimierskim[3][4].

W 1920, „w związku z sytuacją wojenną” PKU Włodzimierz Wołyński została zlikwidowana[5].

10 lutego 1921 minister spraw wojskowych ponownie uruchomił PKU Włodzimierz Wołyński, którą podporządkował pod względem fachowym, związanym z poborem, Dowództwu Okręgu Generalnego „Lublin”, a pod względem garnizonowym „odnośnemu dowództwu armii”. Etat PKU Dubno miał być identyczny z etatem wszystkich PKU z dodaniem po jednym oficerze ewidencyjnym i jednym pisarzu na każdy powiat[5].

W marcu 1930 PKU Włodzimierz nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr II i administrowała powiatami: włodzimierskim i horochowskim[6]. W grudniu tego PKU Włodzimierz posiadała skład osobowy typ II[7].

31 lipca 1931 gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[8].

11 listopada 1931 ogłoszono nadanie Krzyża Niepodległości st. wachm. Ryszardowi Drzewieckiemu[a] z PKU Włodzimierz[10][11].

1 lipca 1938 weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa Powiatowa Komenda Uzupełnień Włodzimierz została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Włodzimierz przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938[12], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 o powszechnym obowiązku wojskowym[13]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Włodzimierz normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[14].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr II, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: włodzimierski i horochowski ówczesnego województwa wołyńskiego[2].

KRU Włodzimierz była jednostką mobilizującą. Zgodnie z uzupełnionym planem mobilizacyjnym „W” komendant RU był odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie mobilizacji Komendy Placu typ I Włodzimierz, w I rzucie mobilizacji powszechnej. Pod względem mobilizacji materiałowej KRU Włodzimierz była przydzielona do 23 pułku piechoty. Zmobilizowana Komenda Placu typ I Włodzimierz należała pod względem ewidencyjnym do Ośrodka Zapasowego 27 Dywizji Piechoty[15].

Po ogłoszeniu mobilizacji KRU Włodzimierz funkcjonowała na podstawie etatu pokojowego. Pod względem ewidencji i uzupełnień miała być przydzielona do Ośrodka Zapasowego 3 Dywizji Piechoty[16], ale nadal podlegać dowódcy Okręgu Korpusu Nr II[17].

Obsada personalna edytuj

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Włodzimierz Wołyński, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938.

Komendanci
stopień, imię i nazwisko okres pełnienia funkcji kolejne stanowisko (dalsze losy)
ppłk piech. Eugeniusz Lenartowicz[b] 12 III[21] – IX 1921 komendant PKU Słonim
płk piech. Lucjan Kopczyński IX 1921[23] – ?
płk piech. Władysław Pluciński 1923[24][25] – 31 XII 1928[26] stan spoczynku
mjr piech. Aleksander Sabliński III – IX 1930 komendant PKU Płock
mjr piech. Bronisław Hołub III 1931 – VII 1935 dyspozycja dowódcy OK II
mjr piech. Czesław Józefczyk VIII 1935[27] – 1939[28]
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1921–1925[29][25]
I referent kpt. piech. Władysław Korwin-Kossakowski 18 V 1923[30] – II 1926 kierownik I referatu
II referent urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Antoni Możdżeń był w 1923 – II 1926 kierownik II referatu
oficer instrukcyjny por. piech. Zygmunt I Piotrowski 1923 – IV 1925[31] 23 pp
oficer ewidencyjny na powiat horochowski urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Władysław Fedorko 1 VI 1923[32] – VIII 1924[33] PKU Zamość
por. piech. Leon Nowicki od VIII 1924[34]
oficer ewidencyjny na powiat włodzimierski urzędnik wojsk. XI rangi Antoni Korytyński do 26 IX 1923[35] OE Radziechów PKU Kamionka Strumiłowa
por. piech. Stanisław Siemiatycki 11 X 1923[36] – IV 1925[37] 13 pp
por. piech. Jan Dunajewski V 1925[38] – II 1926[39] 23 pp
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[40][41][42][43]
kierownik I referatu administracji rezerw
i zastępca komendanta
kpt. piech. Władysław Korwin-Kossakowski[c] II 1926 – 31 VIII 1935[46] stan spoczynku
kierownik II referatu poborowego por. kanc. Antoni Możdżeń II 1926 – 28 II 1930[47] stan spoczynku
por. kanc. Mikołaj Wyskoczyl[d] IX 1930[48] – IX 1932 praktyka u płatnika 23 pp
kpt. piech. Jan I Janusz od IX 1932[49]
referent por. kanc. Franciszek I Studziński[e] od II 1926[51]
por. kanc. Mikołaj Wyskoczyl XII 1926[52] – IX 1930 kierownik II referatu
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[28][f]
kierownik I referatu ewidencji kpt. adm. (piech.) Jan I Janusz[g] 1939
kierownik II referatu uzupełnień kpt. adm. (piech.) Marian Lipski 1939 †1940 Katyń[56]

W Katyniu zamordowani zostali także mjr piech. Bronisław Hołub i por. int. Mikołaj Wyskoczyl[57].

Uwagi edytuj

  1. St. wachm. Franciszek Ryszard Drzewiecki ps. „Czapliński” ur. 28 października 1896 w Gostyninie, w rodzinie Leona i Emilii. 12 stycznia 1915 wstąpił do Legionów Polskich. W lutym 1916 został przeniesiony do 1 pułku ułanów. Służył w 2. i 5. szwadronie. Ranny podczas nocnego patrolu pod Stochodem i odesłany do szpitala. W sierpniu tego powrócił do pułku. Latem 1917, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Szczypiornie. W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego[9].
  2. ppłk piech. Eugeniusz Konstanty Lenartowicz, ros. Евгений Константинович Ленартович ur. 25 grudnia (13 grudnia) 1867[18] w rodzinie Konstantego. Był katolikiem. Wywodził się ze szlachty gunerni kieleckiej. Ukończył sześć klas gimnazjum w Wilnie i Wileńską Szkołę Junkrów Piechoty. Służył w 15 Szlisselburskim Pułku Piechoty w Zambrowie. 5 maja 1905 został wyznaczony na stanowisko dowódcy 5. kompanii. W szeregach wspomnianego pułku walczył w czasie I wojny światowej. W czasie służby w armii rosyjskiej awansował na kolejne stopnie: podporucznika (7 maja 1890), porucznika (1 maja 1895 ze starszeństwem z 7 maja 1894), sztabskapitana (22 października 1900 ze starszeństwem z 7 maja 1900), kapitana (1 października 1905 ze starszeństwem z 7 maja 1902) i podpułkownika (starszeństwo z 12 października 1915). Z dniem 9 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podpułkownika ze starszeństwem z 12 października 1915 i przydzielony do rezerwy oficerów (później do Stacji Zbornej dla Oficerów w Warszawie)[19]. 26 sierpnia 1919 został zwolniony z czynnej służby i przeniesiony do rezerwy[20]. 12 marca 1921 ponownie powołany do służby czynnej na czas wojny i przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Włodzimierz Wołyński na stanowisko dowódcy[21]. 26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu tytularnego pułkownika[22]. Odznaczony Orderem św. Stanisława 2 stopnia (1911) i Orderem św. Anny 2. stopnia z mieczami (24 października 1916). Był żonaty. Miał trzy córki.
  3. Władysław Korwin-Kossakowski ur. 12 maja (26 kwietnia) 1889 w ziemi witebskiej[44]. Zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów piechoty. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[45].
  4. Więcej informacji biograficznych w: 76 Lidzki Pułk Piechoty.
  5. Por. kanc. Franciszek I Studziński ur. 9 czerwca 1893. Przydzielony z PKU Lublin. W 1928 pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie[50].
  6. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[53].
  7. Jan I Janusz ur. 31 marca 1890. Zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów piechoty. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[54][55].

Przypisy edytuj

  1. Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 35.
  2. a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  3. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 81 z 31 lipca 1919, poz. 2866.
  4. Szandrocho 2011 ↓, s. 48.
  5. a b Dz. Rozk. Tajnych MSWojsk. Nr 3 T z 10 lutego 1921, poz. 29.
  6. Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  7. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930, poz. 471.
  8. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931, poz. 290.
  9. Żołnierze Niepodległości ↓.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 372.
  11. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
  12. Jarno 2001 ↓, s. 173.
  13. Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  14. Historia WKU Suwałki ↓.
  15. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 763.
  16. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 793.
  17. Zarzycki 1995 ↓, s. 235.
  18. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-02-11]..
  19. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 13 z 23 grudnia 1918, poz. 369.
  20. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 88 z 12 września 1919, poz. 3171.
  21. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 9 kwietnia 1921, s. 730.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923, s. 741.
  23. Obsada dowództw. [w:] Oddział II, sygn. I.303.4.59, s. 174 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-04-15].
  24. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1483.
  25. a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1353.
  26. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 302.
  27. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935, s. 97.
  28. a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 861.
  29. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1483, 1556, 1560, 1563.
  30. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 34 z 29 maja 1923, s. 362.
  31. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 45 z 23 kwietnia 1925, s. 217.
  32. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 30 marca 1923, s. 225.
  33. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 80 z 20 sierpnia 1924, s. 458.
  34. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 80 z 20 sierpnia 1924, s. 457.
  35. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 65 z 10 października 1923, s. 701.
  36. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 67 z 20 października 1923, s. 716.
  37. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 2 kwietnia 1925, s. 186.
  38. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 14 maja 1925, s. 257.
  39. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 5.
  40. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 9.
  41. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 113, 129, 439, 831, 833.
  42. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 527.
  43. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 17, 36, 37.
  44. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-02-11]..
  45. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 43, 527.
  46. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 86.
  47. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 31 grudnia 1929, s. 442.
  48. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 29.
  49. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 417.
  50. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 827.
  51. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 3, na stronie 9 figuruje jako Kazimierz Studziński.
  52. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 52 z 7 grudnia 1926, s. 432.
  53. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
  54. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 42, 619.
  55. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 290.
  56. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 350.
  57. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 206, 714.

Bibliografia edytuj