Konstantin Mierieżkowski

Konstantin Siergiejewicz Mierieżkowski (ros. Константин Сергеевич Мережковский, ur. 23 lipca?/4 sierpnia 1855 w Sankt Petersburgu, zm. 10 stycznia 1921 w Genewie) – rosyjski biolog i botanik, profesor Uniwersytetu Kazańskiego. Był bratem Dmitrija Mierieżkowskiego. Jego prace nad porostami doprowadziły go do wysunięcia teorii symbiogenezy, według której większe, bardziej złożone komórki powstały na skutek symbiotycznych relacji między mniej złożonymi komórkami. Opisał swoją teorię w 1909 roku w pracy w języku rosyjskim, chociaż jej założenia pojawiły się już w pracy z 1905 roku[1]. Teoria Mierieżkowskiego powstała wiele lat przed powszechnie przyjętą dziś teorią endosymbiozy sformułowaną w latach 70. XX wieku przez Lynn Margulis.

Konstantin Mierieżkowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 lipca?/4 sierpnia 1855
Sankt Petersburg

Data i miejsce śmierci

10 stycznia 1921
Genewa

Uczelnia

Uniwersytet Kazański

Życiorys edytuj

Był lichenologiem; za jego czasów odkryto symbiotyczny charakter tej grupy organizmów. Pod koniec XIX wieku jego kolekcja porostów liczyła ponad 2000 okazów zebranych w Rosji, Austrii i obszarze basenu Morza Śródziemnego. Kolekcja ta jest obecnie w posiadaniu Uniwersytetu Kazańskiego. Poza porostami Mereżkowski badał m.in. stułbie. Stosowany w botanice oficjalny skrót jego nazwiska brzmi Mereschk.

Odrzucał teorię ewolucji i nie wierzył, aby selekcja naturalna wyjaśniała powstawanie nowych gatunków. Jego oponentem był inny rosyjski lichenolog, Aleksandr Jelenkin.

 
Scena samobójstwa Konstantina Mierieżkowskiego przedstawiona na okładce „Nowości Illustrowanych

Popadłszy w nędzę popełnił samobójstwo, przywiązując się do łóżka i doprowadzając rurkę do ust poprzez maskę na twarzy mieszaninę chloroformu i narkotyków. zaś na drzwiach pozostawił wiadomość o treści: „Jestem za biedny, aby móc żyć, a za stary, by móc pracować. Muszę umrzeć”[2].

Wybrane prace edytuj

  • Mereschkowski KS. Über Natur und Ursprung der Chromatophoren im Pflanzenreiche. Biologisches Centralblatt 25, s. 593–604, 689–691, 1905
  • Tłum. na angielski: Annotated English translation of Mereschkowsky’s 1905 paper Über Natur und Ursprung der Chromatophoren im Pflanzenreiche[3]. 1999

Przypisy edytuj

  1. Mereschkowski C. Über Natur und Ursprung der Chromatophoren im Pflanzenreiche. Biol Centralbl 25, s. 593–604, 1905.
  2. Niezwykłe samobójstwo rosyjskiego uczonego. „Nowości Illustrowane”. Nr 5, s. 2, 29 stycznia 1921. 
  3. William Martin, Klaus Kowallik, Annotated English translation of Mereschkowsky’s 1905 paper ‘Über Natur und Ursprung der Chromatophoren imPflanzenreiche’, „European Journal of Phycology”, 34 (3), 1999, s. 287–295, DOI10.1080/09670269910001736342, 10.1017/S0967026299002231, ISSN 0967-0262.