Konto wynikowe
Konto wynikowe – w rachunkowości rodzaj konta, służącego do rejestrowania i grupowania operacji gospodarczych odzwierciedlających wartościowo przebieg procesów prowadzonej przez jednostkę działalności w zakresie przychodów i kosztów, strat i zysków nadzwyczajnych oraz wyniku finansowego[1].
Prawidłowe ustalenie wyniku finansowego jednostki wymaga prowadzenia kont służących ewidencji: kosztów i strat oraz przychodów i zysków. Koszty i straty oznaczają wiarygodnie ustalone zmniejszenie korzyści ekonomicznych w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, co prowadzi do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli.
Podział edytuj
Koszty wpływające na wynik finansowy można podzielić na:
- koszty „normalnej” działalności operacyjnej (osiągnięcia przychodów),
- pozostałe koszty operacyjne,
- koszty finansowe.
Ujemnie na wynik finansowy wpływają też straty nadzwyczajne.
Przychody i zyski oznaczają natomiast wiarygodnie ustalone korzyści ekonomiczne w postaci zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, co prowadzi do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.
Wśród przychodów można wyodrębnić:
- przychody z normalnej działalności operacyjnej jednostki,
- pozostałe przychody operacyjne,
- przychody finansowe.
Charakter porównywalny z przychodami mają też zyski nadzwyczajne.
Konta kosztów i strat:
|
→ | konto 86 „Wynik finansowy” | ← | Konta przychodów i zysków:
|
Cechą charakterystyczną kont wynikowych jest brak salda początkowego. Wynika to z faktu, że konta wynikowe po przeniesieniu salda na konto wyniku finansowego wykazują saldo zerowe na początku kolejnego okresu rozliczeniowego. Pokazują wyłącznie dane o przebiegu określonego rodzaju działalności w ciągu okresu sprawozdawczego. Konta te otwiera się zatem z chwilą rozpoczęcia okresu (na początek każdego roku obrotowego), a zamyka z końcem okresu (na dzień kończący rok obrotowy).
Na kontach wynikowych księguje się koszty po stronie Winien (strona debetowa) a przychody po stronie Ma (strona kredytowa). Konta wynikowe kosztów i strat działają podobnie jak konta aktywów, to znaczy na stronie Winien (Dt) księguje się bieżąco poniesione koszty i straty nadzwyczajne, natomiast na stronie Ma (Ct) – wszelkie ich zmniejszenia oraz okresowe przeniesienia zbiorczych kwot w celu ustalenia wyniku finansowego. Konta wynikowe przychodów i zysków działają podobnie jak konta pasywów, to znaczy ujmuje się bieżąco na stronie Ma (Ct) osiągnięte przychody i zyski nadzwyczajne, a strona Winien (Dt) służy do księgowania ich zmniejszeń oraz okresowych przeniesień zbiorczych kwot na konto wyniku finansowego. Konto wyniku finansowego ujmuje dwie przeciwstawne sobie wielkości: przychody i zyski nadzwyczajne oraz koszty osiągnięcia tych przychodów i straty nadzwyczajne. Rezultat porównania tych wielkości może być zyskiem (saldo Ma) lub stratą (saldo Winien).
| Konta kosztów i strat | Konta przychodów i zysków | ||
|---|---|---|---|
| Wn (Dt) | Ma (Ct) | Wn (Dt) | Ma (Ct) |
| Operacje zwiększające koszty i straty nadzwyczajne | Operacje zmniejszające koszty i straty nadzwyczajne | Operacje zmniejszające przychody i zyski nadzwyczajne | Operacje zwiększające przychody i zyski nadzwyczajne |
| Przeniesienia na koniec roku obrotów lub sald poszczególnych kont kosztów i strat na stronę Wn konta 86 „Wynik finansowy” | Przeniesienia na koniec roku obrotów lub sald poszczególnych kont przychodów i zysków na stronę Ma konta 86 „Wynik finansowy” | ||
| obroty strony Wn = obroty strony Ma | obroty strony Wn = obroty strony Ma | ||
Zarejestrowane i pogrupowane na kontach wynikowych wielkości kosztów i strat nadzwyczajnych oraz przychodów i zysków nadzwyczajnych (salda debetowe i kredytowe tych kont) przenosi się – pod datą zamknięcia ksiąg rachunkowych (na dzień bilansowy) na konto służące do ustalania wyniku finansowego z prowadzonej przez daną jednostkę działalności. W związku z tym następuje zamknięcie tych kont i w przeciwieństwie do kont bilansowych, nie wykazują one już sald. Salda te tworzą wynik finansowy, który ustala się (na przeznaczonym do tego celu koncie) jako różnicę pomiędzy sumą sald kredytowych przeniesionych z kont przychodów i zysków, a sumą sald debetowych przeniesionych z kont kosztów i strat. Różnica ta w postaci wyniku finansowego może być dodatnia stanowiąca zysk, względnie ujemna – stanowiąca stratę.
Konto 86 „Wynik finansowy” pełni rolę szczególną. Poprzez to konto obie grupy kont (konta bilansowe i konta wynikowe) są wzajemnie powiązane, gdyż w rachunku zysków i strat na koniec roku obrotowego ustalony na tym koncie zysk lub strata znajduje równocześnie odzwierciedlenie w bilansie.
Przykłady kont wynikowych edytuj
| Numer | Nazwa konta |
|---|---|
| 700 | sprzedaż produktów |
| 701 | koszt sprzedaży produktów |
| 711 | koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów |
| 730 | sprzedaż materiałów i towarów |
| 731 | wartość sprzedanych materiałów i towarów |
| 750 | przychody finansowe |
| 751 | koszty finansowe |
| 760 | pozostałe przychody operacyjne |
| 761 | pozostałe koszty operacyjne |
| 770 | zyski nadzwyczajne |
| 771 | straty nadzwyczajne |
| 790 | obroty wewnętrzne |
| 791 | koszt obrotów wewnętrznych |
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Konta wynikowe – funkcjonowanie, zasady działania i powiązanie z kontami bilansowymi, Rachunkowość krok po kroku, Dodatek nr 9 do Zeszytów Metodycznych Rachunkowości, nr 13, 1.07.2010.