Kopalnia Węgla Kamiennego „Brzeszcze”

Zakład Górniczy „Brzeszcze” (ZG „Brzeszcze”) – kopalnia węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, założona w 1903 roku w Brzeszczach; obszar górniczy kopalni obejmuje również tereny gmin Miedźna i Oświęcim. Zakład należy do Południowego Koncernu Węglowego S.A.

Południowy Koncern Węglowy S.A. Zakład Górniczy Brzeszcze
Zakład Górniczy „Brzeszcze”
Ilustracja
Wieża wyciągowa szybu Andrzej V, fot. 2007 r.
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Adres

ul. Kościuszki 1
32-620 Brzeszcze

Data założenia

1903

Położenie na mapie Brzeszcz
Mapa konturowa Brzeszcz, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „KWK Brzeszcze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „KWK Brzeszcze”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „KWK Brzeszcze”
Położenie na mapie powiatu oświęcimskiego
Mapa konturowa powiatu oświęcimskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „KWK Brzeszcze”
Położenie na mapie gminy Brzeszcze
Mapa konturowa gminy Brzeszcze, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „KWK Brzeszcze”
Ziemia49°59′14″N 19°09′20″E/49,987222 19,155556
Strona internetowa

W latach 2005-2010 kopalnie „Brzeszcze” i „Silesia” były połączone (jedna kopalnia dwuruchowa). Jednak 9 grudnia 2010 roku przedsiębiorstwo Energetický a průmyslový holding z Czech kupiło Ruch II Silesia czyli dawną KWK Silesia[1], a Ruch I Brzeszcze funkcjonuje jako samodzielna kopalnia.

Historia edytuj

 
Widok kopalni około 1935
 
Ręczne sortowanie węgla przez kobiety w starej sortowni

Na terenie ówczesnej wsi Brzeszcze poszukiwania węgla zainicjował krakowski prawnik, przedsiębiorca i finansista dr Arnold Chaim de Porada Rapaport. Pierwsze badania zostały przeprowadzone ok. 1900 roku, eksploatację rozpoczęto w 1907 roku. Po I wojnie światowej zakład przejęła Polska Komisja Likwidacyjna, który stał się jedyną państwową kopalnią w kraju. Kopalnia przeszła pod zarząd Ministerstwa Przemysłu i Handlu. Na mocy rozporządzenia prezydenta RP z 17 marca 1927 r. (Dz.U. z 1927 roku, nr 25, poz. 195)[2] gwarectwo „Brzeszcze” zostało przekształcone w przedsiębiorstwo skomercjalizowane i pod nazwą Państwowa Kopalnia Węgla Kamiennego „Brzeszcze” otrzymało osobowość prawną i zostało wpisane do rejestru handlowego. Przyłączenie kopalń górnośląskich w połowie 1922 roku sprawiło, że Polska stała się eksporterem węgla. W 1930 roku wielki kryzys gospodarczy oraz naciski prywatnych właścicieli kopalń niechętnych państwowej konkurencji sprawiły, że, wstrzymano dalszą rozbudowę kopalni, zmniejszono zatrudnienie i wydobycie[3]. Podczas II wojny światowej weszła w skład koncernu Hermann Göring, pracowali w niej więźniowie KL Auschwitz, przeniesieni na ten okres do podobozu Jawischowitz.

Po wojnie zakład, ze względu na zapotrzebowanie na węgiel kamienny, zaczął się rozwijać. Załoga angażowała się w ogólnokrajowe protesty górników na początku lat osiemdziesiątych. W 1993 roku weszła w skład Nadwiślańskiej Spółki Węglowej, a w 2003 roku w skład Kompanii Węglowej. Po połączeniu w 2005 roku z kopalni „Brzeszcze” z kopalnią „Silesia” zakład górniczy przyjął nazwę KWK Brzeszcze-Silesia i stał się dwuruchowym zakładem górniczym prowadzącym eksploatację w czterech ścianach wydobywczych[3].

Kopalnia w I. półroczu 2014 r. zatrudniała 2247 pracowników i przynosiła największą stratę spośród 15 kopalń Kompanii Węglowej -247,23 zł na tonie wydobytego węgla[4].

7 stycznia 2015 rząd Ewy Kopacz przyjął program naprawczy dla Kompanii Węglowej, który zakładał likwidację kopalni Brzeszcze[5]. 4 maja 2015 Kompania Węglowa nieodpłatnie zbyła kopalnię do Spółki Restrukturyzacji Kopalń[6]. Umowę zakupu KWK Brzeszcze, poprzez spółkę zależną Nowe Brzeszcze Grupa TAURON, 19 października 2015 r. podpisał koncern energetyczny Tauron. 1 grudnia 2015 r. zgodę na koncentrację wydał UOKiK.[7]. W dniu 1 grudnia 2016 r. dokonano połączenia TAURON Wydobycie S.A. z siedzibą w Jaworznie (jako Spółki Przejmującej) z Nowe Brzeszcze Grupa TAURON sp. z o.o. z siedzibą w Brzeszczach (jako Spółką Przejmowaną). Połączenie zostało dokonane w trybie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych, tj. przez przeniesienie całego majątku Nowe Brzeszcze Grupa TAURON sp. z o.o. jako spółki przejmowanej na TAURON Wydobycie S.A. jako spółkę przejmującą, na warunkach określonych w Planie Połączenia uzgodnionym dnia 22 września 2016 r. ZG Brzeszcze pozostaje w strukturach spółki, która od 2 stycznia 2024 r. wróciła do nazwy Południowy Koncern Węglowy S.A.

Dane edytuj

  • obszar: 26,90 km²[8]
  • Sortymenty węgla: groszek, orzech, miał,
  • Forma złoża: pokładowa
  • Zagrożenia eksploatacyjne: metanowe
  • Zastosowanie kopaliny: węgiel energetyczny

Przypisy edytuj

  1. Jacek Drost, PAP: Kopalnia Silesia sprzedana!. 2010-06-29. [dostęp 2011-09-22].
  2. Dz.U. z 1927 r. nr 25, poz. 195 Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 marca 1927 r.
  3. a b Historia
  4. Kompania Węglowa - 12 z 15 kopalń na minusie. Gazeta Wyborcza, 2014.
  5. Górnicy kopalni Brzeszcze protestują przeciw zamknięciu zakładu [online], Onet.pl, 7 stycznia 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-01-08].
  6. Kompania Węglowa: podpisano umowę przekazania kopalni Brzeszcze do SRK [online], PAP, 4 maja 2015 [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-08].
  7. Zgoda UOKiK na zakup przez spółkę Taurona części KWK Brzeszcze - Serwis informacyjny [online], cire.pl [dostęp 2015-12-01].
  8. Kompania Węglowa - oddział Brzeszcze. [dostęp 2011-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-16)].

Linki zewnętrzne edytuj

Bibliografia edytuj