Kopiec Wandy
kopiec (Nowa Huta, Kraków, woj. małopolskie, Polska; od VII–VIII w.)
Kopiec Wandy – kopiec znajdujący się we wschodniej części Krakowa w Nowej Hucie przy ul. Ujastek Mogilski.
 nr rej. C-2/M z 5 czerwca 2009Gminna ewidencja zabytków – Kraków[1] | |
 Widok od północy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość |
Kraków |
| Typ obiektu | |
| Całkowita wysokość |
14 m |
| Data budowy |
ok. VII – VIII wieku |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 50°04′13″N 20°04′05″E/50,070278 20,068056
| |
Zbudowany prawdopodobnie ok. VII – VIII wieku. Jeden z pięciu kopców krakowskich. Wedle legendy jest mogiłą Wandy, córki księcia Kraka, której ciało miano wyłowić z nurtów nieopodal przepływającej Wisły. Kopiec zwieńczony jest marmurowym pomnikiem projektu Jana Matejki, ozdobionym kądzielą skrzyżowaną z mieczem oraz napisem „Wanda”.
Historia kopca edytuj
- 1222 – pierwsza wzmianka o wsi Mogiła, której nazwa wiązana jest z Kopcem Wandy.
- 2. połowa XV wieku – Jan Długosz połączył kopiec w Mogile z grobowcem Wandy.
- 1584 – pierwsza wzmianka o wyglądzie kopca.
- 2. połowa XIX wieku – cystersi oddali kopiec w ręce narodu.
- 1860 – Austriacy otoczyli kopiec szańcem ziemnym w ramach fortyfikacji Twierdzy Kraków.
- 1888–1890 – zamiana ziemnego szańca na ceglano-kamienny fort.
- 1890 – Kornel Kozerski na własny koszt odnowił kopiec, na szczycie umieszczając marmurową rzeźbę orła, zaprojektowaną przez Jana Matejkę.
- ok. 1890 – prawdopodobnie w związku z opisanymi powyżej pracami, kopiec został (pierwszy, i jedyny jak do tej pory raz) przebadany przez nieformalnego naczelnika Ekonomatu w Krakowie i współzałożyciela Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Teodora Kułakowskiego. Nie było to jednak badanie archeologiczne sensu stricto[2].
- 1968–1970 – rozebrano fort.
- grudzień 2016 – przeprowadzono po raz pierwszy badania georadarowe, w wyniku których stwierdzono obecność anomalii[3][4].
Widoki z Kopca Wandy edytuj
-
Zachód słońca widziany z Kopca Wandy 6 lutego, celtycki Imbolc. Słońce zachodzi za Kopcem Kraka. -
Widok w kierunku Wawelu -
Widok w kierunku Opactwa Cystersów -
Widok w kierunku Kopca Kraka
_and_Krakus_Mound,_Wanda_Mound,_Ujastek_Mogilski_street,_Nowa_Huta,_Krak%C3%B3w,_Poland.jpg)
Przybliżone wymiary edytuj
- wysokość 14 m (238 m n.p.m.)
- średnica podstawy 45–50 m
- średnica ściętego szczytu 9,5 m
- objętość około 9000 m³
Przypisy edytuj
- ↑ Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 2022-01-18].
- ↑ Klemens Bąkowski: Dzieje Krakowa. Kraków: Spółka Wydaw. Polska, 1911, s. 6.
- ↑ Paweł Pawłowski, Przemysław Błaszczyk: Czy w kopcu Wandy znajduje się jej grobowiec? Sprawdzają to naukowcy. rmf24.pl, 2016-12-12. [dostęp 2017-01-01].
- ↑ Paweł Pawłowski: Kopiec Wandy odkrywa swoją tajemnicę. Są wyniki badań georadarowych. rmf24.pl, 2016-01-01. [dostęp 2017-01-02].