Korwety typu João Coutinho

Korwety typu João Coutinho – typ sześciu portugalskich korwet, zbudowanych na początku lat 70. XX wieku dla Portugalskiej Marynarki Wojennej. Trzy okręty zbudowane zostały przez hiszpańską stocznię Bazan, a pozostałe trzy przez niemieckie przedsiębiorstwo Blohm + Voss. W literaturze okręty były także określane jako lekkie fregaty.

Korwety typu João Coutinho
Ilustracja
Kraj budowy

 Hiszpania (3)
 Niemcy (3)

Użytkownicy

 Marinha Portuguesa

Wejście do służby

1970–1971

Zbudowane okręty

6

Okręty w służbie

1

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

1380 ts pełna

Długość

84,6 m

Szerokość

10,3 m

Zanurzenie

3,3 m

Napęd

2 silniki wysokoprężne o mocy 10 707 KM, 2 śruby

Prędkość

24,4 węzła

Zasięg

5900 mil morskich przy prędkości 18 węzłów

Załoga

72–100 (zmienna)

Uzbrojenie

2 działa uniw. 76 mm (1×II)
2 działa plot. 40 mm (1×II)
1 miotacz rbg Hedgehog
2 mbg, 20 bomb głębinowych

Projekt i budowa edytuj

Okręty zaprojektowano jako lekkie, stosunkowo tanie i słabo uzbrojone fregaty z myślą o służbie w koloniach portugalskichAngoli, Mozambiku, Wyspach Zielonego Przylądka oraz Gwinei Bissau[1]. Projekt opracowano w zachodnioniemieckiej stoczni Blohm + Voss w Hamburgu[1]. Trzy okręty, zamówione w kwietniu 1968 roku, zbudowano w tej stoczni, a trzy w hiszpańskiej stoczni Empresa Nacional Bazán[2]. W literaturze okręty określano jako lekkie lub małe fregaty, natomiast oficjalnie zaklasyfikowano je jako korwety[2].

Na okrętach mógł lądować śmigłowiec, bez możliwości stałego bazowania, oraz mogły zaokrętować 34 żołnierzy piechoty morskiej do celów policyjnych[1].

Na podstawie okrętów typu João Coutinho powstały cztery zmodyfikowane korwety typu Baptista de Andrade.

Okręty edytuj

Okręty typu João Coutinho[3][4]
Nazwa Nr burt. Stocznia Położenie
stępki
Wodowanie Wejście do
służby
Wycofany
"António Enes" F471 Bazan 10. 04. 1969 16. 08. 1969 18. 06. 1971
"João Coutinho" F475 B + V 24. 12. 1968 2. 05. 1969 28. 02. 1970 2014
"Jacinto Cândido" F476 B + V 10. 02. 1969 16. 06. 1969 29. 05. 1970 2018[5]
"General Pereira D'Eça" F477 B + V 21. 04. 1969 26. 07. 1969 10. 10. 1970 2010
"Augusto de Castilho" F484 Bazan 15. 10. 1968 4. 07. 1969 14. 11. 1970 2004
"Honório Barreto" F485 Bazan 20. 02. 1968 11. 04. 1970 15. 04. 1971 2003

Stocznie:

Opis edytuj

Architektura i kadłub edytuj

 
„Antonio Enes” (F471) w 2010
 
„Antonio Enes” (F471) od rufy
 
„Antonio Enes” (F471)
 
„Jacinto Cândido” (F476) w 2015 w Ponta Delgada

Okręty miały gładkopokładowy kadłub z lekkim wzniosem w kierunku dziobu i nieznacznie podwyższonym pokładem na samym dziobie oraz wzdłużnym załamaniem burt w części dziobowej, dla polepszenia dzielności morskiej[6]. Lekko wygięta dziobnica była wychylona do przodu[6]. Na pokładzie dziobowym umieszczona była wieża artyleryjska[6]. Całe śródokręcie zajmowała grupa nadbudówki, z pojedynczym szerokim kominem o opływowej formie pośrodku długości okrętu[6]. W przedniej części, na wysokości pomostu bojowego, dolna kondygnacja nadbudówki stanowiła nadbudowę, ze ścianami stanowiącymi przedłużenie burt[6]. Na dachu nadbudówki dziobowej była podstawa radaru artyleryjskiego i za nią pojedynczy maszt kratownicowy[6]. Za kominem na pokładzie nadbudówki znajdowało się w osi okrętu stanowisko działek przeciwlotniczych, a dalej platforma dla śmigłowca[6]. Pokład rufowy za nadbudówką nie był zabudowany; rufa była pawężowa[6].

Długość całkowita fregat wynosiła 84,6 m, a długość między pionami 81 m, natomiast szerokość 10,3 m[1]. Zanurzenie wynosiło od 3,07 do 3,6 m[2]; podawana jest często średnia wartość 3,3 m[1]. Wyporność standardowa wynosiła 1203 ts (ton angielskich), zaś pełna 1380 ts[2][3] (według innych publikacji, odpowiednio 1252 ts i 1401 ts[1]).

Wczesne źródła podawały liczebność załogi 97 osób, w tym 9 oficerów[2], a późniejsze z lat 80. – 100 osób (9 oficerów)[7]. Pod koniec służby, po zmianie przeznaczenia okrętów załoga została zredukowana do 72 osób (7 oficerów)[4].

Uzbrojenie edytuj

Uzbrojenie główne stanowiły dwie amerykańskie automatyczne armaty uniwersalne kalibru 76 mm Mk 33 w jednej dwudziałowej wieży na dziobie[4]. Długość lufy wynosiła 50 kalibrów (L/50), a strzelały pociskami o masie 6 kg na maksymalną odległość 12,8 km[4]. Szybkostrzelność maksymalna wynosiła 50 strz./min[4]. Ich ogniem kierował system kierowania ogniem Mk 63 GFCS z radarem SPG-34[7].

Uzbrojenie przeciwlotnicze uzupełniała podwójnie sprzężona armata przeciwlotnicza 40 mm Bofors na platformie za kominem, o długości luf L/60[a]. Ogniem armaty kierował system kierowania ogniem Mk 51 GFCS[7].

Do zwalczania okrętów podwodnych służył miotacz rakietowych bomb głębinowych Hedgehog, dwa miotacze bomb głębinowych oraz zrzutnie na 20 bomb głębinowych[1].

Wyposażenie edytuj

Okręty początkowo były wyposażone w radar dozoru powietrznego MLA-1B[b]. W latach 1989–91 był on wymieniany jako przestarzały na radar dozoru nawodnego produkcji Kelvin-Hughes, pracujący w paśmie I, bardziej odpowiedni do celów patrolowych[1][3]. Radar ten był usytuowany na szczycie masztu[3]. Ponadto okręty miały radar nawigacyjny Decca RM 1226C[7]. Do kierowania ogniem artylerii głównej służył radar SPG-34, na dachu nadbudówki dziobowej[3].

Do wykrywania okrętów podwodnych okręty były wyposażone w sonar QCU-2, zdemontowany do 1987 roku[1].

W latach 1989–91 okręty otrzymały system łączności satelitarnej Inmarsat oraz satelitarny system wymiany danych dla celów ochrony rybołówstwa SIFICAP[3].

Napęd edytuj

Napęd stanowiły dwa 12-cylindrowe silniki wysokoprężne OEW Pielstick 12 PC2.2 V 400, napędzające dwie śruby[3]. Moc siłowni wynosiła 10 560 bhp (10 707 KM)[2][c]. Prędkość maksymalna wynosiła 24,4 węzła[2][7] (późniejsze źródła podawały prędkość 22 węzły[3]). Zasięg wynosił 5900 Mm przy prędkości 18 węzłów[2].

Służba edytuj

 
„Antonio Enes” (F471) podczas ćwiczeń z amerykańskim kutrem straży wybrzeża USCGC „Mohawk” w 2022

Podczas trwających na obszarze kolonii portugalskich do 1975 roku wojen kolonialnych korwety pełniły funkcje patrolowe i wsparcia ogniowego. Po uzyskaniu niepodległości przez kolonie, okręty zaczęły pełnić służbę na portugalskich wodach terytorialnych.

W latach 80. rozważano modernizację i dozbrojenie okrętów w pociski przeciwokrętowe i przeciwlotnicze, lecz zrezygnowano z tego z przyczyn finansowych[1]. Zamiast tego, do 1987 roku z okrętów zdjęto wyposażenie do wykrywania i zwalczania okrętów podwodnych i przeznaczono je do celów patrolowych, w tym ochrony rybołówstwa[1]. W efekcie, załoga zmniejszyła się do 72 osób[4].

Pierwsze dwa okręty wycofano ze składu marynarki w latach 2003–04, a kolejne dwa w 2010 i 2014[4]. Jako przedostatni został wycofany „Jacinto Cândido” 15 listopada 2018 roku[5].

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Działa 40 mm L/60 według Jane’s Fighting Ships 2015–2016, s. 657. Starsze publikacje podawały długość luf L/70 (Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 1995 ↓, s. 319, Jane’s Fighting Ships 1986-87, s. 430)
  2. Radar MLA-1B według Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 1995 ↓, s. 319 i Jane’s Fighting Ships 1986-87, s. 430. Starsze źródła podawały radar SPS 10 (Jane’s Fighting Ships 1972-73, s. 271). Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 1995 ↓, s. 319 wymienia także radar TM-626, bez bliższych informacji.
  3. Późniejsze źródło Jane’s Fighting Ships 2000–2001, s. 538 podaje okrągłą większą wartość mocy ciągłej 12 000 KM

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 1995 ↓, s. 319
  2. a b c d e f g h Jane’s Fighting Ships 1972-73, s. 271
  3. a b c d e f g h i Jane’s Fighting Ships 2000–2001, s. 538
  4. a b c d e f g Jane’s Fighting Ships 2015–2016, s. 657
  5. a b Victor Barreira, Portugal retires NRP Jacinto Candido [online], Janes.com, 15 listopada 2018 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-07] (ang.).
  6. a b c d e f g h Na podstawie rysunku i fotografii w Jane’s Fighting Ships 2000–2001, s. 538
  7. a b c d e Jane’s Fighting Ships 1986-87, s. 430

Bibliografia edytuj

  • Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
  • Jane’s Fighting Ships 1972-73. Raymond Blackman (red.). Londyn: Sampson Low, Marston & Co. Ltd., 1972. (ang.).
  • Jane’s Fighting Ships 1986-87. John Moore (red.). Londyn: Jane’s Publishing Company, 1986. ISBN 0-7106-0828-4. (ang.).
  • Jane’s Fighting Ships 2000–2001. Richard Sharpe (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2000. ISBN 0-7106-2018-7. (ang.).
  • IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj