Kotłów
Kotłów – wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrzeszowskim, w gminie Mikstat. Leży nad Baryczą, około 25 km na południe od Kalisza.
| wieś | |
 Rzymskokatolicki kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
559[2] |
| Strefa numeracyjna |
62 |
| Kod pocztowy |
63-510[3] |
| Tablice rejestracyjne |
POT |
| SIMC |
0203973 |
Położenie na mapie gminy Mikstat  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrzeszowskiego  | |
 51°33′00″N 17°58′21″E/51,550000 17,972500[1]
| |
Części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0203980 | Dwór | część wsi |
| 0203996 | Kabaś | część wsi |
| 0204004 | Kędziory | część wsi |
| 0204010 | Kozaki | część wsi |
| 0204027 | Niewrzędzkie | część wsi |
| 0204033 | Pustkowie | część wsi |
| 0204040 | Roguszna | część wsi |
| 0204056 | Wąstry | część wsi |
Historia edytuj
Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej oraz pierwotnie związana była z Wielkopolską oraz z Dolnym Śląskiem. Ma metrykę średniowieczną i istnieje od XII wieku. Wymieniona pierwszy raz w dokumencie zapisanym po łacinie w 1203 pod nazwami „Cotlov, Cotlowo”[6].
Pierwsze historyczne doniesienia o wsi pochodzą z lat 1108 oraz 1148 kiedy kościół miał tu zbudować Piotr Włostowic. Pośrednia wzmianka o kościele w Kotłowie pochodzi z 1203 i związana jest z osobą proboszcza lub kanonika Mikołaja z Kotłowa. W 1266 miejscowość leżała w okręgu kotłowskim, obejmującym 33 wsie, pokrywał się na ogół z późniejszym powiatem ostrzeszowskim.Początkowo wieś należała do króla, później do biskupów wrocławskich. Wsie okręgu kotłowskiego dawały dziesięcinę biskupowi wrocławskiemu. W 1457 król Kazimierz IV Jagiellończyk przekazał Kotłów klasztorowi kanoników regularnych w Kaliszu. W 1564 była wsią królewską i leżała w starostwie grabowskim. Mieszkało w niej 5 kmieci gospodarujących na 5 łanach, którzy płacili czynsz po jednym florenie, 6 groszach oraz w naturze. Zobowiązani byli również do robocizny 2 dni w tygodniu. karczmarz natomiast dawał z roli 26 groszy i odrabiał jeden dzień. We wsi był folwark, 3 młyniki. Gonciarze dawali co 10 kopę do zamku. We wsi znajdują się pozostałości po piecach hutniczych[6].
W końcu XVI wieku w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów miejscowość była wsią królewską leżącą w tenucie grabowskiej w powiecie ostrzeszowskim województwa sieradzkiego[7]. W 1634 wieś była siedzibą parafii Kotłów w dekanacie ostrzeszowskim[6].
Przed 1934 wieś należała do powiatu kępińskiego, w latach 1934–1955 do powiatu ostrowskiego, w latach 1975–1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1955–1975 i od 1999 do powiatu ostrzeszowskiego.
We wsi znajduje się rzymskokatolicki kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, a także polskokatolicka prokatedra Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Spowodowane jest to mającym miejsce na przełomie lat 60. i 70. XX w. rozłamem, w wyniku którego około 2000 parafian przynależy do parafii polskokatolickiej, natomiast tylko około 700 do parafii rzymskokatolickiej. Powodem rozłamu była osoba ówczesnego wikariusza, Zygmunta Koralewskiego. Część wiernych chciała, by został on następcą zmarłego proboszcza, natomiast władze kościelne skierowały go do jednej z parafii poznańskich. Większa część popierająca wikariusza przeszła wraz z nim do Kościoła polskokatolickiego. Obecnie obie strony przyznają, że było to niepotrzebne. Początkowa niezgoda i nienawiść zmieniły się w pokojowe współżycie sąsiedzkie. Rodziny spotykają się ze sobą i rozmawiają, choć w niedzielę chodzą do różnych kościołów[8].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 59737
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 522 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ a b c Rosin 1963 ↓.
- ↑ Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 66.
- ↑ Kotłów – Rozłam w parafii.. [dostęp 2019-02-09].
Bibliografia edytuj
- Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Kotłów”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 97–98.