Kot tybetański

Kot tybetański
	Felis bieti
	Milne-Edwards, 1892
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Rodzina	kotowate
Podrodzina	koty
Rodzaj	kot
Gatunek	kot tybetański
Synonimy
	Felis pallida Büchner, 1892; Felis pallida subpallida Jacobi, 1923;
	Felis pallida Büchner, 1892; Felis pallida subpallida Jacobi, 1923;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies

Kot tybetański^[6] (Felis bieti) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Występuje w północno-zachodnich Chinach, nad rzeką Huang He i na południu Gobi. Opisany w 1892 roku przez Francuza Alphonse Milne-Edwardsa. Na początku sądzono, że jest spokrewniony z kotem błotnym (F. chaus), współcześnie sądzi się, że jest bliższy żbikowi europejskiemu (F. silvestris), a przez niektórych autorów traktowany jest jako jego podgatunek^[5].

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1892 roku francuski zoolog Alphonse Milne-Edwards nadając mu nazwę Felis bieti^[2]. Holotyp pochodził z Syczuanu, w Chińskiej Republice Ludowej^[7].

Niektórzy autorzy umieszczają proponowane rasy chutuchta i vellerosa w F. bieti; inni umieszczają je w F. silvestris^[8]^[9]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[9].

Etymologia edytuj

Felis: łac. feles lub felis „kot”^[10].
bieti: bp Félix Biet (1838–1901), francuski misjonarz katolicki, wikariusz apostolski Tybetu^[11].

Zasięg występowania edytuj

Zasięg występowania kota tybetańskiego jest słabo poznany; zamieszkuje podobno Qinghai, Gansu i Syczuan (środkowa Chińska Republika Ludowa); granice zasięgu nieokreślone^[9]^[5].

Morfologia edytuj

Długość ciała (bez ogona) 68,5–84 cm, długość ogona 32,1–35 cm; masa ciała samic 6,5 kg, samców 9 kg^[8]. Ubarwiony żółtoszaro, na grzbiecie ciemniej. Uszy z pędzelkami, żółtobrązowe. Ogon tępo zakończony z czarnym czubkiem, poprzedzonym 4 czarnymi pierścieniami.

Ekologia edytuj

Gatunek aktywny w nocy. Najchętniej zamieszkuje wysokie łąki górskie. Żywi się głównie gryzoniami i ptakami. Zwierzę słabo poznane, zagrożone wyginięciem, ponieważ zjada również szczekuszki, które na obszarze jego występowania truje się, jako szkodniki.

W miocie występują 2-4 młode.

Przypisy edytuj

↑ Felis bieti, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b A. Milne-Edwards. Observations sur les mammifères du Thibet. „Revue Générale des Sciences Pures et Appliquées”. 3, s. 671, 1892. (fr.).
↑ E. Büchner. Sur une nouvelle espèce de chat sauvage (Felis pallida), provenant de la Chine. „Bulletin de l’Académie impériale des sciences de St.-Pétersbourg”. Nouvelle Série III. 35, s. 433, 1892. (fr.).
↑ A.F.V. Jacobi. Zoologische Ergebnisse der Walter Stötznerschen Expeditionen nach Szetschwan, Osttibet und Tschili. 2. Teil. Mammalia, Säugetiere. „Abhandlungen und Berichte des Zoologischen und Anthropologisch-Ethnographischen Museums zu Dresden”. 16 (1), s. 9, 1923. (niem.).
↑ ^a ^b ^c P.P. Riordan P.P. i inni, Felis bieti, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-3 [dostęp 2022-04-12] (ang.).
↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 135. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Felis bieti. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-12].
↑ ^a ^b M.E. Sunquist & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 166–167. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 406. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 284, 1904. (ang.).
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 42. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia

[itis-1] Felis bieti, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Milne-Edwards-2] A. Milne-Edwards. Observations sur les mammifères du Thibet. „Revue Générale des Sciences Pures et Appliquées”. 3, s. 671, 1892. (fr.).

[Büchner-3] E. Büchner. Sur une nouvelle espèce de chat sauvage (Felis pallida), provenant de la Chine. „Bulletin de l’Académie impériale des sciences de St.-Pétersbourg”. Nouvelle Série III. 35, s. 433, 1892. (fr.).

[Jacobi-4] A.F.V. Jacobi. Zoologische Ergebnisse der Walter Stötznerschen Expeditionen nach Szetschwan, Osttibet und Tschili. 2. Teil. Mammalia, Säugetiere. „Abhandlungen und Berichte des Zoologischen und Anthropologisch-Ethnographischen Museums zu Dresden”. 16 (1), s. 9, 1923. (niem.).

[iucn-5] P.P. Riordan P.P. i inni, Felis bieti, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-3 [dostęp 2022-04-12] (ang.).

[Cichocki&inni-6] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 135. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Wilson&Reeder-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Felis bieti. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-12].

[Sunquist-8] M.E. Sunquist & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 166–167. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[Burgin&inni-9] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 406. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Palmer-10] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 284, 1904. (ang.).

[Beolens&inni-11] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 42. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[6]

[5]

[1]

[2]

[3]

[4]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]