Kowalik algierski[3] (Sitta ledanti) – gatunek małego ptaka z rodziny kowalików (Sittidae). Jako jedyny ptak występuje endemicznie w Algierii. Zagrożony wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków[4].

Kowalik algierski
Sitta ledanti[1]
Vielliard, 1976
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

kowaliki

Rodzaj

Sitta

Gatunek

kowalik algierski

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Zasięg występowania oznaczony na czerwono

Zasięg występowania edytuj

Całkowity zasięg występowania wynosi około 240 km². Znany z czterech siedlisk w północno-wschodniej Algierii, od Parku Narodowego Taza do okolic miasta Djimla (Prowincja Dżidżal). W okolicach góry Babor odpowiedni habitat stanowi 2,5 km² powierzchni. Miejsca, z których znany jest ten gatunek, oddalone są o około 30 km i oddzielone niezasiedlanym przez niego habitatem[5].

Habitat edytuj

Początkowo sądzono, że zasięg tego gatunku ograniczony jest do zasięgu występowania krytycznie zagrożonej jodły numidyjskiej (Abies numidica). W roku 1990 i 1991 zlokalizowano kowalika algierskiego także w zaroślach dębów Quercus canariensis oraz Quercus afares na wysokości 900–1400 m n.p.m.[6]

Morfologia edytuj

Długość ciała wynosi 12,5 cm[5], w tym ogona 37–42 mm i dzioba 16,8–18,7 mm. Skrzydło mierzy 71–76 mm[7]. Dziób szary. Czoło czarne, na wierzchu głowy przechodzi w ciemnoszary. Biała brew, czarny pasek oczny, pozostała część głowy z wyjątkiem brody biała. Spód ciała żółtokremowy, lecz jasny. Sterówki ciemne z wzorem podobnym jak u kowalika zwyczajnego (S. europea).

Status i zagrożenia edytuj

Według IUCN gatunek zagrożony wyginięciem (EN, Endangered). Populacja szacowana jest na 250–999 dorosłych osobników, a trend liczebności oceniany jest jako spadkowy[2]. Zagrożenie stanowią pożary lasów i wypasanie bydła, jak i wybudowane w latach '70 drogi, przez które następuje erozja. Na górze Babor i Tamentout ma miejsce nielegalna wycinka drzew, zaś na całym terytorium ptaki niepokojone są ludzką działalnością militarną[5].

Przypisy edytuj

  1. Sitta ledanti, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b BirdLife International, Sitta ledanti, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-03] (ang.).
  3. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Sittidae Lesson, 1828 - kowaliki - Nuthatches (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-08].
  4. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings, oxpeckers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-08]. (ang.).
  5. a b c Algerian Nuthatch Sitta ledanti. BirdLife International. [dostęp 2013-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 sierpnia 2016)].
  6. F. Vuilleumier, M. LeCroy & E. Mayr. Appendix IV. Additional notes on 13 species reported on previous accounts. „Bulletin of British Ornithologists' Club”. 112, s. 302, 1992. ISSN 0007-1595. 
  7. Stanley Cramp: Handbook of the Birds of Europe, the Middle East and North Africa: Flycatchers to Shrikes. Oxford University Press, 1993.

Linki zewnętrzne edytuj