Kręcko (jezioro)
Kręcko – jezioro w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Torzym, przylegające bezpośrednio do północnych granic wsi Garbicz. Jezioro posiada charakterystyczną wydłużoną linię brzegową[4][5].
 Jezioro Kręcko widziane z powietrza | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
83,0[3] m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia | |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
6550 m[3] |
| Objętość |
2604,0 tys. m³[3] |
Położenie na mapie gminy Torzym  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu sulęcińskiego  | |
 52°19′12″N 14°59′01″E/52,320000 14,983611
| |
Jezioro znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu „Puszcza nad Pliszką” oraz w granicach obszaru specjalnej ochrony siedlisk Natura 2000 „Rynna Jezior Torzymskich” PLH080073[6][7].
Hydronimia edytuj
Według źródeł jezioro do 1945 roku nazywane było Krum̄e See (1835) lub Krummer See (1909)[8][9]. 17 września 1949 roku wprowadzono nazwę Kręcko[10]. Obecnie państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę jeziora również podaje Kręcko, jednocześnie podając nazwę oboczną Wielkie[11]. W niektórych źródłach wymieniana jest dodatkowa nazwa jeziora – Krzywe[1].
Morfometria edytuj
Według danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 46,5 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 5,6 m, a maksymalna – 12,9 m. Lustro wody znajduje się na wysokości 83,0 m n.p.m. Objętość jeziora wynosi 2604,0 tys. m³[3]. Natomiast A. Choiński określił poprzez planimetrowanie na mapach 1:50 000 wielkość jeziora na 44,0 ha[1]. Maksymalna długość jeziora to 2750 m, a szerokość 270 m. Długość linii brzegowej wynosi 6550 m[3].
Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski jezioro leży na terenie zlewni czwartego poziomu Zlewnia bezodpływowych jez.: Kręcko i Wielicko[12]. Identyfikator MPHP to 17860[12].
Zagospodarowanie edytuj
Użytkownikiem prowadzącym gospodarkę rybacką na jeziorze jest osoba prywatna. Ze względu na typologię rybacką jest to jezioro typu leszczowego. W jeziorze żyją głównie szczupak, leszcz, płoć, okoń. Nad południowym brzegiem jeziora znajduje się pałac w którym dawniej mieścił się ośrodek rehabilitacyjno–wczasowy[13].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 539. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Andrzej Richling i inni, Regionalna geografia fizyczna Polski : praca zbiorowa, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 125–126, ISBN 978-83-7986-381-5, OCLC 1288191487 [dostęp 2023-07-14].
- ↑ a b c d e f g h i j Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. I, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 22–23, ISBN 83-86001-29-1.
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 157, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Zarząd powiatu sulęcińskiego. Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Sulęcińskiego na lata 2013-2016. 2015. [dostęp 2015-12-09]. (pol.).
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar chronionego krajobrazu - Puszcza nad Pliszką [online], crfop.gdos.gov.pl.
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 - Rynna Jezior Torzymskich [online], crfop.gdos.gov.pl.
- ↑ Reppen, Meßtischblatt nr. 3655, 1:25 000, 1945
- ↑ Instytut Języka Polskiego PAN, Elektroniczny słownik hydronimów Polski – Kręcko [online], eshp.ijp.pan.pl [dostęp 2023-07-14].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 17 września 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 76, poz. 947, s. 11)
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 61828.
- ↑ a b Informatyczny System Osłony Kraju, Hydroportal [online] [dostęp 2023-07-14].
- ↑ Wojciech Zieleniewski, Szlak "Wodny Świat", "Stowarzyszenie Kraina Szlaków Turystycznych - Lokalna Grupa Działania", 2012, s. 38-39.