Krijajoga
 |
Ten artykuł może zawierać twórczość własną lub niezweryfikowane informacje. |
Krijajoga – jedna z odmian jogi, powiązana silniej z praktykami typu krija. Jest wzmiankowana w literaturze religijnej i jogicznej różnych okresów i nurtów. W ujęciu klasycznym ryszi Patańdźali objaśnił krijajogę w sutrze II.1 Jogasutr, jako składającą się z trzech praktyk :
Jej celem określił, w sutrze II.2, wywołanie stanu samadhi i osłabienie kleśa (uciążliwości)[2]. Postklasyczne odmiany krijajogi zawierają elementy analogiczne jak kundalinijoga[3] i nauczają metod rozbudzenia energii kundalini[4].
Recepcja w dziełach edytuj
- Jogasutry (Krijajoga, księga druga)[5]
- Bhaktisutry
- Krijajogasara (upapurana wisznuicka)[6]
- Markandejapurana (zalecenia rytualne Dattatreji dla jogina Alarki)[7]
- Triśikhibrahmanopaniszad (przykład krijajogi jako równoważnej karmajodze)[4]
- Bhagawatapurana[4]
Recepcja w tradycjach jogi edytuj
Tradycja Joganandy edytuj
Najbardziej znana w Polsce tradycja krijajogi, to krijajoga spopularyzowana na Zachodzie przez Paramahansę Joganandę (autora książki Autobiografia Jogina, założyciela towarzystwa Self-Realization Fellowship). Do tej linii należeli między innymi:
- Jogawatar Lahiri Mahaśaja,
- Swami Satjananda Giri
- Śrimat Bhupendranath Sanjal
- swami Śri Jukteśwar Giri
- swami Paramahansa Hariharananda.
Obecnie przewodzi jej w świecie swami Paramahansa Pradźnanananda.
Tradycja południowoindyjska edytuj
Krijajoga południowoindyjska, inspirowana również przesłaniem legendarnego guru Mahawatara Babadźiego, posiada odmienną linię mistrzów i nauki od linii do której przynależał Paramahansa Joganada. Tradycja ta wyróżnia[8] następujące jogi wewnątrz tej krijajogi :
- Kriya Hatha Yoga
- Kriya Dhyana Yoga
- Kriya Mantra Yoga
- Kriya Bhakti Yoga
- Antar Kriya Yoga
- Kriya Kundalini Yoga.
Tradycja Swamiego Sivanandy edytuj
- Autorzy akcentujący znaczenie hathajogi, używają nazwy krijajoga na określanie jogi nauczającej jogakrija, czyli sześciu krij oczyszczających ciało (szatkrija), zwanych też szatkarma[9]: netikrija, dhautikrija, naulikrija, bastikrija, kapalabhatikrija i tratakakrija (krije te znane są z opisów w drugim rozdziale dzieła Hathajogapradipika pod nazwami: netikarma, dhautikarma, naulikarma, bastikakrama, kapalabhatikarma i tratakakarma). Taką wykładnię reprezentuje np. Swami Sivananda z Rishikesh ("Kriya Yoga Sadhana"[10]).
- Divine Life Society wydało również książkę, której autor Swami Nityamuktananda, opisuje krijajogę tradycji odmiennej od przekazu linii Joganandy, zmierzającej do przebudzenia kundalini[11].
- Bihar School of Yoga założona przez Satyanandę Saraswati (ucznia Sivanandy), również i współcześnie naucza krijajogi odmiennej od przekazu Paramahansy Joganandy[12]. Tradycja zawiera ponad 70 krij, z których 20 jest przekazywanych w nauczaniu tej szkoły. Tę tradycję krijajogi prezentuje praca A Systematic Course in the Ancient Tantric Techniques of Yoga and Kriya [13].
Przypisy edytuj
- ↑ Dr. Madhusudan Penna: Samkhya-Yoga. W: Indian Philosophical Terms : Glossary and Sources. Wyd. 1. Mumbai.New Delhi: Somaiya Publications Ptv. Ltd., 2004, s. 242. ISBN 81-7039-261-6. (ang.).
- ↑ Samadhipadah. W: Leon Cyboran: Klasyczna joga indyjska. Jogasutry przypisywane Patańdżalemu i Jogabhaszja czyli komentarz do Jogasutr przypisywany Wjasie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 1986, s. 61, seria: Biblioteka Klasyków Filozofii. ISBN 83-01-05354-2.
- ↑ Glossary / kriya yoga. W: Swami Niranjanananda Saraswati: Yoga Sadhana Panorama. Wyd. 1. T. 1. Munger: Bihar School of Yoga, 1999, s. 264. ISBN 81-86336-001. (ang.).
- ↑ a b c Krija-joga. W: Georg Feuerstein: Joga - Encyklopedia. Maria Kużniak (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo BRAMA, 2004, s. 158. ISBN 83-914652-5-X.
- ↑ Leon Cyboran: Klasyczna joga indyjska. Jogasutry przypisywane Patańdżalemu i Jogabhaszja czyli komentarz do Jogasutr przypisywany Wjasie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 1986, seria: Biblioteka Klasyków Filozofii. ISBN 83-01-05354-2.
- ↑ Krijajogasara. W: Swami Harshananda: A Concise Encyclopeaedia of Hinduism. T. 2: H - P. s. 191. ISBN 978-81-7907-057-4. (ang.).
- ↑ Markandeja-Purana. W: Georg Feuerstein: Joga - Encyklopedia. Maria Kużniak (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo BRAMA, 2004, s. 182. ISBN 83-914652-5-X.
- ↑ 11. The psychophysiology of Kriya Kundalini Yoga. W: Marshall Govindan: Babaji and the 18 Siddha Kriya yoga Tradition. Wyd. 1. Bangalore: Babaji's Kriya Yoga Order of Acharyas Trust, 2004, s. 170-177. ISBN 1-895383-00-5. (ang.).
- ↑ Shatkarmas - Cleansing Techniques. Yoga Magazine / Bihar School of Yoga. [dostęp 2010-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-13)]. (ang.).
- ↑ Swami Sivananda, Sadhana , rozdział 8: Sarwa-sadhana-sangraha / Kriya Yoga Sadhana , s. 227
- ↑ Duchowe systemy jogi , str. 159, rozdział Krija-joga
- ↑ Kriya Yoga. Bihar School of Yoga. [dostęp 2010-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-30)]. (ang.).
- ↑ Swami Satyananda Saraswati, A Systematic Course in the Ancient Tantric Techniques of Yoga and Kriya