Wikipedia

Krzyż Pojednania

Kompleks 3 rzeźb

Krzyż Pojednania – instalacja rzeźbiarska znajdująca się w Dukli, niedaleko klasztoru oo. Bernardynów. Składa się ze stylizowanego krzyża, upamiętniającego ofiary wojny, oraz figur św. Jana z Dukli i Jana Pawła II[1].

Krzyż Pojednania
Ilustracja
Krzyż Pojednania na tle klasztoru oo. Bernardynów.
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Dukla

Miejsce

ul. Pocztowa 5

Projektant

Maksymilian Biskupski

Fundator

Gmina Dukla

Materiał

miedź

Całkowita wysokość

8,637 m

Data budowy

1997

Data odsłonięcia

1997

Ważniejsze przebudowy

1998

Położenie na mapie Dukli
Mapa konturowa Dukli, po prawej znajduje się punkt z opisem „Krzyż Pojednania”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Krzyż Pojednania”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Krzyż Pojednania”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Krzyż Pojednania”
Położenie na mapie gminy Dukla
Mapa konturowa gminy Dukla, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Krzyż Pojednania”
Ziemia49°33′30,8″N 21°40′59,0″E/49,558556 21,683056

Historia edytuj

W miejscu obecnej instalacji na początku lat 60. XX w. umieszczono działo samobieżne ISU-152 jako pomnik upamiętniający żołnierzy poległych w bitwie o przełęcz dukielską[1][2][3]. W 1997 działo przeniesiono w pobliże muzeum historycznego w Dukli, a na jego miejscu wzniesiono kompozycję rzeźbiarką, składający się z Krzyża Pojednania i figury św. Jana z Dukli. Krzyż został poświęcony przez Jana Pawła II w tym samym roku, podczas jego pielgrzymki do Dukli[4]. W rocznicę jego wizyty dodano także figurę samego papieża[5][6].

Autorem pomników jest Maksymilian Biskupski[7]. Projekt Krzyża został zrealizowany, w konsultacji ze Zbigniewem Piłkowskim z Politechniki Częstochowskiej, w przedsiębiorstwie METKOL-Krupa w Praszce[4][5].

Opis edytuj

Krzyż Pojednania edytuj

Krzyż upamiętnia 130 tysięcy żołnierzy poległych w okolicach Dukli w czasie operacji dukielsko-preszowskiej w 1944 r. i ma symbolizować ich tragiczną śmierć. Jego pozioma belka składa się z dwóch ludzkich rąk, natomiast pionową, w dolnej części, oplata wiele dłoni[4][5][6][8]. Na jego podstawie jest umieszczony cytat słów Jana Pawła II, w sześciu językach[9]:

KRZYŻ
ZNACZY-
ŻYCIE JEST SILNIEJSZE
NIŻ ŚMIERĆ
JAN PAWEŁ II

Krzyż ma wysokość 8 metrów i waży 3582 kg. Został odlany ze stopu miedzi, cyny, cynku i ołowiu. Do jego odlania wykorzystano 14 osobnych form. Ponadto pomnik poddano zabiegowi patynowania, używając do tego nadsiarczanu potasu i wodorotlenku sodu[4].

Obok niego znajduje się jeszcze jedna tabliczka ze słowami Jana Pawła II, wypowiedzianymi podczas poświęcenia krzyża[10]:

Krzyż Pojednania
opleciony błagalnym wieńcem rąk
Boże - zmiłuj się nad poległymi
na dukielskiej ziemi -
udziel im pokoju -
bardzo cierpieli -
opleciony błagalnym wieńcem rąk
Boże - zmiłuj się nad poległymi
na dukielskiej ziemi -
udziel im pokoju -
Krzyż Pojednania
opleciony błagalnym wieńcem rąk
w hołdzie tym, którzy zginęli
na pamięć żywym i westchnienie...
Krzyż ten poświęcił Jan Paweł II

Figura Jana Pawła II edytuj

Obok krzyża umieszczono figurę Jana Pawła II, na pamiątkę jego wizyty w Dukli w 1997 oraz dokonanej przez niego kanonizacji św. Jana z Dukli[5][6][8]. Papieża przedstawiono w biskupich szatach. W lewej ręce trzyma kij, natomiast prawą wznosi ku górze[7][11]. Pomnik mierzy ponad 2 metry[5]. Figura jest podobna do wadowickiego pomnika Jana Pawła II, który został wykonany w 2006 przez tego samego autora. Z tego powodu Maksymilian Biskupski został posądzony o autoplagiat[6][7].

Figura św. Jana z Dukli edytuj

Naprzeciw figury Jana Pawła II stoi posąg św. Jana z Dukli. Postać jest ubrana w łachmany i oddaje hołd papieżowi[8][12]. Pomnik mierzy ponad 2 metry[5].

Galeria edytuj

  •  
    Krzyż
  •  
    Podstawa krzyża z inskrypcją
  •  
    Figura papieża
  •  
    Figura św. Jana z Dukli

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Sanktuarium św. Jana z Dukli i Klasztor OO. Bernardynów z XVIII w.. Transgraniczna informacja turystyczna w Dukli. [dostęp 2021-01-04].
  2. ↑ Pamięć nienasyconej przełęczy. Dziennik Polski, 2004-09-10. [dostęp 2021-01-04].
  3. ↑ Pomnik poświęcony walkom o Przełęcz Dukielską. Fotopolska.eu. [dostęp 2021-01-04].
  4. ↑ a b c d Stanisław Rzadkosz, Aldona Garbacz-Klempka. Odlew pomnika rzyża symbolem pojednania. „Archiwum Odlewnictwa”, 2006. ISSN 1642-5308. (pol.). 
  5. ↑ a b c d e f Aleksandra Żółkoś. „Pamiętać” - „pomnieć”. „Dukielski Przegląd Samorządowy”. Maj 2020 rok XXX. nr 5 (349). s. 8. (pol.). 
  6. ↑ a b c d Małgorzata Raczkowska: Dukla Papieski pomnik zamiast czołgu. Otwarty Przewodnik Krajoznawczy. [dostęp 2021-01-04].
  7. ↑ a b c Ireneusz Dańko: Bliźniacze pomniki Papieża w Dukli i Wadowicach. Kraków wyborcza.pl, 2006-06-19. [dostęp 2021-01-04].
  8. ↑ a b c Dukla – miejsce pamięci. Polska Niezwykła. [dostęp 2021-01-04].
  9. ↑ Grupa pomników - Jana Pawła II, św. Jana z Dukli i Krzyż Pojednania. Fotopolska.eu. [dostęp 2021-01-04].
  10. ↑ Dukla, Krzyż Pojednania (podkarpackie). Eksploratorzy. [dostęp 2021-01-04].
  11. ↑ Grupa pomników - Jana Pawła II, św. Jana z Dukli i Krzyż Pojednania. Fotopolska.eu. [dostęp 2021-01-04].
  12. ↑ Grupa pomników - Jana Pawła II, św. Jana z Dukli i Krzyż Pojednania. Fotopolska.eu. [dostęp 2021-01-04].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Krzyż_Pojednania&oldid=72449437”