Kubanik
Kubanik[3], kubanik większy[4] (Tiaris olivaceus) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae). Występuje w Meksyku, Ameryce Środkowej i północno-zachodniej części Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.
| Tiaris olivaceus[1] | |||
| (Linnaeus, 1766) | |||
 Samiec | |||
 Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Tiaris | ||
| Gatunek |
kubanik | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Systematyka edytuj
Pierwszy raz gatunek został opisany przez Karola Linneusza w 1766 roku. Ptak ten należy do rzędu wróblowych i jest blisko spokrewniony z ziębami Darwina. Pierwotnie uznano go za jednego z amerykańskich wróbli i zakwalifikowano do trznadli (Emberizidae). Wyróżniono pięć podgatunków T. olivaceus[5][6]:
Charakterystyka edytuj
Jest to niewielki ptak o długości od 10 cm do 10,7 cm, oraz masie w granicach 8–10 gramów, w zależności od podgatunku. Dorosły samiec ma oliwkowozielony grzbiet, czarną pierś i policzki z żółto-pomarańczową linią nad oczami i żółtym gardłem. Brzuch i spodnia część ciała są oliwkowo-szare. Dziób oraz oczy czarne, nogi szare. Samica jest nieco mniejsza i mniej okazała kolorystycznie od samca. Grzbiet jest ciemnooliwkowy, brzuch szarawy, czasami występują czarne pasma na piersi. Żółte zabarwienie głowy jest słabsze i ciemniejsze niż u samca, a czasami całkowicie go brak. Młode osobniki są podobne do dorosłych samic, tylko ciemniejsze. Młode samce osiągają właściwe upierzenie w pierwszym roku życia.
Wydaje serie wysokich, krótkich, ale melodyjnych ćwierkań, które są słyszalne jedynie z małych odległości.
Występowanie edytuj
Gatunek ten zamieszkuje głównie niziny i podnóża gór, do wysokości 2300 m n.p.m. Jest obserwowany na półotwartych terenach, takich jak pobocza dróg, pastwiska, pola, ogrody i niskie zarośla. Unika suchych terenów trawiastych i innych miejsc o rzadkiej i niskiej roślinności.
Granicę występowania na północy wyznaczają stany San Luis Potosí i Tamaulipas w północnym Meksyku. Obserwowany jest w Ameryce Środkowej, w tym na Karaibach. Na południu występuje od północno-zachodniej Wenezueli przez północną i zachodnią Kolumbię po północny Ekwador. Introdukowany na Hawajach.
Pożywienie edytuj
Żeruje głównie na ziemi, gdzie poszukuje nasion, jagód, a czasami małych owadów.
Tryb życia edytuj
Jest ptakiem żyjącym zazwyczaj w luźnych koloniach, które tworzy z innymi gatunkami z rodziny tanagrowatych, o podobnym trybie życia. Dorosłe samce mogą zbierać się i wspólnie żerować oraz śpiewać.
Rozród edytuj
Okres lęgowy wypada w miesiącach letnich, ale ptaki te mogą gnieździć się przez cały rok, z wyjątkiem okresu od lutego do kwietnia. Gatunek ten tworzy luźne kolonie lęgowe.
W okresie godowym samce przysiadają się na niewielką odległość do samicy, trzepoczą skrzydłami i śpiewają. Samice budują z traw i źdźbeł zbóż okrągłe gniazda. Są one położone na niewielkiej (30 cm) wysokości nad gruntem. Czasami w zaroślach gniazda są na wysokości około 1,5 m. Samica składa dwa do trzech, rzadziej czterech jaj, pokrytych brązowymi kropkami. Są one wysiadywane przez 12–14 dni.
Status edytuj
IUCN uznaje kubanika za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Partners in Flight z 2008 roku, mieści się w przedziale 0,5–5,0 milionów osobników, a jej trend uznawany jest za wzrostowy[2]. Obszar występowania zwiększa się dzięki intensywnemu karczowaniu lasów i powstawaniu nowych terenów otwartych.
Przypisy edytuj
- ↑ Tiaris olivaceus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Tiaris olivaceus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-01-30] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Coerebinae d'Orbigny & Lafresnaye, 1838 - cukrzyki - Dome-nesting tanagers (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-12].
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 375, 1999.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-12]. (ang.).
- ↑ Yellow-faced Grassquit (Tiaris olivaceus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-04)]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).