Kumelsk
Kumelsk – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Kolno[5][6].
| wieś | |
.jpeg) Kumelsk | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
0-86 |
| Kod pocztowy |
18-500[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BKL |
| SIMC |
0399663[5] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kolno  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kolneńskiego  | |
 53°29′37″N 22°04′17″E/53,493611 22,071389[1]
| |
.jpg)
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kumelsk, po jej zniesieniu w gromadzie Lachowo. W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Lachowie[7].
Historia edytuj
Początkowo była to wieś należąca do książąt mazowieckich, jednak w 1422 roku książę Janusz I nadał ją Jakubowi z Modzel koło Ciechanowa, protoplaście Kumelskich herbu Modzele, którzy byli właścicielami części Kumelska jeszcze w końcu XVII wieku. Wieś szlachecka Kumelsko położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kolneńskim ziemi łomżyńskiej[8]. W 1476 roku właścicielem Kumelska został Doliwa, łowczy łomżyński. W 1729 roku wieś została podzielona pomiędzy Stanisława Doliwę i Karola Ramotowskiego. Około 1784 roku Kumelsk zamieszkali Doliwowie i Kumelscy.
W 1865 roku właścicielem folwarku został Szczepan Doliwa, a po nim Józef Doliwa. Na krótko Kumelsk przeszedł w ręce Filipkowskiego. Od 1888 roku właścicielem dworu i majątku Kumelsk został Bogdan Stawłarski (zm. 1906). W 1908 roku od córek Stawłarskiego kupił majątek Kazimierz Choynowski i jego rodzina była właścicielem miejscowych dóbr prawdopodobnie do 1945 roku.
W okresie międzywojennym Kumelsk był siedzibą komisariatu Straży Celnej „Kumelsk”[9].
Od południa 1 września 1939 roku Kumelsk Dwór był miejscem stacjonowania 4 szwadronu 10 Pułku Ułanów Litewskich skąd 2 września uderzył w kierunku Milewa w ówczesnych niemieckich Prusach Wschodnich.
Zabytki edytuj
- Przy drodze ze wsi do Lachowa, na wprost bocznej drogi prowadzącej do nieistniejącego dworu stoi ceglano-kamienna kapliczka z połowy XIX wieku. W neogotyckim obramieniu znajduje się ceramiczna neorenesansowa płaskorzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z datą 1855.
- Miejsce po dworze właścicieli Kumelska
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 65177
- ↑ Wieś Kumelsk w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-03-30], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 633 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927, s. 175.
Linki zewnętrzne edytuj
- Kumelsk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 872.