Kunice, dawniej Kunice Żarskie (niem. Kunzendorf[2]) – dzielnica miasta Żary zlokalizowana na południowo-wschodnim krańcu miasta. Od strony zachodniej, południowej i wschodniej koniec Kunic wyznaczają granice miasta. Dzielnica Kunice tworzy wyodrębniony zespół ekstensywnej zabudowy o charakterze wielofunkcyjnym, z przewagą zabudowy jednorodzinnej.

Kunice
Dzielnica Żar
Ilustracja
Kościół Matki Bożej Szkaplerznej w Kunicach (1895)
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

żarski

Miasto

Żary

Data założenia

XIV wiek

W granicach Żar

1 stycznia 1973[1]

SIMC

0988690

Powierzchnia

6,7 km²

Populacja (2006)
• liczba ludności


3000

Strefa numeracyjna

68

Kod pocztowy

68-205 Żary-Kunice

Tablice rejestracyjne

FZA

Położenie na mapie Żar
Mapa konturowa Żar, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kunice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kunice”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kunice”
Położenie na mapie powiatu żarskiego
Mapa konturowa powiatu żarskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kunice”
Ziemia51°36′10″N 15°10′35″E/51,602778 15,176389

Historia dzielnicy edytuj

Pierwsza wzmianka dotycząca Kunic pochodzi z 1346 roku i jest w niej mowa o kościele parafialnym. W tym czasie Kunice były wsią parafialną podległą żarskiemu duchownemu. Odnaleziono również dokument, w którym to Urlich Pack – żarski feudał – potwierdza prawo kupna siana w Kunicach dla żarskiego proboszcza Mikołaja Stewitz. Prawdopodobnie około 1463 roku Kunice stały się własnością klasztoru augustianów z pobliskiego Żagania. Żagańscy bracia od świętego Augustyna włodarzami Kunic byli aż do 1810 roku.

Rozwój Kunic postępował w tym okresie niezwykle dynamicznie. Świadczy o tym nie tylko potęga kunickiej świątyni, ale i rozpoczęcie produkcji szkła oraz wydobycia z miejscowych złóż węgla brunatnego na skalę przemysłową. W przedwojennych Kunicach i bezpośredniej okolicy funkcjonowały kopalnie[2]:

Obecnie pokłady węgla brunatnego i iłów ceramicznych nie są eksploatowane.

Po II wojnie światowej Kunice Żarskie znalazały się na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. II okręg administracyjny – Dolny Śląsk), gdzie początkowo zostały siedzibą efemerycznej gminy Kunice, lecz już w 1946 roku weszły w sład gminy Kadłubia. 28 czerwca 1946 gmina – jako jednostka administracyjna powiatu żarskiego – weszła w skład nowo utworzonego woj. wrocławskiego[3][4]. 6 lipca 1950 gmina wraz z całym powiatem żarskim weszły w skład nowo utworzonego woj. zielonogórskiego[5].

Jesienią, w związku z reformą administracyjną kraju, Kunice stały się siedzibę gromady Kunice Żarskie w powiecie żarskim w woj. zielonogórskim, obejmującej Kunice Żarskie, Marszów i Siodło[6]. Dla gromady ustalono 22 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

1 stycznia 1958 z gromady Kunice Żarskie wyłączono wieś Marszów, włączając ją do nowo utworzonej gromady Żary w tymże powiecie[8], po czym gromadę Kunice Żarskie zniesiono nadając jej status osiedla (obejmując zatem Kunice Żarskie i Siodło)[9]. 1 stycznia 1969 Kunice Żarskie otrzymały status miasta[10]. 1 stycznia 1972 od miadsta Kunice Żarskie odłączono Siodło (1692 ha), włączając je do gromady Żary[11]. Rok później 1 stycznia 1973 zostały włączone do Żar[12].

Zabytki edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[13]:

  • kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki pod wezwaniem Matki Boskiej Szkaplerznej, ul. Wyzwolenia, z 1895 roku, wybudowany na miejscu średniowiecznej świątyni. Wewnątrz ambona i ołtarz z 1740, które zostały tu przeniesione z kaplicy zamkowej[14];
  • plebania z XVIII wieku, nakryta dachem naczółkowym.

Firmy i przedsiębiorstwa edytuj

Z dawnych gałęzi przemysłu, istniejących jeszcze przed wojną, do dziś funkcjonuje jedynie przemysł szklarski. Spośród obecnie działających firm i przedsiębiorstw w Kunicach można wymienić:

  • SEKURIT SAINT-GOBAIN Hanglas Polska (producent szyb samochodowych),
  • SAINT-GOBAIN Euroverder Polska (producent elementów szklanych do sprzętu AGD),
  • Vitrosilicon S.A. (producent pustaków szklanych),
  • OR-SAT (producent poduch tapicerskich i akcesoriów samochodowych),
  • ALFA-WIL (producent kostki brukowej),
  • MAXNET (dostawca szerokopasmowego internetu).
  • BALONOWY ŚWIAT (balony helowe, dmuchane zamki, wata cukrowa).

Ważniejsze instytucje i obiekty dzielnicy edytuj

  • Miejskie Przedszkole nr 4 – ul. Sikorskiego 22,
  • Zespół Szkół: Szkoła Podstawowa nr 10 – ul. Pułaskiego 4,
  • Filia Żarskiego Domu Kultury – ul. Grunwaldzka 3,
  • Klub Sportowy Unia Żary-Kunice – Al. Wojska Polskiego 56,
  • Ochotnicza Straż Pożarna – ul. Strażacka 4.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  2. a b Messtischblatt Nr. 4556 Ndr. Hartmannsdorf (1938)
  3. Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
  4. Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
  5. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
  6. Uchwała Nr V/30/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu żarskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 4 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 5 października 1954 r. dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 4 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 55)
  7. Uchwała Nr XLIII/297/54 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Żarach z dnia 6 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 7 października 1954 r., Nr. 8, Poz. 49)
  8. Uchwała Nr V/22/57 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 15 listopada 1957 r. w sprawie zmiany siedzib oraz granic niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 14 grudnia 1957 r., Nr. 12, Poz. 65)
  9. Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 316
  10. Dz.U. z 1968 r. nr 48, poz. 344
  11. Dz.U. z 1971 r. nr 15, poz. 174
  12. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  13. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego – stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 143. [dostęp 2013-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-22)].
  14. Waldemar Bena opis do mapy "Bory Dolnośląskie, Przemkowski Park Krajobrazowy" Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004 ISBN 83-88049-83-6

Linki zewnętrzne edytuj

Blog o historii Kunic