Kurol[6] (Leptosomus discolor) – gatunek średniej wielkości ptaka, będący jedynym przedstawicielem rzędu (Leptosomiformes) i rodziny (Leptosomidae) kuroli[6][7]. Występuje jedynie na Madagaskarze i Komorach.

Kurol
Leptosomus discolor[1]
(Hermann, 1783)
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

Leptosomiformes
Sharpe, 1891

Rodzina

Leptosomidae[2]
(Blyth, 1838)

Rodzaj

Leptosomus[3]
Vieillot, 1816

Gatunek

kurol

Synonimy
  • Cuculus discolor Hermann, 1783[4]
Podgatunki
  • L. d. gracilis Milne-Edwards & Oustalet, 1885
  • L. d. intermedius Hartert & Neumann, 1924
  • L. d. discolor (Hermann, 1783)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Systematyka

Duża odmienność tego ptaka powodowała pewne kontrowersje co do przynależności systematycznej. Dawniej większość autorów zaliczała go do rzędu kraskowych[8], ale niektórzy uważali, że powinno się go włączyć raczej do rzędu sokołowych. Wyróżnia się 3 podgatunki[4][6][7]. Proponowany podgatunek anjouanensis zsynonimizowano z intermedius[4].

Morfologia

Długość ciała 38–50 cm; masa ciała 160–301 g[9]. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy, samce mają aksamitnoszare upierzenie, samice i młode upierzone są brązowo, bardziej maskująco.

Zasięg występowania

Poszczególne podgatunki zamieszkują[6][7]:

  • L. d. graciliskurol zielonawyWielki Komor (Komory)
  • L. d. intermediuskurol średniAnjouan (Komory)
  • L. d. discolorkurol purpurowyMajotta i Mohéli (Komory), Madagaskar
Ekologia

Gniazduje w dziuplach drzew, w których samica składa zwykle 4–5 jaj[9].

Jego pożywienie stanowią bezkręgowce (głównie owady), ale zjada także gady, takie jak kameleony (z rodzajów Furcifer i Calumma) czy gekony (Uroplatus)[9].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje kurola za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako szeroko rozpowszechniony w dogodnych dla niego środowiskach, poza nimi rozmieszczony plamowo i rzadki. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na postępujące niszczenie naturalnych siedlisk leśnych[5].

Przypisy edytuj

  1. Leptosomus discolor, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Leptosomidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-06-23] (ang.).
  3. Leptosomus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-06-23] (ang.).
  4. a b c Cuckoo Roller (Leptosomus discolor). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-08)]. (ang.).
  5. a b BirdLife International, Leptosomus discolor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2016-1 [dostęp 2016-11-15] (ang.).
  6. a b c d Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Leptosomidae Blyth, 1838 - kurole - Cuckoo-roller (wersja: 2015-09-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-17].
  7. a b c F. Gill, D. Donsker (red.): Mousebirds, Cuckoo Roller, trogons, hoopoes, hornbills. IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-11-23]. (ang.).
  8. P. Mielczarek, W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40, zeszyt specjalny, 1999. 
  9. a b c Goodman, S. & G. M. Kirwan: Cuckoo-roller (Leptosomus discolor), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-01-12]. (ang.).  

Linki zewnętrzne edytuj