Labrys (gr. λάβρυς) – topór o podwójnym ostrzu, składający się z dwóch obuchów w kształcie zaostrzonego klina i styliska z twardego drewna, metalu lub innego materiału. W podwójnym obuchu wykonany jest otwór równoległy do ostrza (najczęściej o przekroju prostokątnym), w którym za pomocą klina mocowane jest stylisko[potrzebny przypis].

Minojski złoty toporek wotywny z miejsca kultowego na Krecie (1700-1450 p.n.e.)

Historia i znaczenie kulturowe edytuj

Siekierki tego rodzaju znane są z kultury minojskiej, celtyckiej i skandynawskiej, w których miały prawdopodobnie znaczenie ofiarne (wotywne) lub symboliczne. Znajdowano je w miejscach kultu, ruinach domów, pałaców i w pochówkach (grobach); często także jako symbol ryty na kamiennych blokach ścian i słupach. Był też narzędziem pracy[1].

Topór o dwóch ostrzach stanowił oficjalne godło francuskiego kolaboracyjnego reżimu Vichy. Obecnie labrys jako emblemat jest stosowany przez lesbijki[2], a także przez niektóre środowiska neonazistowskie.

Orła połączonego z labrysem przedstawiał nacjonalistyczny symbol nazwany toporzeł, zaprojektowany przez Stanisława Szukalskiego.

Współcześnie siekiery (topory) o dwóch ostrzach popularne są głównie w Ameryce Północnej wśród farmerów i drwali.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. Warszawa: Arkady, 2013, s. 6. ISBN 978-83-213-4727-1.
  2. Kobiety kobietom: Historia symboli gejowsko-lesbijskich.