Lakkolit

Lakkolit (także: lakolit) – zgodna intruzja o kształcie bochenkowatym z płaską podstawą i wypukłą górną powierzchnią. Wdziera się między już istniejące, starsze warstwy, nie przecinając ich, lecz leżąc zgodnie na warstwie podścielającej i wybrzuszając warstwę nadległą. Jest to jedna z form zjawisk plutonicznych, w przeciwieństwie do batolitu powstała na niewielkiej głębokości, przeważnie subwulkaniczna (na głębokości do 1 km), choć znane są też lakkolity hipabisalne (na głębokości 1–5 km).

Na szaro zaznaczany lakkolit i idąca do niego od dołu dajka.

Szczyt Mitra na Svalbardzie

Lakkolit w planie ma kształt zbliżony do kolistego, od spodu przeważnie dochodzi doń żyła (dajka), którą napływała z głębi Ziemi magma. Lakkolity mogą być zbudowane ze skał magmowych głębinowych (np. granit) lub ze skał magmowych wylewnych (np. porfir).

Największym lakkolitem na świecie są Chibiny. W Polsce lakkolity występują w Górach Wałbrzyskich i w okolicy Dębnika, w obu przypadkach są one zbudowane z porfirów.

Zobacz też

• lopolit
• fakolit
• sill
• dajka

Bibliografia

• WojciechW. Jaroszewski WojciechW., LeszekL. Marks LeszekL., AndrzejA. Radomski AndrzejA., Słownik geologii dynamicznej, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1985, ISBN 83-220-0196-7, OCLC 830183626 .brak strony (książka)
• Ryka W., Maliszewska A., 1991: Słownik petrograficzny (hasło „autigen”). Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, (wyd. II popr. i uzup.), ISBN 83-220-0406-0.
• Żaba J., 2014: Ilustrowana Encyklopedia Skał i Minerałów. Strona 297. Videograf, Chorzów.