Lasówka potokowa[4] (Parkesia motacilla) – gatunek małego, wędrownego ptaka z rodziny lasówek (Parulidae), zamieszkujący Amerykę Północną. Niezagrożony wyginięciem. Monotypowy[2][5].

Lasówka potokowa
Parkesia motacilla[1]
(Vieillot, 1809)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

lasówki

Rodzaj

Parkesia

Gatunek

lasówka potokowa

Synonimy
  • Seiurus motacilla (Vieillot, 1809)
  • Turdus motacilla Vieillot, 1809[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Morfologia edytuj

Długość ciała wynosi około 15 cm[6], z czego około 6 cm przypada na ogon, zaś 1,9 cm na dziób. Skrzydło mierzy 8,2–9,5 cm[7]. Rozpiętość skrzydeł stanowi około 23 cm. Masa ciała waha się między 19 a 21 g[6]. Wierzch ciała, wraz z krótkimi sterówkami i ogonem, ciemnobrązowy. Występuje brew o barwie białej do płowej oraz wąs. Gardło czyste, niepokryte plamami, natomiast spód ciała koloru brudnobiałego pokrywają brązowe plamy (podobne do droździch). Nogi i stopy różowe[6]. Tęczówka brązowa[7].

Zasięg występowania edytuj

Lasówka potokowa jest gatunkiem wędrownym. Obszary lęgowe znajdują się w południowo-wschodniej Kanadzie oraz wschodnich Stanach Zjednoczonych, od Minnesoty, przez wschodnią Nebraskę i wschodni Teksas do okolic New Hampshire i Karoliny Południowej. Obszary zimowania leżą od północnego Meksyku po południową Panamę, rzadko północną Kolumbię i Wenezuelę oraz na Karaibach, głównie Wielkich Antylach[2]. Środowisko życia stanowią górskie potoki w gęstych lasach, także wybrzeża mokradeł i stawów. Często spotykana również w kamienistych rzekach[6].

Behawior edytuj

P. motacilla przebywa zwykle na ziemi, raczej chodząc niż skacząc, stale powolnie dygając ogonem. Pożywienia szuka na podłożu brzegu koryta rzecznego, zbierając wodne owady i inne bezkręgowce, także mięczaki, skorupiaki i małe lub średnie owady. Niekiedy zjada małą rybę lub żabę. Może odwracać płynącego nurtem rzeki liścia celem znalezienia zdobyczy lub przeszukiwać mech i kamienie[6].

Zawołanie stanowi krótkie czink. W trakcie zalotów obie płcie odzywają się zizz. Zwykle pieśń tworzy 2–5 głośnych, czystych gwizdów na wstępie i przechodzące w niewyraźne siiup-siiup-siiup, po którym następuje kilka nagłych, nieregularnie wydawanych dźwięków. Samica wykonuje zubożałą wersję pieśni[6].

Lęgi edytuj

Gniazdo lasówki potokowej utworzone jest na ziemi, ukryte w roślinności przy brzegu strumienia lub w korzeniach upadłego drzewa, szczelinie skalnej lub półce wąwozu. Preferuje miejsca zapewniające osłonę gniazda od góry. Często obszar od gniazda do wody wyścieła liśćmi. Gniazdo stanowi powstały z mchu, liści, kordy i korzeni kubeczek. Oba ptaki z pary zbierają materiały, jednak często samica buduje sama. W lęgu 4–6 białych lub kremowobiałych jaj pokrytych czerwonobrązowymi plamkami. Samica wysiaduje sama przez 14–16 dni. Zarówno samiec jak i samica karmią pisklęta, a samiec nawet częściej[6]. Młode są w pełni opierzone po 10 dniach od wyklucia, po kolejnych 6 są w stanie latać, a tydzień później potrafią same zdobywać pożywienie[6][8]. Maksymalna odnotowana długość życia wynosi 8 lat[9].

Status edytuj

IUCN uznaje lasówkę potokową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2020)[3]. Organizacja Partners in Flight szacuje liczebność populacji na 450 tysięcy dorosłych osobników[10]. Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy[3][10].

Przypisy edytuj

  1. Parkesia motacilla, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c del Hoyo, J.; Elliot, A. & Christie, D.A.: Handbook of the Birds of the World. T. 15. Weavers to New World Warblers. Lynx Edicions, 2010, s. 767. ISBN 978-84-96553-68-2.
  3. a b c Parkesia motacilla, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Parulidae Wetmore, Friedmann, Lincoln, Miller,AH, Peters,JL, van Rossem, Van Tyne & Zimmer,JT, 1947 (1831) - lasówki - New World wood warblers (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-22].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): New World warblers, mitrospingid tanagers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-22]. (ang.).
  6. a b c d e f g h Nicole Bouglouan: Louisiana Waterthrush. Oiseaux-Birds, 11 marca 2013.
  7. a b Spencer Fullerton Baird: Birds. 1858, s. 483.
  8. Templin, T.: Seiurus motacilla. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. 2013. [dostęp 2021-01-22]. (ang.).
  9. Avian Longevity Records. Wildlife Rehabber. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-17)].
  10. a b Louisiana Waterthrush Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-22]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj