Laurence Alma-Tadema

Laurence Alma-Tadema (pierwotnie: Laurens Alma-Tadema; ur. w sierpniu 1865 r. w Brukseli – zm. 12 marca 1940 r. w Londynie) – brytyjska poetka, pisarka i tłumaczka, znana ze swej wielkiej przyjaźni dla Polaków.

Laurence Alma-Tadema
Ilustracja
Laurence Alma-Tadema (fotografia ze zbiorów US Library of Congress)
Data i miejsce urodzenia

sierpień 1865
Bruksela

Data i miejsce śmierci

12 marca 1940
Londyn

Narodowość

Angielka

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
  • Songs of Womanhood
  • The Divine Orbit, Seventeen Sonnets

Życiorys edytuj

Urodziła się jako pierwsza córka znanego angielskiego malarza holenderskiego pochodzenia Lawrence Alma-Tademy i jego pierwszej żony Marie-Pauline Gressin. Jej macocha Laura Theresa Alma-Tadema oraz jej młodsza siostra Anne Alma-Tadema również wykazywały zamiłowania artystyczne. Wychowywała się w posiadłości The Fair Haven (Jasna Przystań) w Wittersham (hrabstwo Kent). Wiele czasu spędzała wśród miejscowych wieśniaków, bawiąc się z ich dziećmi. Zwieńczeniem tej działalności była budowa świetlicy wiejskiej nazwanej Hall of Happy Hours (Sala Szczęśliwych Godzin), w której mieszkańcy spotykali się na wspólnych śpiewach i gdzie wystawiano amatorskie przedstawienia teatralne, a dzieci uczyły się podstaw rzemiosła. Nigdy nie wyszła za mąż, nie miała dzieci. Zmarła w jednym z londyńskich prywatnych domów opieki.

Działalność literacka edytuj

Swą pierwszą powieść zatytułowaną Love's Martyr opublikowała w 1886. Później powstało jeszcze kilka powieści, cztery utwory dramatyczne i tomiki wierszy, które częściowo samodzielnie wydawała w niewielkich nakładach. Najbardziej znanym tomikiem wierszy są wydane w 1903 Songs of Womanhood, a najbardziej poszukiwanym – The Divine Orbit, Seventeen Sonnets (wydany na szaro-niebieskim papierze w nakładzie jedynie 250 egzemplarzy do dyspozycji autorki – nie przeznaczony do sprzedaży). Jej sztuki ze sporymi sukcesami wystawiano m.in. w Niemczech. Współpracowała z szeregiem pism, w tym ze znanym kwartalnikiem literackim "The Yellow Book". Napisała również szereg utworów dla dzieci, tekstów piosenek oraz kilka wstępów do książek innych pisarzy. Wśród tłumaczeń wyróżniają się przekłady na angielski utworów Ślepcy oraz Peleas i Melizanda Maurice’a Maeterlincka. W 1893 przetłumaczyła na angielski teksty Sześciu pieśni do muzyki Ignacego Paderewskiego, a w 1911 – odczyt Paderewskiego o Chopinie w setną rocznicę urodzin kompozytora (Chopin: A Discourse, opublikowany w Londynie).

W latach 1907-1908 odbyła podróż do Stanów Zjednoczonych. Wygłosiła tam m.in. serię odczytów pod wspólnym tytułem „Meaning of Happiness” (Sens szczęścia), które cieszyły się ogromną popularnością.

Działalność społeczno-polityczna edytuj

Jej wieloletnia znajomość z Ignacym Janem Paderewskim (z którym korespondowała aż do śmierci) zaowocowała zbliżeniem do sprawy polskiej. W apelu opublikowanym 7 lutego 1908 r. na łamach "The New York Times" wezwała kobiety amerykańskie do poparcia odezwy Henryka Sienkiewicza w sprawie pomocy Polakom w Królestwie Polskim. Podczas I wojny światowej prowadziła energiczną działalność charytatywną na rzecz Polski. W latach 1915-1939 była honorowym sekretarzem Poland and the Polish Victims Relief Fund w Londynie. Współpracowała również z Komitetem Generalnym Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce oraz ze szwajcarskim Comité Général de Suisse pour les Victimes de la Guerre en Pologne. Opublikowała Poland, Russia and the war (St. Catherine Press, 1915) – szkic ukazujący pierwszą wojnę światową z punktu widzenia krajów Europy Wschodniej. W latach 1915-1917 blisko współpracowała z R. Dmowskim[1].

Przypisy edytuj

  1. Krzysztof Kawalec, Roman Dmowski (wyd. 2), Poznań 2016, s. 617.

Linki zewnętrzne edytuj