Leksandrowa
Leksandrowa – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Nowy Wiśnicz.
| wieś | |
 Skrzyżowanie dróg w Leksandrowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
873[2] |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
32-720[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KBC, KBA[4] |
| SIMC |
0824801 |
Położenie na mapie gminy Nowy Wiśnicz  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bocheńskiego  | |
 49°53′56″N 20°28′27″E/49,898889 20,474167[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego. Integralne części miejscowości: Bukowiec, Górzko, Łacnówka, Mędlówka, Smendówka, Stara Wieś, Zagrody[5].
Położenie edytuj
Wieś położona jest na Pogórzu Wiśnickim, tuż za Nowym Wiśniczem, przy drodze wojewódzkiej nr 965 z Bochni do Limanowej. Krajobraz typowy dla pogórza – łagodne wzniesienia poprzecinane parowami potoków. Największy z nich to Leksandrówka uchodząca do Uszwicy (dorzecze Wisły). Przez teren wsi przebiega dział wodny pomiędzy dorzeczami Raby i Dunajca – po zachodniej stronie wsi ma swoje źródła Polanka uchodząca do Stradomki (prawobrzeżny dopływ Raby).
Historia edytuj
W czasie II wojny światowej regionalne oddziały Armii Krajowej przeprowadziły 26 lipca 1944 roku Akcję Wiśnicz – atak na niemieckie więzienie, który był jedną z największych akcji uwolnienia więźniów przez polskie podziemie przeprowadzonej w czasie niemieckiej okupacji Polski[6][7][8].
Przyroda i turystyka edytuj
Leksandrowa znajduje się na obszarze Wiśnicko-Lipnickiego Parku Krajobrazowego. Do atrakcji turystycznych okolicy należą 3 blisko położone obiekty chronionej przyrody:
- rezerwat przyrody Kamień-Grzyb w lesie Bukowiec
- oryginalna grupa dużych głazów – pomnik przyrody Kamienie Brodzińskiego pod jednym z wierzchołków Paprotnej
- Skałki Chronowskie – pomnik przyrody nieożywionej; piaskowce wychodnie znajdujące się w wierzchowinowych partiach Kobylej Góry Chronowskiej.
- przez miejscowość przebiega niebieski szlak turystyczny prowadzący szczytami Beskidu Wyspowego i Pogórza Wiśnickiego z Tymbarku do Bochni.
Zabytki edytuj
- Dawny klasztor karmelitów bosych oraz ruina klasztornego kościoła św. Józefa i Zaślubin NP Marii, (obecnie Zakład Karny w Nowym Wiśniczu), wzniesiony przez Macieja Trapolę w 1620 r. na wzgórzu sąsiadującym (odległość ok. 400 m) ze wzgórzem zamkowym. W latach 1621–1631 klasztor został otoczony czworobocznymi fortyfikacjami z czterema bastionami umieszczonymi w środku załamanych do wnętrza kurtyn. Całość tworzyła wraz z zamkiem przykład tzw. sprzężonej warowni[9].
Kościoły edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 67014
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 653 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 30 kwietnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (Dz.U. z 2015 r. poz. 669)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Königsberg 2017 ↓.
- ↑ Józef Wieciech. Akcja na więzienie w Nowym Wiśniczu. „Niepodległość i Pamięć 2/3 (4)”, s. 197–202, 1995. Warszawa.
- ↑ Śląski 1983 ↓.
- ↑ Marek Żukow-Karczewski, Bastionowy zamek Kmitów i Lubomirskich w Wiśniczu Nowym, „AURA” (miesięcznik), nr 2/1991 r., ss. 18-19
Bibliografia edytuj
- Wojciech Königsberg: AK 75. Brawurowe akcje Armii Krajowej. Kraków: Znak, 2017. ISBN 978-83-240-4232-6.
- Jerzy Śląski: Polska walcząca. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1990, s. 446-448. ISBN 978-83-211-1428-6.
- Leksandrowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 129.