Wikipedia

Leniec

Leniec (Thesium L.) – rodzaj roślin należący do rodziny sandałowcowatych (Santalaceae). Obejmuje ok. 340 gatunków, występujących w Europie, Azji, Afryce i Ameryce Południowej[4]. W Polsce rosły cztery gatunki (jeden wymarł). Rośliny te są półpasożytami korzeniowymi traw[5]. Thesium humile bywa, że na Bliskim Wschodzie powoduje straty w uprawach jęczmienia[6].

Leniec
Ilustracja
Leniec alpejski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Santalanae

Rząd

sandałowce

Rodzina

sandałowcowate

Rodzaj

leniec

Nazwa systematyczna
Thesium L.
Sp. Pl. 207. 1753
Typ nomenklatoryczny

Thesium alpinum L.[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Leniec alpejski

Nazwa rodzaju utworzona została z greckiego słowa thes, oznaczającego sługę i odnosi się do niepozornego wyglądu roślin[7].

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Centrum zróżnicowania rodzaju stanowi tropikalna i południowa Afryka[6], do której ograniczone są zasięgi trzech podrodzajów (Hagnothesium, Discothesium i Frisea). Gatunki z podrodzaju Psilothesium występują w tropikalnej Afryce oraz w Ameryce Południowej, zaś podrodzaj Thesium rozprzestrzeniony jest w Eurazji[8]. W Europie rośnie 25 gatunków[6].

Gatunki flory Polski[9]

Systematyka edytuj

 
Thesium capitatum
 
Thesium carinatum
 
Thesium confine
 
Thesium cupressoides
 
Leniec pospolity
 
Owoce z elajosomem T. arvense
Pozycja systematyczna

Rodzaj jest najbardziej zróżnicowanym gatunkowo przedstawicielem plemienia Thesieae w obrębie rodziny sandałowcowatych Santalaceae[10]. W celu uczynienia z niego taksonu monofiletycznego włączono do niego tradycyjnie wyróżniane rodzaje Austroamericium, Chrysothesium, Kunkeliella i Thesidium[10][8][4]. Grupa koronna rodzaju datowana jest na 39,1 ± 11,9 miliona lat temu. Główne klady w obrębie rodzaju wyewoluowały i migracja do z Afryki południowej do tropikalnej, a następnie Ameryki Południowej i Europy, nastąpiła w miocenie 25,5 ± 7,3 miliona lat temu[10].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy edytuj

  1. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-10] (ang.).
  2. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-10] (ang.).
  3. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-04-03].
  4. ↑ a b c d Thesium L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-03-11].
  5. ↑ Thesium Linnaeus, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-04-08].
  6. ↑ a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 919, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. ↑ Thesium Linnaeus, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2023-04-08].
  8. ↑ a b Daniel A. Zhigila, G. Anthony Verboom, A. Muthama Muasya, An infrageneric classification of Thesium (Santalaceae) based on molecular phylogenetic data, „Taxon”, 69 (1), 2020, s. 100-123, DOI: 10.1002/tax.12202 [dostęp 2023-04-08].
  9. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 192, ISBN 978-83-62975-45-7.
  10. ↑ a b c Timothy E. Moore, G. Anthony Verboom, Felix Forest, Phylogenetics and biogeography of the parasitic genus Thesium L. (Santalaceae), with an emphasis on the Cape of South Africa, „Botanical Journal of the Linnean Society”, 162 (3), 2010, s. 435–452, DOI: 10.1111/j.1095-8339.2010.01032.x [dostęp 2023-04-08].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leniec&oldid=72986444”