Lenna (lub Lena) – nazwa popularnego zdjęcia, używanego powszechnie jako obraz testowy w kompresji obrazów.

Zdjęcie przedstawia kobietę stojącą przed lustrem w kapeluszu z piórkiem i odsłoniętym ramieniem. Oryginalna wersja zdjęcia była kolorowa (czerwone, niebieskie i zielone pola), parametry: szerokość 512 pikseli, wysokość 512 pikseli, 8 bitów na piksel[potrzebny przypis]. Pierwotnie wersja czarno-biała została uzyskana z oryginału na dwa sposoby:

  • pola zielone zostały użyte jako obraz czarno-biały
  • dokonano transformacji z RGB na YUV i zachowano składnik Y

Zdjęcie zawdzięcza popularność przede wszystkim walorom technicznym: duża liczba szczegółów, obraz na pierwszym planie ostry, w tle rozmyty, bogactwo kolorów i odcieni. To sprawia, że doskonale nadaje się do testowania filtrów i algorytmów kompresji obrazów.

Historia zdjęcia edytuj

Do pewnego momentu niewiele osób zdawało sobie sprawę z pochodzenia zdjęcia. Po raz pierwszy zostało ono użyte w cyfrowym przetwarzaniu obrazów przez Alexandra Sawchuka. Około czerwca–lipca 1973 roku, kiedy pracował jako profesor w USC Signal and Image Processing Institute, usilnie poszukiwał dla swojego kolegi zdjęcia, które miało zostać użyte podczas jednej z konferencji naukowych, poświęconej cyfrowej obróbce obrazów. Razem z innymi pracownikami instytutu przekopywali sterty zdjęć, kiedy do pokoju wszedł ktoś z numerem magazynu Playboy. Zdjęcie z rozkładówki idealnie nadawało się do prezentacji. Skaner Muirhead, który posłużył do zeskanowania zdjęcia, potrafił pracować jedynie w stałej rozdzielczości 100 linii na cal, a Sawchuk potrzebował zdjęcia o rozmiarach 512 × 512 pikseli, dlatego wraz z kolegami oderwał górne 5,12 cala, obcinając zdjęcie nagiej kobiety do wysokości ramion.

Zdjęcie z rozkładówki numeru z listopada 1972 przedstawiało szwedzką modelkę Lenę Sjööblom (obecnie Söderberg). Nie zdawała sobie sprawy z popularności, jaką zdobyło jej zdjęcie, do 1988 roku, kiedy odnaleźli ją dziennikarze ze szwedzkiego czasopisma komputerowego.

Ze światem komputerów Lena po raz drugi zetknęła się w 1997 roku, kiedy zgodziła się wziąć udział w obchodach pięćdziesięciolecia The Society for Imaging Science and Technology. Do tamtej chwili nie korzystała z internetu.

Lena Söderberg mieszka niedaleko Sztokholmu, ma męża i trójkę dzieci. Pracuje dla agencji rządowej zajmującej się nadzorowaniem zatrudniania osób niepełnosprawnych. Magazyn WiredNews ogłosił ją „pierwszą damą internetu”.

Magazyn Playboy, kiedy zorientował się, że nastąpiło naruszenie praw autorskich do zdjęcia, próbował zakazać używania go bezprawnie, jednak kiedy okazało się to niemożliwe, postanowiono wykorzystać popularność zdjęcia i jednocześnie zignorować jego rozpowszechnianie. Numer z listopada 1972 był najlepiej sprzedającym się numerem w historii magazynu – sprzedano 7 161 561 egzemplarzy[potrzebny przypis].

Zobacz też edytuj

Bibliografia edytuj

  • Newsletter of the IEEE Professional Communication Society, maj 2001, artykuł Jamie Hutchinson opisujący historię
  • Optical Engineering January 1992 Volume 31 Number 1 Page 5, Editorial – zawiera m.in. list od magazynu Playboy upominający magazyn za nieautoryzowane opublikowanie zdjęć

Linki zewnętrzne edytuj

  • comp.compression FAQ – FAQ grupy dyskusyjnej poświęconej kompresji zdjęć, opisujący historię Lenny
  • Digital Watermarking – przykład wykorzystania zdjęcia w testowaniu przetwarzania obrazów
  • The Lenna Story – strona poświęcona historii zdjęcia, zawiera m.in. oryginalną wersję rozkładówki
  • The LENA story – strona opisująca historię Lenny