Leo-Film
Leo-Film – wytwórnia filmowa z siedzibą w Warszawie[1][2] działająca w latach 20. i 30. XX wieku. Była jedną z najważniejszych wytwórni spośród około 150 funkcjonujących w Rzeczypospolitej Polskiej w okresie dwudziestolecia międzywojennego[3].
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia | |
| Prezes |
Historia edytuj
Geneza wytwórni jest związana z działalnością Leona Forberta oraz Marii Hirszbein, która była u niego zatrudniona od 1924 r.[4] Wytwórnia Forberta specjalizowała się w produkcji filmów fabularnych i dokumentalnych w języku jidysz[4]. Z czasem Hirszbein została jej współwłaścicielką, a w 1926 – po odkupieniu udziałów – właścicielką[4]. Zmieniła wówczas nazwę wytwórni na Leo-Film[5][6] (wcześniej była znana pod nazwami: Leo Forbert, Forbert-Film, Efes-Film)[7]. W 1932, wchodząc w spółkę ze scenografem i architektem Bolesławem Landem, utraciła decydujący wpływ na zarządzanie przedsiębiorstwem. Kilka lat później, po śmierci Landa w 1936, odzyskała kontrolę nad firmą[4][8][9]. Leo-Film była jedną z najważniejszych wytwórni filmowych lat 30. XX w. w Polsce[1][2].
Głównymi reżyserami produkcji filmowych Leo-Film byli Henryk Szaro oraz Juliusz Gardan, którzy zaczynali tutaj kariery artystyczne[8]. Wytwórnia współpracowała również z Michałem Waszyńskim, Martą Flantz, Aleksandrem Fordem, Zygmuntem Turkowem i Bazylim Sikiewiczem. Ostatni z wymienionych zadebiutował tu jako reżyser (Tajemnica panny Brinx). Ponadto dzięki Leo-Film do zawodu aktora weszli: Franciszek Brodniewicz, Tadeusz Fijewski, Helena Grossówna, Tola Mankiewiczówna i Nora Ney[8].
W 1932 dużym sukcesem wytwórni był m.in. dramat filmowy Legion ulicy (reż. Aleksander Ford). Opowieść o życiu warszawskich sprzedawców gazet uznana została za najlepszy film roku i do dziś uchodzi za jedno z arcydzieł kina okresu międzywojennego. Film był nowatorski – po raz pierwszy w polskim kinie pokazał marginalizowanych przez społeczeństwo bohaterów – dorastających w trudnych warunkach młodych ludzi, którzy przedwcześnie zostali zmuszeni do samodzielności i wejścia w dorosłe życie. Obraz spotkał się z bardzo dobrym odbiorem zarówno krytyków, jak i publiczności. W plebiscycie ogłoszonym przez przedwojenny tygodnik „Kino” otrzymał nagrodę czytelników[10]. Do XXI w. nie zachowały się nawet fragmenty tego filmu[8][11].
Fotogaleria edytuj
-
Maria Hirszbein – wieloletnia właścicielka Leo-Film, jedna z pierwszych kobiet w polskiej produkcji filmowej -
Eugeniusz Bodo i Nora Ney w jednej ze scen filmu Czerwony błazen – pierwszego filmu fabularnego wytwórni Leo-Film -
Kadr z filmu Legion ulicy, który został uznany najlepszym filmem 1932 roku w Polsce -
Hanna Rozwadowska jako Jadwiga Barczyńska i Zbigniew Sawan jako Henryk Barczyński w jednej ze scen filmu Serce na ulicy -
Scena z filmu Zew morza, 1927. Widoczni m.in.: Stefan Szwarc (stoi, z fajką) jako Rudolf Minke, Henryk Rzętkowski (w pasiastej bluzce) jako Przemytnik, Michał Halicz (z prawej, pochylony) jako Członek szajki.
Zrealizowane filmy[5][12][13] edytuj
- 1925 – Nowa Palestyna i otwarcie Uniwersytetu W Jerozolimie (film dokumentalny)
- 1926 – Czerwony błazen
- 1927 – Zew morza
- 1928 – Kropka nad i
- 1929 – Policmajster Tagiejew
- 1930 – Uroda życia
- 1931 – Serce na ulicy
- 1932 – Legion ulicy
- 1933 – 10% dla mnie
- 1933 – Prokurator Alicja Horn
- 1935 – Kochaj tylko mnie
- 1936 – Tajemnica panny Brinx
- 1936 – Papa się żeni
- 1937 – Ślubowanie
- 1939 – Kłamstwo Krystyny
Przypisy edytuj
- ↑ a b Film Studios, [w:] Marek Haltof, Historical Dictionary of Polish Cinema, Rowman & Littlefield, 2015, s. 72, ISBN 978-1-4422-4471-9.
- ↑ a b The Sound Period of the 1930s. Adaptations, Patriotic Melodramas, and Films in Yiddish, [w:] Marek Haltof, Polish Cinema: a History, wyd. drugie, 2019, s. 71, ISBN 978-1-78533-972-1.
- ↑ Barbara Majewska, Analiza interesariuszy polskiego rynku filmowego [online], Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie, nr 25 t. 1 (2017), s. 140–155, 2017 [dostęp 2021-08-12].
- ↑ a b c d Maria Hirszbein – przegląd Filmoteki Narodowej [online], Ownetic.com, 16 sierpnia 2018 [dostęp 2021-09-11].
- ↑ a b Rafał Żebrowski, Hirszbein (Hirszbejn) Maria [online], Żydowski Instytut Historyczny [dostęp 2021-09-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-26].
- ↑ Przegląd produkcji filmowych Marii Hirszbein – w sierpniu na festiwalu „Warszawa Singera” [online], Dzieje.pl, 13 sierpnia 2018 [dostęp 2021-09-11].
- ↑ Towar eksportowy przed 1939 rokiem [online], Rzeczpospolita, 10 listopada 2008 [dostęp 2021-09-11].
- ↑ a b c d Warszawa Singera. Maria Hirszbein – producentka filmowa [online], Filmoteka Narodowa, 21 sierpnia 2018 [dostęp 2021-09-11].
- ↑ Maria Hirszbein. FINA na Festiwalu Warszawa Singera [online], Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny, 6 sierpnia 2018 [dostęp 2021-09-11].
- ↑ Jarosław Grzechowiak, Przed intronizacją. Twórczość Aleksandra Forda w latach 30. [online], Edukacja Filmowa [dostęp 2021-09-11].
- ↑ Producentka Filmowa – Maria Hirszbein [online], Stowarzyszenie Filmowców Polskich [dostęp 2021-09-11].
- ↑ Leo-Film. Filmografia [online], FilmPolski.pl [dostęp 2021-09-11].
- ↑ Leo-Film [online], Reunion 69. Oficjalny blog emigracji 1969, 25 marca 2014 [dostęp 2021-08-12].