Leon Faterson

polski inżynier elektryk

Leon Faterson (ur. 13 lutego 1872 w Warszawie, zm. 3 stycznia 1922 tamże) – polski inżynier elektryk, polityk Polskiej Partii Socjalistycznej i działacz społeczny.

Życie edytuj

Ukończył szkołę realną w Warszawie (1900) oraz z dyplomem inżyniera elektryka politechnikę w Darmstadt (1903)[1]. Podczas studiów związał się z Polską Partią Socjalistyczną, był pod pseudonimem "F. Niewiadomski" i "Niewiarowski" członkiem sekcji darmsztadzkiej Związku Zagranicznego Socjalistów Polskich, gdzie zajmował się pozyskiwaniem funduszy na działalność[2]. Po studiach w latach 1903-1904 pracował w laboratorium radiotechnicznym firmy Telefunken w Berlinie[3].

Po powrocie do kraju pracował w Powszechnym Towarzystwie Elektrycznym (1904-1908), początkowo w Łodzi, gdzie był również radnym miejskim, a od 1906 w Warszawie. Następnie pracował w Elektrowni Miejskiej w Warszawie, gdzie jako szef licznikowni dokonał modernizacji laboratorium pomiarowego[3]. W latach 1906-1907 był wykładowcą Wydziału Technicznego Towarzystwa Kursów Naukowych[4]. Zajmował się także naukowo problematyką mierników elektrycznych i liczników energii elektrycznych. Swoje artykuły na temat w latach 1904-1925 publikował głównie w "Przeglądzie Technicznym", m.in. wspólnie z A. Kuhnem „O indukcyjnych miernikach elektrycznych" (1904) i „O warunkach stosowalności Faradayowskiego prawa indukcji elektromagnetycznej" (1908)[1]. Był także aktywnym członkiem Koła Elektryków Stowarzyszenia Techników Polskich w Warszawie[3].

Podczas I wojny światowej został przymusowo ewakuowany przez Rosjan do Charkowa. Tam pracował w miejscowym oddziale Powszechnego Towarzystwa Elektrycznego. Był także działaczem PPS w Rosji i przeciwnikiem bolszewików. W październiku 1921 powrócił do kraju i podjął pracę jako kierownik wydziału elektrycznego w Głównym Urzędzie Miar w Warszawie. Zmarł zarażony tyfusem. Pochowany na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie (kwatera 2-2-8)[3].

Życie prywatne edytuj

Pochodził z zamożnej warszawskiej rodziny kupieckiej, był synem Jakuba (1835-1888) i Balbiny z Grosglików[3]. Jego młodszym bratem był matematyk i działacz II Proletariatu i PPS, wiceprezydent miasta Łodzi Izydor (1875-1939)[5]. Był żonaty z Ernestyną Jadwigą z Kempnerów. Miel dwóch synów: inżyniera chemika Mieczysława i nauczyciela Ernesta[3].

Przypisy edytuj

  1. a b Stanisław Odrowąż Wysocki, Śp. Leon Faterson, "Przegląd Elektrotechniczny" nr 4 z 1922, s. 54
  2. Jerzy Kochanowski, Polska kolonia akademicka w Darmstadt 1894- 1914, "Przegląd Historyczny" t. 81, z.3-4, 1990, s. 573, 577
  3. a b c d e f Andrzej Barański, Jerzy Kubiatowski, Leon Faterson, Słownik Biograficzny Techników Polskich, zeszyt. 10, Warszawa 1999, s. 35-36
  4. Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych, 1906-1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917.
  5. Alicja Pacholczykowa, Faterson Izydor, Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 2, Warszawa 1987, s. 60-61