Leon Benedykt Stapf, ps. „Niebieski” (ur. 21 marca 1888 w Bliżynie[1], zm. 1940 w Katyniu[2]) – major korpusu kontrolerów Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Leon Benedykt Stapf
Ilustracja
major major
Data i miejsce urodzenia

21 marca 1888
Bliżyn pow. konecki

Data i miejsce śmierci

1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

19141940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty,
4 Pułk Piechoty,
XVIII Batalion Saperów,
Kompania Zapasowa Saperów Nr III w Grodnie,
8 Pułk Saperów

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Urodził się 21 marca 1888 roku w Bliżynie, w rodzinie Edwarda i Antoniny z Ostaszewiczów[3]. Absolwent szkoły realnej we Lwowie i szkoły Rotwanda i Wawelberga w Warszawie. Był członkiem PPS[4]. W 1906 roku aresztowany przez władze carskie[4]. Po wyjściu na wolność działał w Związku Strzeleckim we Lwowie[4]. W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich. Był żołnierzem 1 i 4 pułku piechoty[4]. W 1918 roku wstąpił do WP. Po skończeniu Oficerskiej Szkoły Saperów w Modlinie i Szkoły Podchorążych Piechoty, przydzielony do XVIII batalionu saperów i wysłany na front wojny 1920 roku[4][5].

1 marca 1920 roku otrzymał przeniesienie z Inspektoratu Saperów i Inżynierii do Kompanii Zapasowej Saperów Nr III w Grodnie[6]. 19 stycznia 1921 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu porucznika „w inżynierii i saperach, z grupy b. Legionów Polskich”[7]. 1 czerwca 1921 roku służył w XVIII batalionie saperów, pozostając w ewidencji 3 pułku saperów[8].

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 120. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów. W 1923 roku pełnił służbę w 8 pułku saperów w Toruniu[9], a w następnym roku w batalionie maszynowym w Nowym Dworze Mazowieckim[10], jako dowódca kompanii elektrotechnicznej. 18 lutego 1928 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 20. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów. W latach 1928–1933 był oficerem Wojskowego Instytutu Badań Inżynierii w Warszawie[11][12]. 1 stycznia 1933 roku został przeniesiony do Korpusu Kontrolerów na okres sześciu miesięcy[13]. 1 lipca 1933 roku został przeniesiony z korpusu oficerów inżynierii i saperów do korpusu oficerów kontrolerów[14]. Z dniem 30 czerwca 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku i przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I[15].

W 1939 roku został powołany do służby czynnej, dostał przydział do grupy fortecznej. W czasie kampanii wrześniowej dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany. Od 28 lipca 2000 roku spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu. Figuruje na liście wywózkowej LW 029/1 z 13.4.1940 r., poz. 93[5].

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika[16]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Rodzina edytuj

Leon Benedykt Stapf był żonaty z Marią Rothenburg-Rościszewską, z którą miał trzy córki: Krystynę (ur. 20 listopada 1925), Bożenę (ur. 4 maja 1928, zm. 21 lutego 2014) i Grażynę (ur. 3 maja 1930)[17].

Bożena i Grażyna walczyły w powstaniu warszawskim. Bożena ps. „Kotka” w stopniu starszego strzelca była łączniczką w Zgrupowaniu AK Sienkiewicz[18]. Grażyna ps. „Petek” była łączniczką w batalionie AK Pięść[19].

Ordery i odznaczenia edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Katyń. Księga Cmentarna ..., s. 592, jako miejsce urodzenia podano Warszawę
  2. W 1947 roku Maria Stapf zamieszkała w Zalesiu Górnym koło Warszawy złożyła w Sądzie Grodzkim w Warszawie wniosek o uznanie Leopolda Stapfa za zmarłego, podając jako miejsce urodzenia Bliżyn, w powiecie koneckim. Monitor Polski z 2 kwietnia 1947 roku, s. 4.
  3. Kolekcja VM ↓, s. 1.
  4. a b c d e Kolekcja VM ↓, s. 4.
  5. a b Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 270.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 13 marca 1920 roku, s. 206.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 5 lutego 1921 roku, poz. 142.
  8. Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24 września 1921 roku, s. 338, 887.
  9. Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 888, 908.
  10. Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 819, 830.
  11. Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 583, 594.
  12. Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 249, 839.
  13. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 93.
  14. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 28 września 1933 roku, s. 194.
  15. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 145.
  16. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  17. Kolekcja VM ↓, s. 2.
  18. Bożena Stapf. Powstańcze biogramy.
  19. Grażyna Stapf. Powstańcze biogramy.
  20. M.P. z 1934 r. nr 27, poz. 41 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  21. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2033 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 40, poz. 1854, s. 1558)
  22. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.

Bibliografia edytuj

  • Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych.
  • Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
  • Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, opracowanie zespołowe pod kierunkiem Marka Tarczyńskiego, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Warszawa 2000, ISBN 83-905590-7-2.
  • Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
  • Stapf Leon. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.8-585 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-03].
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.