Leon Ter-Oganian (ur. 1910 w Sankt Petersburgu, zm. 12 lutego 2002 w Warszawie) – poliglota, zesłaniec syberyjski, działacz społeczności ormiańskiej w Polsce, członek ONR[1].

Leon Ter-Oganian
Data i miejsce urodzenia

1910
Sankt Petersburg

Data i miejsce śmierci

12 lutego 2002
Warszawa

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Sokoła (Islandia) Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Był synem Ormianina i Rosjanki. Do Polski przybył w 1922. W Warszawie w 1929 zdał maturę w ewangelickim gimnazjum Edwarda Rontalera i podjął studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. Na początku lat 30. przebywał w USA (studia w New York City College 1930-1932). Ostatecznie wrócił do Polski, gdzie w 1935 ukończył Szkołę Główną Handlową. Rok później oddał amerykański paszport, przyjmując polskie obywatelstwo. Obracał się w środowisku narodowych radykałów, przyjmując członkostwo w ONR. Służył w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim (1936-1937)[2].

Przebywając na Litwie został 14 czerwca 1941 aresztowany i zesłany do łagru na Syberię. Do Polski powrócił jako żołnierz LWP, a w 1945 został zdemobilizowany. W 1951 uzyskał tytuł magistra filologii angielskiej. Pracował w Katedrze Anglistyki UW[2].

W 1981 utworzył przy warszawskim oddziale Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego Koło Zainteresowań Kulturą Ormian[3]. Był również współzałożycielem Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Islandzkiej, pełniąc w nim kolejno funkcje: sekretarza (1959-1974), wiceprezesa i prezesa (1986-1993)[4]. Jako student był korporantem Korporacji „Varsovia“. W latach 90. XX w. pomagał w reaktywacji korporacji[5]. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 92-2-23)[6]

Od 1938 był mężem Haliny Jabłońskiej, z którą się rozwiódł w 1948[7].

Odznaczenia[4] edytuj

  • Krzyż Kawalerski Orderu Sokoła (1983)
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Przypisy edytuj

  1. 19 rocznica śmierci śp. Leona Ter - Oganjana [online], Armenian Foundation, 11 lutego 2021 [dostęp 2023-07-21] (pol.).
  2. a b W.J. Muszyński, Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo-Radykalny w latach 1934-1944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodległościowej, IPN, Warszawa 2011, s. 27, przypis nr 15.
  3. G. Pełczyński, Leon Ter-Oganian (1910-2002), „Lud”, 2004, 88, s. 420.
  4. a b S. Ziętowski, Leon Ter-Oganjan, www.islandia.org.pl [dostęp: 30 VI 2018 ]
  5. M.J. Chodakiewicz, J. Mysiakowska-Muszyńska, W.J. Muszyński, Polska dla Polaków! Kim byli i są polscy narodowcy, Poznań 2015, s. 39.
  6. Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW ANDRZEJOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-20].
  7. Powstańcze Biogramy - Halina Ter-Oganian [online], www.1944.pl [dostęp 2023-07-21] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • W.J. Muszyński, Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo-Radykalny w latach 1934-1944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodległościowej, IPN, Warszawa 2011, s. 27, przypis nr 15 (biogram).