Linia równowagi bilansowej

Linia równowagi bilansowej (ang. equilibrium line, EL) – linia oddzielająca obszar akumulacji lodowca od jego obszaru ablacji, czyli linia łącząca punkty o zerowym bilansie masy lodowca. Dla typowych alpejskich lodowców EL dzieli lodowiec w stosunku 2:1, czyli obszar akumulacji ma dwukrotnie większą powierzchnię niż obszar ablacji[potrzebny przypis]. Zasada ta nie obowiązuje lodowców zasilanych głównie lawinami (takie jak np. lodowce himalajskie i turkiestańskie), pokrytych gruzem lub występujących w strefach klimatu polarnego (lodowce zimne)

Linia równowagi bilansowej

Wysokość linii równowagi bilansowej (ang. equilibrium line altitude, ELA) to średnia wysokość nad poziomem morza, na jakiej znajduje się linia równowagi bilansowej danego lodowca[potrzebny przypis]. W rzeczywistości linia równowagi prawie nigdy nie jest linią poziomą, gdyż na jej przebieg wpływają warunki topoklimatyczne lodowca i jego obszaru zasilania[potrzebny przypis].

W klimacie umiarkowanym wysokość tej linii jest przeważnie równa wysokości linii wiecznego śniegu[potrzebny przypis]. W przeciwieństwie do linii wiecznego śniegu, linia ta charakteryzujące konkretny lodowiec, a nie obszar. Granica wiecznego śniegu wyznaczana jest ze średniej wysokości linii równowagi bilansowej wielu lodowców z danego obszaru.

Wysokość linii równowagi bilansowej lodowców zależy od:

  • warunków klimatycznych
    • średniej rocznej temperatury - największy wpływ jednak ma temperatura lata (sezonu ablacyjnego), która decyduje o tempie ablacji.
    • opadów - ważny jest tutaj sezonowy rozkład opadów, który determinuje ich postać (deszcz lub opady postaci stałej)
    • zachmurzenia - duże zachmurzenie podczas sezonu ablacyjnego może także dodatnio wpływać na bilans masy lodowca
  • warunków topoklimatyczych
    • ekspozycja ze względu na nasłonecznienie lodowców i ich obszarów zasilania (ścian skalnych powyżej lodowców). Linia rówowagi bilansowej lodowców w strefie średnich szerokości geograficznych na półkuli północnej, znajduje się najniżej po stronie północnej masywów górskich.
    • ekspozycja ze względu na dominujący kierunek wiatru, lub na kierunek z którego śnieg jest nawiewany przez granie z innych obszarów. W obszarze klimatu umiarkowanego na półkuli północnej linia równowagi znajduje się przeważnie niżej po wschodnich stronach masywów, ze względu na przewiewanie śniegu z zachodnich zboczy na wschodnie (dryf wiatrów zachodnich).

Rekonstrukcje historycznych linii równowagi lodowców mają zastosowanie w alpejskiej geomorfologii glacjalnej, oraz stratygrafii osadów glacjalnych. Głównie na podstawie rekonstrukcji przebiegu linii równowagi nieistniejących już lodowców, poszczególne systemy moren przypisuje się do późnoglacjalnych stadiów transgresji lodowców w Alpach oraz innych górach typu alpejskiego.