Wikipedia

Linux Mint

dystrybucja Linuksa oparta na Ubuntu

Linux Mint (zapis stylizowany: linuxmint) (wym. [ˈmɪnt][2]) – dystrybucja systemu GNU/Linux oparta na Ubuntu oraz Debianie[1], skierowana do początkujących użytkowników[1]. Dystrybucja kładzie nacisk na prostotę użytkowania, przydatne aplikacje i pełne ich wsparcie zaraz po instalacji. Twórcy zadbali o dodanie wielu graficznych nakładek. Na standardowej płycie instalacyjnej znajduje się większość popularnego własnościowego oprogramowania – Java oraz duży zbiór kodeków audio i wideo pozwalających odtworzyć wszystkie popularne pliki muzyczne i filmowe, nawet korzystając z wersji Live CD (w Ubuntu takie oprogramowanie trzeba zainstalować samodzielnie)[1].

Linux Mint
Logo Linux Mint
Logo programu
Ilustracja
Interfejs użytkownika
Producent

Clem Lefebvre[1]

Architektura

AMD64

Pierwsze wydanie

27 sierpnia 2006; ponad 17 lat temu

Aktualna wersja

21.3
(12 stycznia 2024) [±]

Jądro

monolityczne

Środowisko pracy

Cinnamon, MATE, Xfce

Licencja

GNU General Public License

Typ pakietów

deb, flatpak

Wersja Live

T dostępna

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Pomimo faktu, iż dystrybucja jest oparta głównie na Ubuntu, twórcy Minta odcinają się od jego ideologii. Krytykują Ubuntu przede wszystkim za konserwatywne, według nich, trzymanie się idei wolnego oprogramowania, przez co większość popularnych formatów audio, wideo oraz zamkniętych technologii jest w Ubuntu domyślnie niedostępnych.

Mint jako dystrybucja oparta również na Debianie jest bardzo solidna i daje użytkownikom dostęp do dużego zbioru pakietów oprogramowania. Aktualnie[kiedy?] repozytorium Minta zawiera ponad 100 tys. pakietów. Choć Mint bazuje również na kodzie i repozytorium Ubuntu, idzie swoją własną drogą rozwoju.

Wersje systemu edytuj

Istnieje kilka wersji tego systemu, które są wydawane w różnych cyklach wydawniczych:

  • Main Edition[3] – jest to standardowa, oficjalna edycja Minta. Można ją uruchomić w trybie Live. Domyślne środowisko to Cinnamon (wcześniej GNOME), ale są też wersje zaopatrzone w Xfce lub MATE. Wersja Main wydawana jest na płyty DVD (ok. 4 GiB). Posiada pełne wsparcie multimediów oraz oprogramowanie o zamkniętym (m.in. chronionym patentami) kodzie (np. realplayer). Rozpowszechnianie tej wersji w krajach, gdzie to domyślnie instalowane oprogramowanie jest chronione patentami, może napotkać problemy. Wersja DVD zawiera dodatkowe oprogramowanie, takie jak Java, VLC media player, F-Spot, LibreOffice, Samba, tapety i dodatkowe czcionki ttf-dejavu.
  • No codecs edition (dawne Universal Edition) – Wersja różniąca się od Main brakiem elementów dostępnych na niewolnej licencji, co za tym idzie może być ona dowolnie dystrybuowana w krajach, w których oprogramowanie zawarte w Main jest chronione patentami. (np. Stany Zjednoczone, Japonia)
  • OEM – wersja przeznaczona dla producentów, którzy zaopatrują komputery w preinstalowany system Linux Mint.
  • Linux Mint Debian Edition (LMDE) – nowa wersja Minta oparta całkowicie na Debianie i jego repozytorium. Według informacji twórców, ma dziedziczyć po Debianie takie cechy jak stabilność, szybkość i responsywność. Ponadto nie wymusza na użytkowniku instalowania nowszych wersji ani nawet upgrade’ów, wystarczy aktualizacja pakietów.
  • Linux Mint Xfce – wersja z lekkim środowiskiem graficznym Xfce.
  • Linux Mint MATE – wersja ze środowiskiem graficznym MATE.

Wszystkie wersje są dostępne na architekturę AMD64.

Środowisko graficzne edytuj

Domyślnym środowiskiem graficznym Minta w wersji Main jest Cinnamon (wcześniej GNOME), ale są też wersje oparte o środowiska MATE i Xfce.

Domyślne środowiska graficzne w Linux Mint 17 LTS (2014) i LMDE 201403
Cinnamon MATE KDE Xfce GNOME LXDE Fluxbox
32-bit 64-bit 32-bit 64-bit 32-bit 64-bit 32-bit 64-bit 32-bit 64-bit 32-bit 64-bit 32-bit 64-bit
Linux Mint 17.1 LTS (Rebecca)         Inne wydanie Inne wydanie   Inne wydanie  
Linux Mint Debian Edition (LMDE)       Inne wydanie Inne wydanie    
Windows Installer Inne wydanie Inne wydanie Inne wydanie Inne wydanie      

Cykl wydawniczy i numeracja edytuj

Do wersji 4.0 nowe wydania ukazywały się co dwa miesiące, jednak po wydaniu 4.0 wydłużono cykl wydawniczy[4]. Linux Mint jest wydawany podobnie, jak Ubuntu – co sześć miesięcy, z tą różnicą, że miesiąc po dystrybucji-matce (maj-listopad). W Mincie nie wychodzą co miesiąc kolejne wersje testowe alpha/beta, które są jeszcze niestabilne. Każda wersja Minta nosi swoją nazwę kodową. Są to imiona żeńskie, idące w kolejności alfabetycznej (Barbara, Celena, Daryna, Elissa, Felicia, Gloria, Helena, Isadora, Julia, Katya, Lisa itd.). Każda nowa wersja Minta zawsze jest oparta o najnowsze Ubuntu (wydanie LTS). Twórcy Linux Mint już jakiś czas temu zapowiedzieli przejście w przyszłości na repozytorium Debian testing. Od 17 wersji Minta zmieniono cykl wydawniczy który teraz będzie opierał się na wersji Ubuntu LTS które jest wydawane co 2 lata.

Cechy dystrybucji edytuj

Twórcy Linux Mint skupiają się na użyteczności dystrybucji na komputerze domowym oraz przyjaznym stosunku do użytkowników początkujących. Dlatego właśnie większość popularnych technologii, pomimo zamkniętego kodu i restrykcji związanych z prawem patentowym, działa po instalacji in-of-the-boxes. W wersji 8.1 o nazwie „Isadora” przywrócono na płycie specjalny program mint4win, pozwalający na zainstalowanie w pełni funkcjonalnego systemu z poziomu Windows tak, jakby instalowało się zwykłą aplikację. Podobny program posiada Ubuntu (WUBI) oraz Debian. Do szybkiej aktualizacji systemu oraz instalowania nowego oprogramowania Linux Mint wykorzystuje znany z Debiana system zarządzania pakietami APT.

Niektóre aplikacje charakterystyczne dla Linux Mint edytuj

 
Menedżer aktualizacji Mintupdate

Mint nie jest forkiem Ubuntu. Różni się kilkoma niestandardowymi rozwiązaniami:

  • mintMenu – rozbudowane menu dla środowiska graficznego GNOME, przypomina w wyglądzie i funkcjonowaniu menu z Windows Vista, Pozwala w pełni dostosować tekst, ikony i kolor menu.
  • mintDesktop – narzędzie służące do konfiguracji środowiska GNOME. Pozwala m.in. na zmianę ikon wyświetlanych na pulpicie, czy efektów graficznych.
  • mintWifi – narzędzie umożliwiające łatwą instalację sterowników i konfigurację bezprzewodowych kart sieciowych Wi-Fi
  • mintBackup – narzędzie pozwalające na tworzenie kopii zapasowych plików użytkownika
  • mintInstall – menedżer oprogramowania, pozwalający na instalację programów z repozytorium systemowego, aplikacja zawiera ranking z ocenami programu oraz recenzje dodawane przez użytkowników
  • mintUpdate – aplikacja służąca to aktualizacji systemu operacyjnego, zawiera klasyfikację ważności aktualizacji
  • mintUpload – narzędzie pozwalające na wysyłanie plików na serwery za pomocą protokołu FTP (+HTP).

Wymagania sprzętowe edytuj

Wymagania systemowe dla instalacji Linux Mint 21.3[5]:

  • procesor klasy x64 ze wsparciem dla PAE
  • 2 GB pamięci RAM (zalecane 4 GB)
  • 20 GB przestrzeni dyskowej (zalecane 100 GB)
  • Monitor z rozdzielczością 1024×768
  • port USB lub napęd DVD

Wydania[6] edytuj

Wersja Nazwa kodowa Data wydania Status wsparcia
1.0 beta Ada 27 sierpnia 2006 Zakończono w kwietniu 2008
2.0 Barbara 13 listopada 2006 Zakończono w kwietniu 2008
2.1 Bae 20 grudnia 2006 Zakończono w kwietniu 2008
2.2 Bianca 20 lutego 2007 Zakończono w kwietniu 2008
3.0 Cassandra 30 maja 2007 Zakończono w październiku 2008
3.1 Celena 24 września 2007 Zakończono w październiku 2008
4.0 Daryna 15 października 2007 Zakończono w kwietniu 2009
5 LTS Elyssa 8 czerwca 2008 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2011
6 Felicia 15 grudnia 2008 Zakończono w kwietniu 2010
7 Gloria 26 maja 2009 Zakończono w październiku 2010
8 Helena 28 listopada 2009 Zakończono w kwietniu 2011
9 LTS Isadora 18 maja 2010 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2013
10 Julia 12 listopada 2010 Zakończono w kwietniu 2012
11 Katya 27 maja 2011 Zakończono w październiku 2012
12 Lisa 26 listopada 2011 Zakończono w kwietniu 2013
13 LTS Maya 23 maja 2012 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2017
14 Nadia 20 listopada 2012 Zakończono w kwietniu 2014
15 Olivia 29 maja 2013 Zakończono w styczniu 2014
16 Petra 30 listopada 2013 Zakończono w lipcu 2014
17 LTS Qiana 31 maja 2014 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2019.
17.1 LTS Rebecca 29 listopada 2014 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2019.
17.2 LTS Rafaela[7] 30 czerwca 2015 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2019.
17.3 LTS Rosa[8] 4 grudnia 2015 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w 2019[9].
18 LTS Sarah[10] 30 czerwca 2016 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2021 roku.
18.1 LTS Serena 16 grudnia 2016 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2021 roku.
18.2 LTS Sonya 2 lipca 2017 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2021 roku.
18.3 LTS Sylvia 27 listopada 2017 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2021 roku..
19 LTS Tara[11] 29 czerwca 2018 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2023 roku.
19.1 LTS Tessa[12] 19 grudnia 2018 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2023 roku[13].
19.2 LTS Tina[14] 2 sierpnia 2019 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2023 roku.
19.3 LTS Tricia 18 grudnia 2019 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2023 roku.
20 LTS Ulyana[15] 27 czerwca 2020 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2025 roku.
20.1 LTS Ulyssa 8 stycznia 2021 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2025 roku.
20.2 LTS Uma 8 lipca 2021 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2025 roku.
20.3 LTS Una[16] 7 stycznia 2022 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2025 roku.
21 LTS Vanessa[17] 31 lipca 2022 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2027 roku.
21.1 LTS Vera[18] 20 grudnia 2022 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2027 roku.
21.2 LTS Victoria[19] 16 lipca 2023 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2027 roku.
21.3 LTS Virginia 10 stycznia 2024 Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2027 roku.

Legenda:

Stara wersja Stara wersja; nadal wspierana Najnowsza wersja Przyszłe wydanie

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d Opis Linuxa Mint w serwisie JakiLinux.org. [dostęp 2012-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-24)]. (pol.).
  2. ↑ John C. Wells: Longman Pronunciation Dictionary. 2008. ISBN 978-1-4058-8118-0.
  3. ↑ FAQ odnośnie do Linuxa Mint na oficjalnym polskim supprocie. [dostęp 2012-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-20)]. (pol.).
  4. ↑ Releases – Linux Mint. [dostęp 2016-09-09]. (ang.).
  5. ↑ Linux Mint 21.3 “Virginia” released! [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2024-01-12] (ang.).
  6. ↑ All Versions - Linux Mint [online], linuxmint.com [dostęp 2024-01-03].
  7. ↑ Linux Mint 17.3 “Rosa” MATE released!. [dostęp 2015-12-05]. (ang.).
  8. ↑ Clem: Linux Mint 17.3 codenamed ‘Rosa’. The Linux Mint Blog, 2015-09-15. [dostęp 2015-09-15]. (ang.).
  9. ↑ Clem: Linux Mint 17.3 “Rosa” Cinnamon released!. The Linux Mint Blog, 2015-12-04. [dostęp 2015-12-04]. (ang.).
  10. ↑ Clem: Linux Mint 18 codenamed “Sarah”. The Linux Mint Blog, 2016-01-07. [dostęp 2016-01-21]. (ang.).
  11. ↑ Linux Mint 19 codenamed “Tara” – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2018-01-04] (ang.).
  12. ↑ Linux Mint 19.1 “Tessa” Xfce released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2018-12-24] (ang.).
  13. ↑ Releases – Linux Mint [online], www.linuxmint.com [dostęp 2019-07-07].
  14. ↑ Linux Mint 19.2 “Tina” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2019-08-25] (ang.).
  15. ↑ Linux Mint 20 “Ulyana” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2020-06-28] (ang.).
  16. ↑ Linux Mint 20.3 “Una” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online] [dostęp 2022-02-20] (ang.).
  17. ↑ Linux Mint 21 “Vanessa” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online] [dostęp 2022-08-06] (ang.).
  18. ↑ Linux Mint 21.1 “Vera” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online], 20 grudnia 2022 [dostęp 2023-09-01] (ang.).
  19. ↑ Linux Mint 21.2 “Victoria” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online], 16 lipca 2023 [dostęp 2023-09-01] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Linux_Mint&oldid=72918080”