Litsea mollis Hemsl. – gatunek rośliny z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae Juss.). Występuje naturalnie w Wietnamie oraz południowych Chinach (w prowincjach Guangdong, Kuejczou, Hubei, Hunan, Syczuan i Junnan oraz w regionach autonomicznych Kuangsi i zachodniej części Tybetu)[5][6][7]. Rośnie także w północnej Tajlandii, jednak prawdopodobnie został tam naturalizowany[8].

Litsea mollis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

magnoliopodobne

Rząd

wawrzynowce

Rodzina

wawrzynowate

Rodzaj

Litsea

Gatunek

Litsea mollis

Nazwa systematyczna
Litsea mollis Hemsl.
J. Linn. Soc., Bot. 26: 383 1891[3]
Synonimy
  • Litsea euosma W.W.Sm.[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Morfologia edytuj

Pokrój
Zrzucający liście krzew lub małe drzewo. Dorasta do 4 m wysokości. Młode gałązki są owłosione[7].
Liście
Naprzemianległe lub zebrane na końcach gałęzi. Mają kształt od eliptycznego do podłużnego. Mierzą 4–12 cm długości oraz 2–4,8 cm szerokości. Są białawo owłosione od spodu. Ma 6–9 par drugorzędnych nerwów. Nasada liścia jest klinowa. Blaszka liściowa jest o ostrym wierzchołku. Ogonek liściowy jest biało owłosiony i dorasta do 10–15 mm długości[7].
Kwiaty
Są niepozorne, jednopłciowe, zebrane po 4–6 w baldachy, rozwijają się w kątach pędów. Okwiat jest zbudowany z 6 listków o odwrotnie jajowatym kształcie i żółtej barwie. Kwiaty męskie mają 9 płodnych pręcików, ich nitki są owłosione, z trzema spiralami każdy oraz dwoma tarczowo sercowatymi i żółtymi gruczołami u nasady. Szczątkowy słupek jest nieobecny[7].
Owoce
Mają kulisty kształt, osiągają 5 mm średnicy, dojrzałe mają czarnoniebieskawą barwę. Osadzone są na lekko owłosionych szypułkach o długości 5–6 mm[7].

Biologia i ekologia edytuj

Roślina dwupienna. Rośnie w lasach mieszanych oraz zaroślach[6]. Występuje na wysokości od 600 do 2800 m n.p.m. Kwitnie od marca do kwietnia, natomiast owoce dojrzewają od września do października[7]. Jest gatunkiem pionierskim, zwłaszcza w regionach górskich w strefie tropikalnej[8].

Zastosowanie edytuj

Z owoców tego gatunku ekstrahuje się olej. Korzenie mają zastosowanie w medycynie ludowej[6]. Liście i owoce są aromatyczne – zgniecione wydzielają zapach podobny do palczatki cytrynowej (Cymbopogon citratus)[8]. Badania wykazały, że olejek z gałązek Litsea mollis zawiera w sumie 39 związków. Ekstrakt ten wyodrębniono drogą destylacji. Wśród związków oleistych największy udział miały utlenione monoterpeny (39,06%) oraz węglowodory seskwiterpenowe (36,62%)[9].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
  3. a b Litsea mollis Hemsl.. The Plant List. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
  4. Litsea mollis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Discover Life: Point Map of Litsea mollis. Encyclopedia of Life. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
  6. a b c Litsea mollis. Plantes & botanique. [dostęp 2016-10-26]. (fr.).
  7. a b c d e f 11. Litsea mollis Hemsley, J. Linn. Soc., Bot. 26: 383. 1891. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
  8. a b c Litsea mollis. Useful Tropical Plants Database 2014. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
  9. D. H. Huang, F. S. Wang, Y. H. Li, J. G. Xiang: Chemical Composition of the Twig Oil of Litsea mollis from China. [w:] Advanced Materials Research, Vol. 997, pp. 136-139, 2014 [on-line]. Scientific.Net, August 2014. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).