Lityerses (gr. Λιτυέρσης) – postać z mitologii greckiej, nieślubny syn króla Midasa, słynny jako żniwiarz i wielki żarłok[1].

Obcych, którzy nieopatrznie zabłądzili na teren jego posiadłości, zapraszał do współzawodnictwa ze sobą w koszeniu zboża, opornych zmuszając biciem. Przegranych wiązał w snopek i ucinał im głowę, wyrzucając potem ciało na pole[1][2]. Pewnego dnia Lityersesa odwiedził Herakles, przebywający wówczas na służbie u królowej Omfali[2]. Heros prześcignął żniwiarza w koszeniu zboża, a następnie uciął mu głowę, którą wrzucił do rzeki Meander[2]. Według jednej z wersji mitu Herakles chciał w ten sposób oswobodzić Dafnisa, przebywającego w niewoli u Lityersesa[2].

Żniwiarze we Frygii mieli zgodnie ze świadectwem autorów starożytnych wspominać mityczną opowieść śpiewaną przy pracy pieśnią, noszącą nazwę lityerses[2]. Sam mit jest echem archaicznego rytuału rolniczego, w trakcie którego przypuszczalnie składano ofiary z ludzi[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c Mircea Eliade: Traktat o historii religii. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2009, s. 354-355. ISBN 978-83-62858-10-1.
  2. a b c d e Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 254. ISBN 978-83-04-04673-3.