Luc Frieden
Luc Frieden (ur. 16 września 1963 w Esch-sur-Alzette) – luksemburski polityk i prawnik, minister w kilku rządach, parlamentarzysta krajowy, prezes Eurochambres (2022–2023), od 2023 premier Luksemburga, od 2024 przewodniczący Chrześcijańsko-Społecznej Partii Ludowej (CSV).
| |
| Data i miejsce urodzenia |
16 września 1963 |
|---|---|
| Premier Luksemburga | |
| Okres |
od 17 listopada 2023 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
Życiorys edytuj
Studiował prawo na Uniwersytecie Luksemburskim oraz na Université Panthéon-Sorbonne, uzyskując dyplom w 1986. W 1987 uzyskał magisterium z prawa na University of Cambridge, a rok później ukończył Harvard Law School. W latach 1989–1998 praktykował jako prawnik. Wykładał również na Uniwersytecie Luksemburskim oraz pisał artykuły na temat prawa konstytucyjnego i bankowego. Od 1991 do 1994 był stałym komentatorem kwestii prawnych oraz polityki zagranicznej w rozgłośni RTL Radio Lëtzebuerg. W 1994 po raz pierwszy uzyskał mandat posła do Izby Deputowanych z ramienia Chrześcijańsko-Społecznej Partii Ludowej. Do 1998 stał na czele komisji finansów i budżetu oraz komisji spraw konstytucyjnych. Wybierany także w kolejnych wyborach w skład parlamentu (1999, 2004, 2009 i 2013); nie wykonywał mandatu w okresie pełnienia funkcji rządowych.
W lutym 1998 Jean-Claude Juncker mianował go ministrem sprawiedliwości, ministrem budżetu oraz ministrem ds. stosunków z parlamentem w swoim pierwszym gabinecie. Luc Frieden był odpowiedzialny za proces wprowadzania waluty euro. Po wyborach z czerwca 1999 w nowym rządzie tego samego premiera objął ponownie urząd ministra sprawiedliwości oraz ministra skarbu i budżetu. Stanowisko to zachował także w następnej kadencji po wyborach parlamentarnych z czerwca 2004, przy czym do lutego 2006 pełnił jednocześnie funkcję ministra obrony. W lipcu 2009 Jean-Claude Juncker w swoim czwartym rządzie powierzył mu zajmowane dotąd przez siebie stanowisko ministra finansów. Urząd ten zajmował do grudnia 2013, gdy partia chadecka znalazła się w opozycji.
W 2014 wycofał się z działalności politycznej, został wówczas wiceprezesem Deutsche Banku[1]. W 2016 powrócił do Luksemburga, obejmował kierownicze stanowiskach w przedsiębiorstwach sektora bankowego i mediowego[2]. W 2022 objął stanowisko prezesa organizacji gospodarczej Eurochambres[3].
W lutym 2023 został główny kandydatem CSV w wyborach parlamentarnych w tymże roku[4], powracając tym samym do krajowej polityki. Również w 2023 uzyskał ponownie mandat deputowanego[5]. Chadecy utrzymali status największej partii w parlamencie, a po kilku tygodniach negocjacji zawarli porozumienie z Partią Demokratyczną dotychczasowego premiera Xaviera Bettela[6][7]. Nowy koalicyjny rząd, na czele którego stanął Luc Frieden, został zaprzysiężony 17 listopada 2023[8]. W marcu 2024 polityk został też nowym przewodniczącym luksemburskich chadeków[9].
Przypisy edytuj
- ↑ Luc Frieden to join Deutsche Bank as Vice Chairman, db.com, 10 lipca 2014 [zarchiwizowane 2014-12-05] (ang.).
- ↑ CSV Luc Frieden candidate for EP elections [online], delano.lu, 25 stycznia 2018 [dostęp 2018-07-12] (ang.).
- ↑ Luc Frieden – new ambassador of European businesses [online], eurochambres.eu, 10 stycznia 2022 [dostęp 2022-07-28] (ang.).
- ↑ Nationalrat ernennt Luc Frieden als CSV-Spitzenkandidat [online], csv.lu, 1 lutego 2023 [dostęp 2023-10-08] (niem.).
- ↑ Élections législatives 2023: Résultats officieux: Circonscriptions: Centre [online], elections.public.lu [dostęp 2023-10-08] (fr.).
- ↑ Ex-finance minister Frieden becomes Luxembourg’s new PM [online], reuters.com, 16 listopada 2023 [dostęp 2023-11-18] (ang.).
- ↑ Aleksandra Krzysztoszek, Luksemburg z nowym rządem. Zmiana premiera po dziesięciu latach [online], euractiv.pl, 16 listopada 2023 [dostęp 2023-11-18].
- ↑ Assermentation des membres du gouvernement 2023 [online], gouvernement.lu, 17 listopada 2023 [dostęp 2023-11-18] (fr.).
- ↑ Tracy Heindrichs, Prime Minister Luc Frieden now also CSV president [online], luxtimes.lu, 16 marca 2024 [dostęp 2024-03-18] (ang.).
Bibliografia edytuj
- Luc Frieden: Ministre des FinancesMinistre des Communications et des Médias, gouvernement.lu [zarchiwizowane 2013-05-02] (fr.).