Lucjan Brychczy

polski piłkarz

Lucjan Antoni Brychczy (ur. 13 czerwca 1934 w Nowym Bytomiu) – polski piłkarz i trener piłkarski, pułkownik Wojska Polskiego. Od 2004 asystent trenera[1], od 2014 honorowy prezes Legii Warszawa[2].

Lucjan Brychczy
Ilustracja
Lucjan Brychczy (1970)
Pełne imię i nazwisko

Lucjan Antoni Brychczy

Data i miejsce urodzenia

13 czerwca 1934
Nowy Bytom

Wzrost

166 cm

Pozycja

napastnik, rozgrywający

Informacje klubowe
Klub

Legia Warszawa (asystent)

Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole
1945–1948 Pogoń Nowy Bytom
1948–1953 Stal Łabędy
1954 Stal Gliwice
1954–1972 CWKS/Legia Warszawa 368 (182)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole
Polska B
1954–1969  Polska 58 (18)
1960 Polska IO 1 (0)
Kariera trenerska
Lata Drużyna
1971–1972 Legia Warszawa (asystent)
1972–1973 Legia Warszawa
1973–1979 Legia Warszawa (asystent)
1979–1980 Legia Warszawa
1981–1983 Legia Warszawa (juniorzy)
1983–1984 Polska IO (asystent)
1985–1987 Legia Warszawa (asystent)
1987 Legia Warszawa
1987–1990 Legia Warszawa (asystent)
1990 Legia Warszawa
1990–1998 Legia Warszawa (asystent)
1998 Legia Warszawa (tymczasowo)
1998–2004 Legia Warszawa (asystent)
1999 Legia Warszawa (tymczasowo)
2004 Legia Warszawa
2004– Legia Warszawa (asystent)
  1. Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Wieloletni zawodnik Legii Warszawa, czterokrotny Mistrz Polski, trzykrotny król strzelców ligowych. Drugi najlepszy strzelec w historii najwyższych ligowych rozgrywek w Polsce, w których strzelił łącznie 182 bramki. W latach 1954–1969 reprezentant Polski, kapitan reprezentacji narodowej, olimpijczyk.

Życiorys edytuj

Syn Stanisława. Pochodzi ze Śląska i pierwsze kroki piłkarskie stawiał w klubie Pogoń Nowy Bytom, następnie przeniósł się do klubów gliwickich – ŁTS Łabędy (1948–1953) i Piasta. W 1954 – w związku ze służbą wojskową – przeniósł się do warszawskiej Legii i pozostał wierny klubowi do końca kariery zawodniczej, a także przez kolejne dziesięciolecia jako trener. Dziś jest wymieniany wśród największych legend warszawskiego klubu, cieszy się ogromną popularnością i szacunkiem wśród kibiców. Wraz z Legią zdobył cztery tytuły mistrza Polski (1955, 1956, 1969, 1970), również cztery razy zdobywał Puchar Polski (1955, 1956, 1964, 1966). Przez lata Brychczy – grając jako napastnik lub pomocnik – był najlepszym strzelcem Legii w rozgrywkach ligowych, a w latach 1957, 1964 i 1965 królem strzelców ligi polskiej. Występował w Legii przez 19 sezonów, zaliczył 368 meczów ligowych, w których zdobył 182 bramki; należy do niego klubowy rekord długowieczności – pierwszy i ostatni mecz w barwach Legii dzieliło 17 lat i 170 dni. Jest także najstarszym w historii Legii graczem ligowym (poza bramkarzami) – w dniu ostatniego meczu miał 37 lat i 161 dni – oraz strzelcem bramki w lidze – 37 lat i 88 dni. Jako piłkarz Legii zaliczył także półfinał Europejskiego Pucharu Mistrzów Krajowych.

Miał bogatą karierę reprezentacyjną. Zadebiutował w kadrze w sierpniu 1954 w meczu z Bułgarią, już jako zawodnik Legii (chociaż ze względu na trwającą wówczas letnią przerwę w rozgrywkach jeszcze przed pierwszym meczem w lidze w barwach klubu warszawskiego). Wystąpił łącznie w 58 meczach oficjalnych oraz dwóch nieoficjalnych (w 1959 mecz eliminacyjny z Niemcami przed olimpiadą w Rzymie oraz mecz na igrzyskach z Argentyną). Jednym z najbardziej pamiętnych spotkań z jego udziałem był mecz z ZSRR w 1957, w którym dwie zwycięskie bramki zdobył Gerard Cieślik z podań Brychczego. W 1960 wystąpił na igrzyskach olimpijskich w Rzymie, ale bez większego sukcesu – reprezentacja pokonała wysoko Tunezję, ale po porażkach z Danią i Argentyną została wyeliminowana jeszcze na etapie spotkań grupowych. W 11 meczach Brychczy był kapitanem reprezentacji. Ostatni mecz w kadrze narodowej rozegrał 27 sierpnia 1969 z Norwegią, w którym zdobył osiemnastego gola w historii swoich reprezentacyjnych występów.

Jako zawodowy oficer (w 1988 awansowany do stopnia podpułkownika) nie mógł przejść w ciągu kariery do klubu zagranicznego. Wśród klubów, które starały się o Brychczego był m.in. słynny Real Madryt czy AC Milan. Na początku występów w Legii, Brychczy zamierzał powrócić na Śląsk, jednak ze względu na konieczność „odpracowania” służby wojskowej i wpływy działaczy Legii (także pozasportowe) nie udało mu się zrealizować tych planów. W tej sytuacji po kilkunastu latach występów na boisku pozostał w Legii także jako trener. Zajmował w sztabie trenerskim różne stanowiska, w tym kilkakrotnie pierwszego trenera. Dziś mówi, że jest dumny z powodu tak długiego czasu jaki spędził i nadal spędza w Legii, z roku na rok ten klub jest mu coraz bliższy, a gdyby mógł cofnąć czas, postąpiłby tak samo. Był asystentem trenera Tadeusza Chruścińskiego (1971/1972), następnie w maju 1972 sam został pierwszym trenerem. Prowadził zespół do czerwca 1973, zdobywając Puchar Polski. Pierwszym trenerem był także w latach 1979–1980, 1987, 1990 oraz w zastępstwie w 1998 i 1999. W październiku 2004, w pięćdziesiątym roku współpracy z Legią, został na miesiąc członkiem tercetu trenerskiego (z Jackiem Zielińskim i Krzysztofem Gawarą) stworzonego po odwołaniu Dariusza Kubickiego; następnie został jednym z trzech asystentów trenera J. Zielińskiego. Przez lata pracy trenerskiej wielokrotnie był asystentem pierwszego szkoleniowca, m.in. Andrzeja Strejlaua, Jerzego Engela, Franciszka Smudy, Dragomira Okuki, Dariusza Kubickiego, Macieja Skorży, Jana Urbana, Henninga Berga, Stanisława Czerczesowa, Jacka Magiery, Aleksandara Vukovicia, Czesława Michniewicza i Kosty Runjaicia[1].

Jako piłkarz cieszył się opinią jednego z lepszych techników i taktyków w Europie. Skuteczności w ataku nie sprzyjały warunki fizyczne (166 cm, 60–66 kg), które nadrabiał umiejętnościami technicznymi i niekonwencjonalnymi zagraniami. Przez lata był znany pod przydomkiem boiskowym „Kici” (węg. kicsi – mały), nadanym przez węgierskiego trenera Jánosa Steinera. W uznaniu zasług piłkarskich i trenerskich Polski Związek Piłki Nożnej nadał mu w 1999 honorowe członkostwo.

Przez niemal całą karierę był związany z warszawską Legią, dzięki temu jest w środowisku jej kibiców uznawany za postać legendarną[3][4][5][6][7].

Od 2014 członek Klubu Wybitnego Reprezentanta[8]. W 2014 został honorowym prezesem Legii Warszawa[2].

Kariera reprezentacyjna edytuj

  • 58 meczów / 18 bramek
Gole w reprezentacji
  • Towarzyskich – 10/12
  • Eliminacje ME – 2/2
  • Eliminacje MŚ – 3/4
Gole w reprezentacji
Data Miejsce Mecz Wynik Rodzaj
1955-06-26 Sofia   Bułgaria – Polska   1–1 (0–1) T
1956-11-04 Kraków   Polska – Finlandia   5–0 (2–0) T
1957-09-29 Sofia   Bułgaria – Polska   1–1 (0–1) T
1957-11-03 Warszawa   Polska – Finlandia   4–0 (2–0) EMŚ
1959-06-28 Chorzów   Polska – Hiszpania   2–4 (1–2) EMŚ
1960-05-04 Glasgow   Szkocja – Polska   2–3 (1–2) T
1961-06-04 Belgrad   Jugosławia – Polska   2–1 (1–0) EMŚ
1962-04-11 Paryż   Francja – Polska   1–3 (1–2) T
1962-04-15 Casablanca   Maroko – Polska   1–3 (1–0) T
1962-05-23 Warszawa   Polska – Belgia   2–0 (1–0) T
1963-05-15 Oslo   Norwegia – Polska   2–5 (1–2) T
1963-05-22 Warszawa   Polska – Królestwo Grecji   4–0 (3–0) T
1967-09-17 Warszawa   Polska – Francja   1–4 (1–2) EME
1967-10-08 Bruksela   Belgia – Polska   2–4 (2–2) EME
1969-08-27 Łódź   Polska – Norwegia   6–1 (5–1) T

Sukcesy edytuj

Legia Warszawa edytuj

Odznaczenie edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Lucjan Brychczy, [w:] baza Transfermarkt (trenerzy) [dostęp 2023-04-01].
  2. a b Wybór Orła wszech czasów. Lucjan Brychczy, czyli legenda Legii ze Śląska [online], www.rmf24.pl [dostęp 2023-04-01] (pol.).
  3. 78. urodziny Lucjana Brychczego. KP Legia Warszawa, 2012-06-13. [dostęp 2012-06-14].
  4. Lucjan Brychczy, czyli 55 lat w Legii. 2009-06-13. [dostęp 2012-06-14].
  5. Uhonorowany Brychczy. 2009-09-19. [dostęp 2012-06-14].
  6. 78. urodziny Lucjana Brychczego. 100 lat panie Lucjanie!. Agora (przedsiębiorstwo), 2012-06-13. [dostęp 2012-06-14].
  7. 78. urodziny Lucjana Brychczego. 2012-06-13. [dostęp 2012-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  8. Nowi członkowie Klubu Wybitnego Reprezentanta [dostęp 2014-10-16].
  9. M.P. z 2000 r. nr 11, poz. 202.

Bibliografia edytuj

  • Andrzej Gowarzewski, Stefan Szczepłek i inni, Legia Warszawa. 80 lat „zielonych” – księga jubileuszowa, Katowice 1995 (drugi tom cyklu Kolekcja klubów wydawnictwa GiA)
  • Andrzej Gowarzewski, Stefan Szczepłek, Bożena Lidia Szmel i inni, Legia to potęga. Prawie 90 lat prawdziwej historii, Katowice 2004 (dziewiąty tom cyklu Kolekcja klubów)
  • Stefan Grzegorczyk, Jerzy Lechowski, Mieczysław Szymkowiak, Piłka nożna 1919-1989. Zarys encyklopedyczny. Ludzie, drużyny, mecze, Warszawa 1991