Wikipedia

Ludwik Ćwiklicer

Ludwik Ćwiklicer, także Cwiklicer (ur. 1849 w Krakowie, zm. 7 grudnia 1911 tamże) – polski lekarz z tytułem doktora, burmistrz, działacz społeczny i ochotniczych straży pożarnych.

Ludwik Ćwiklicer
Ludwik Cwiklicer
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1849
Kraków

Data i miejsce śmierci

7 grudnia 1911
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki w Krakowie

Zawód, zajęcie

lekarz

Narodowość

polska

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Zasługi Cywilnej (w czasie pokoju)
Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

Urodził się w 1849 w Krakowie[1]. W Krakowie ukończył gimnazjum i studia medyczne[2] na Uniwersytecie Jagiellońskim uzyskując tytuł naukowy doktora w 1878[1]. Jako lekarz był przypisany w Krakowie do ulicy Floriańskiej 266[3]. Praktykował w Szpitalu św. Łazarza we Krakowie[1]. Został lekarzem i kierownikiem szpitala w Podhajcach, gdzie wybrano go także burmistrzem miasta[1]. Pod koniec 1881 przeniósł się do Dobromila, gdzie objął funkcję lekarza miejskiego, a w 1882 lekarza salinarnego[4] i pozostawał na tym stanowisku do 1906[1]. W 1895 pracował jako lekarz w c. k. zarządzie salinarnym w Lacku[5]. W 1893 został wybrany na urząd burmistrza Dobromila[1] i sprawował go[6][7][8] do śmierci[1]. Podczas urzędowania założył w mieście kasę oszczędności, w tym czasie wybudowano dwie szkoły, rzeźnię, kółko rolnicze, ochronkę dla sierot, nowe budynki[1]. Podczas gdy obejmując urząd zastał miasto Dobromil z deficytem, pozostawił je z majątkiem ok. miliona koron[1]. Był członkiem wydziału powiatu dobromilskiego[1]. Jednocześnie pracował jako lekarz przy urzędzie miejskim[6]. W mieście był autorem pomysłu stróżowania publicznych drzew w mieście przez woźniców[9]. Pełniąc funkcję burmistrza działał w Związku 37 Miast[10].

Został członkiem pierwszej Rady Izby Lekarskiej w Krakowie w 1893[11][12][13], później wybrany w 1902[14]. W sierpniu 1905 został wybrany na kolejne trzechlecie na członka Izby Lekarskiej Zachodnio-Galicyjskiej z okręgu Sanok-Brzozów-Lisko-Dobromil (jego zastępcą był dr Karol Zaleski)[15], był członkiem wydziału Izby Lekarskiej Zachodnio-Galicyjskiej[1]. Był członkiem Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich, działał w sekcji TLG w Sanoku i w 1901 został wybrany jej przewodniczącym[1][16]. Brał udział Zjazdach Lekarzy i Przyrodników Polskich w Krakowie[17][18][19][20][21]. Jako reprezentant zarządu powiatowych kółek rolniczych był członkiem Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Spożywczego w Przemyślu[22]. Był delegatem i członkiem rady nadzorczej ludowego Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń „Wisła”[23]. W 1905 był sygnatariuszem odezwy lekarzy polskich o charakterze antyalkoholowym[24].

Podczas studiów uniwersyteckich wstąpił do ochotniczej straży pożarnej[1]. Został działaczem i organizatorem ochotniczych straży pożarnych na obszarze zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej[2][25]. Był współorganizatorem Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem[2][26], w którym był członkiem rady zawiadowczej[27] od 1887, od 1900 drugim zastępcą naczelnika[28], od 1904 zastępcą naczelnika[29]. Był założycielem oddziałów o. s. p. w miastach i na wsiach[29]. Był założycielem Związku Straż Pożarnych we Lwowie[30]. Działał na rzecz ujednolicenia, unowocześnienia oraz wyposażenia oddziałów strażackich[29]. W 1872 pełnił funkcję sekretarza podczas zjazdu straży ogniowych galicyjskich w Wieliczce[31]. Pełnił stanowisko naczelnika ochotniczej straży pożarnej w Dobromilu od 1884[7][32]. Działał w związku okręgowym ochotniczej straży pożarnej w Przemyślu[33]. W 1903 zasiadł w zarządzie OSP VII okręgu Tarnopolskiego[34]. W sierpniu 1903 uczestniczył w zjeździe ochotniczy straży ogniowych w Pradze, gdzie przemawiał w imieniu Polaków[35]. Działał w komisjach podczas Krajowego Zjazdu Strażackiego w Sanoku 23 lipca 1904[36]. W maju 1906 był dyrektorem powiatowego kursu pożarniczego w Dobromilu[37]. Kierował komitetem redakcyjnym czasopisma „Przewodnik Pożarniczy"[29].

W 1897 został odznaczony odznaką za 30-letnią bez przerwy „wierną i walną” służbę strażacką[7]. W tym czasie był najstarszym strażakiem w Galicji[7][38]. Otrzymał tytuły honorowego obywatelstwa Podhajec i Dobromila[1][6]. W 1898 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi Cywilnej z Koroną[1][39][40]. Przed 1900 został odznaczony ustanowioną w 1896 honorową odznaką Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicji za nieprzerwaną, walką i wierną służbę przez 30 lat[38]. W 1906, z okazji jubileuszu 40-lecia służby otrzymał medal cesarski[30].

Zmożony chorobą pod koniec listopada 1911 został przewieziony z Dobromila do Krakowa[2]. Zmarł na serce 7 grudnia 1911 w Krakowie[2][41]. 10 grudnia 1911 został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera XIVA, rząd północno-wschodni)[1][2][41][42][43].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Aleksander Stangenhaus. † Dr Ludwik Ćwiklicer. „Przegląd Lekarski”, s. 813-814, Nr 50 z 16 grudnia 1911. 
  2. ↑ a b c d e f Kronika. Zmarli. „Nowa Reforma”, s. 3, Nr 563 z 9 grudnia 1911. 
  3. ↑ Aleksander Nowolecki: Wykaz ulic, placów, kościołów i domów miasta Krakowa i Podgórza ułożony na podstawie ksiąg hipotecznych i urzędowych źródeł, uzupełniony historycznemi objaśnieniami. Kraków: 1880, s. 266.
  4. ↑ Ogłoszenie. „Tygodnik Samborsko-Drohobycki”, s. 6, Nr 42 z 19 października 1902. 
  5. ↑ Szematyzm na rok 1895. Lwów: 1895, s. 173.
  6. ↑ a b c Szematyzm na rok 1895. Lwów: 1895, s. 32.
  7. ↑ a b c d Z prowincji. „Dziennik Polski”, s. 2, Nr 287 z 16 października 1897. 
  8. ↑ Wiadomości bieżące. Przypomnienie. „Słowo Polskie”, s. 5, Nr 50 z 30 stycznia 1904. 
  9. ↑ Gustaw Pol. Głosy czytelników. Przykład godny naśladowania. „Ogrodnik Polski”, s. 162, Nr 7 z 1905. 
  10. ↑ Dwa wiece miast. „Nowa Reforma”, s. 1, Nr 36 z 24 stycznia 1910. 
  11. ↑ Część urzędowa. Obwieszczenie. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 161 z 18 lipca 1893. 
  12. ↑ Barbara Kaczkowska. Tak się zaczęło… Początki krakowskiej Izby Lekarskiej. „Galicyjska Gazeta Lekarska”, s. 15, Nr 5 z 2011. 
  13. ↑ Barbara Kaczkowska: Tak się zaczęło… Początki krakowskiej Izby Lekarskiej. izbalekarska.pl. [dostęp 2016-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-26)].
  14. ↑ Kronika. Z Krakowskiej Izby Lekarskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 224 z 1 października 1902. 
  15. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 87, s. 4, 27 sierpnia 1905. 
  16. ↑ Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski”, s. 136, Nr 10 z 9 marca 1901. 
  17. ↑ Spis uczestników. „Dziennik Trzeciego Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 8, Nr 1 z 21 lipca 1881. 
  18. ↑ Spis uczestników. „Dziennik Czwartego Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 59, Nr 5 z 21 czerwca 1884. 
  19. ↑ Sprawozdania z posiedzeń sekcyjnych. „Dziennik V. Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 43, Nr 5 z 1888. 
  20. ↑ Spis uczestników. „Dziennik X. Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 430, Nr 30 z 23 lipca 1907. 
  21. ↑ Lista uczestników. „Dziennik XI. Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 11, Nr 2 z 19 lipca 1911. 
  22. ↑ Kronika. „Echo Przemyskie”, s. 3, Nr 85 z 23 października 1898. 
  23. ↑ Z posiedzeń „Wisły”. „Przyjaciel Ludu”, s. 9, Nr 22 z 29 maja 1910. 
  24. ↑ Alkohol a wiedza. Odezwa lekarzy do społeczeństwa polskiego. „Rodzina i Szkoła”, s. 196, 13, 14, 15, 16 z lipca i sierpnia 1905. 
  25. ↑ Historia OSP w Birczy. bircza.37-740.wsiepolskie.pl. [dostęp 2016-04-23].
  26. ↑ Powstawanie i rozwój ochotniczych straży pożarnych. W: 100 lat Ochotniczej Straży Pożarnej w Nawsiu Brzosteckim 1908–2008. Nawsie Brzosteckie: 2008, s. 12. ISBN 978-83-61035-79-4.
  27. ↑ Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem 1875–1900. Lwów: 1900, s. 135.
  28. ↑ Jubileuszowy Zjazd Strażacki. „Słowo Polskie”, s. 2, Nr 363 z 6 sierpnia 1900. 
  29. ↑ a b c d Eugeniusz Walczak, Związek ochotniczych straży pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003, s. 20 [dostęp 2016-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-21].
  30. ↑ a b Kronika. „Echo Przemyskie”, s. 4, Nr 81 z 7 października 1906. 
  31. ↑ Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem 1875–1900. Lwów: 1900, s. 16.
  32. ↑ Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem 1875–1900. Lwów: 1900, s. 12, 44, 147.
  33. ↑ Kronika. „Echo Przemyskie”, s. 3, Nr 33 z 24 kwietnia 1902. 
  34. ↑ Kronika, Dobromil. „Nowa Reforma”, s. 2, Nr 156 z 12 lipca 1903. 
  35. ↑ Zjazdy słowiańskie w Pradze. „Gazeta Toruńska”, s. 2, Nr 197 z 29 sierpnia 1903. 
  36. ↑ Krajowy Zjazd Strażacki. „Słowo Polskie”, s. 4, Nr 353 z 28 lipca 1904. 
  37. ↑ Wiadomości bieżące. Dobromil. „Słowo Polskie”, s. 4, Nr 228 z 24 maja 1906. 
  38. ↑ a b Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem 1875–1900. Lwów: 1900, s. 99.
  39. ↑ Odznaczenia jubileuszowe. „Nowa Reforma”, s. 5, Nr 277 z 3 grudnia 1898. 
  40. ↑ Odznaczenia jubileuszowe. „Echo Przemyskie”, s. 1, Nr 97 z 4 grudnia 1898. 
  41. ↑ a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Ludwik Ćwiklicer. rakowice.eu. [dostęp 2016-12-31].
  42. ↑ Kronika. Pogrzeb ś. p. Cwiklicera. „Nowa Reforma”, s. 2, Nr 565 z 11 grudnia 1911. 
  43. ↑ Lista osób zasłużonych pochowanych na Cmentarzu Rakowickim (1803–1939). W: Karolina Grodziska–Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 103. ISBN 83-08-01428-3.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ludwik_Ćwiklicer&oldid=71782139”