Ludwik Marian Kurnatowski

Ludwik Marian Kurnatowski h. Łodzia (ur. 1868, zm. 23 stycznia 1940 w Warszawie) – wysoki urzędnik Policji Państwowej, pisarz.

Ludwik Marian Kurnatowski
Ilustracja
Ludwik Marian Kurnatowski
Data urodzenia

1868

Data i miejsce śmierci

23 stycznia 1940
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

policjant, pisarz

Ważne dzieła

Tajemnica Belwederu

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie)

Biogram edytuj

W służbie śledczej był jeszcze na długo przed I wojną światową. W 1905 kierownik Kancelarii Urzędu Śledczego w Warszawie (wcześniej referent tamże). W 1910 prowadził głośną sprawę Bogdana Jaxa-Ronikiera. Podczas I wojny światowej ewakuowany do Rosji, służył w policji moskiewskiej. Na przełomie 1916 i 1917 brał udział w obławie na warszawskich złodziei, którzy włamali się do banku w Charkowie. Za zasługi przy tej sprawie odznaczony w 1917 Orderem Świętego Włodzimierza IV klasy.

W trakcie rewolucji październikowej odsunięty od obowiązków i osadzony czasowo w więzieniu w Moskwie (razem z przestępcami, których pomógł ująć)[1]. Po odzyskaniu niepodległości mianowany nadkomisarzem i zastępcą naczelnika Urzędu Śledczego w Warszawie.

Tuż po I wojnie światowej prowadził wiele spraw kryminalnych, przyczyniając się do rozbicia kilku gangów działających w Warszawie.

W 1922 prowadził dochodzenie w sprawie mordu w Skolimowie, jednej z najstraszniejszych zbrodni II RP (w napadzie na młyn w Skolimowie zginęła prawie cała rodzina młynarza i pomocnicy)[2].

Funkcję zastępcy naczelnika UŚ sprawował jeszcze w czerwcu 1926. W 1927 głośna była sprawa ucieczki Kurnatowskiego, który miał zeznawać jako świadek na procesie swego podwładnego: aspiranta Daniela Bachracha, oskarżonego o szefowanie szajce fałszerzy paszportów. Równolegle oskarżany przez niektóre ofiary napadów rabunkowych za przyjmowanie łapówek. Kurnatowski wyjechał najpierw do Wolnego Miasta Gdańska, potem do Berlina, skąd miał wyjechać do Szwajcarii. Ostatecznie z Gdańska powrócił do Warszawy. Winy nie zostały mu udowodnione, były komisarz wyszedł z aresztu za kaucją.

Na początku lat 30. XX wieku napisał kilka zbiorów wspomnień – autentycznych historii kryminalnych, w których brał udział. Planował wydanie pamiętników, ale te się nie ukazały. Poszczególnie opowiadania ukazywały się także w gazetach w latach 30.

Zmarł 23 stycznia 1940 roku i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Był żonaty z Marią Łodzia-Kurnatowską (ur. 1880, zm. 15 września 1961), z którą miał dwóch synów: Ryszarda (ur. 1899), prawnika w Warszawie, i Antoniego (ur. 11 maja 1901), urzędnika.

Ordery i odznaczenia edytuj

Publikacje edytuj

  • Branka cyganów (1931)
  • Szpilka z trupią główką (1931; wznowiona 2014 razem z Tajemnicą Belwederu)
  • Tajemnica Belwederu (1931; wznowiona 2014[4])
  • Obłęd złota (1932)
  • Od 1908 do dzisiaj (1932)
  • Zagadkowi milionerzy (1932, wznowiona 2015[5]; pierwotne wydanie pod pseudonimem „Leon Kurnatowski”)
  • Sprawy kryminalne II RP (2014) – wybór opowiadań[6]
  • Sprawy kryminalne sprzed 1918 (2014) – wybór opowiadań[7]
  • Samochodowa banda Kłaka (2016) – wybór opowiadań z wcześniejszych tomów, seria „Kryminały przedwojennej Warszawy”, t. 36[8]
  • Szczury hotelowe (2018) – opowiadania z przedwojennych gazet, seria „Kryminały przedwojennej Warszawy”, t. 47[9]
  • Niebieskie ptaki Warszawy (2019) – opowiadania z przedwojennych gazet, seria „Kryminały przedwojennej Warszawy”, t. 60[10]
  • Życie i przygody Wiktora Gruena (2019) – opowiadania z przedwojennych gazet, seria „Kryminały przedwojennej Warszawy”, t. 63[11]

Przypisy edytuj

  1. a b A.F. Koszko, Kradzież w charkowskim banku, [w:] Opowiadania o świecie przestępczym carskiej Rosji, tom 1, s. 185–203, 2022, ISBN 978-83-67240-05-5.
  2. Ludwik M. Kurnatowski, Krwawa noc w Skolimowie, [w:] Szczury hotelowe, 2018.
  3. M.P. z 1925 r. nr 109, poz. 475 „za pełną poświęcenia działalność na polu bezpieczeństwa publicznego”.
  4. Marian Ludwik Kurnatowski, Tajemnica Belwederu, wyd. 1 powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2014, ISBN 978-83-63424-26-8, OCLC 876445322 [dostęp 2023-01-15].
  5. Marian Ludwik Kurnatowski, Zagadkowi milionerzy, wyd. 1 powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2015, ISBN 978-83-63424-82-4, OCLC 932182098 [dostęp 2023-01-15].
  6. Marian Ludwik Kurnatowski, Sprawy kryminalne II RP, wyd. 1, powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2014, ISBN 978-83-63424-43-5, OCLC 883574028 [dostęp 2023-01-15].
  7. Marian Ludwik Kurnatowski, Sprawy kryminalne sprzed 1918 r., wyd. 1, powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2014, ISBN 978-83-63424-50-3, OCLC 899768333 [dostęp 2023-01-15].
  8. Ludwik Kurnatowski, Samochodowa banda Kłaka, wyd. 1 powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2016, ISBN 978-83-65499-29-5, OCLC 979070267 [dostęp 2023-01-15].
  9. Ludwik Kurnatowski, Szczury hotelowe, wyd. I powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2018, ISBN 978-83-66022-12-6, OCLC 1038428744 [dostęp 2023-01-15].
  10. Ludwik Kurnatowski, Niebieskie ptaki Warszawy, wyd. 1. powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2018, ISBN 978-83-66022-79-9, OCLC 1150771141 [dostęp 2023-01-15].
  11. Ludwik Kurnatowski, Życie i przygody Wiktora Gruena. Ze wspomnień naczelnika Urzędu Śledczego, wyd. I powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2019, ISBN 978-83-66371-13-2, OCLC 1129950350 [dostęp 2023-01-15].

Bibliografia edytuj

  • Głos Polski, 17 I 1928.
  • Jan Zbrożek, Ucieczka komisarza policji, [w:] Stolica, nr 39, 1967.
  • Andrzej Macko, Polski Sherlock Holmes, [w:] Kulisy, nr 25, 18.06.1972.
  • Ludwik M. Kurnatowski, [w:] Ludwik M. Kurnatowski, Tajemnica Belwederu (Kryminały przedwojennej Warszawy, t. 9), Warszawa 2014.
  • O autorach, [w:] Ludwik M. Kurnatowski, Daniel Bachrach, Sprawy kryminalne II RP, Warszawa 2014.
  • O autorach, [w:] Ludwik M. Kurnatowski, Daniel Bachrach, Sprawy kryminalne sprzed 1918, Warszawa 2014.
  • Ludwik M. Kurnatowski, [w:] Ludwik M. Kurnatowski, Samochodowa banda Kłaka (Kryminały przedwojennej Warszawy, t. 36), Warszawa 2016.