Lute
Lute – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie janowskim, w gminie Modliborzyce[5][6].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
15 |
| Kod pocztowy |
23-310[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LJA |
| SIMC |
0799670[5] |
Położenie na mapie gminy Modliborzyce  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu janowskiego  | |
 50°45′53″N 22°20′14″E/50,764722 22,337222[1]
| |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0799687 | Luciniec | część wsi |
| 0799693 | Stara Wieś | część wsi |
Krótki opis edytuj
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie urzędowskim województwa lubelskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 220 mieszkańców[8] i była jedenastą co do wielkości miejscowością gminy Modliborzyce. Miejscowa ludność wyznania katolickiego przynależy do Parafii św. Stanisława w Modliborzycach[9].
Historia edytuj
Pierwsze wzmianki na temat miejscowości pochodzą już z roku 1563. Wioska została założona na gruntach należących do rodziny Dłutów. Najprawdopodobniej w 1626 r. była w posiadaniu braci Chobrzańskich[10][11]. Na początku XVIII w. wieś stała została włączona do dóbr modliborskich będących w tym czasie w posiadaniu rodziny Nahoreckich. Istnieją informacje potwierdzające że wieś dotknęła wojna północna. W 1717 r. wieś składała się jedynie z 7 gospodarstw. Źródła[12] podają, że chłopi zamieszkujący Lute byli uciskani przez właściciela wsi - Nahoreckiego w wyniku czego popadli w niedostatek. W 1748 r. uległ spaleniu dworek znajdujący się na terenie miejscowości. Po kilku latach wieś powiększyła się gdyż podwoiła się niemal dwukrotnie liczba włościan. W tym czasie część wsi należała do Bielskich. W XVII w. istniał we wsi karczma i stawy rybne. Na początku XIX wieku były także barcie pszczele oraz młyn z foluszem. Kiedy wygasł ród Nahoreckich wieś przeszła w ręce Wiercieńskich około 1808 r, a następnie w posiadanie rodziny Malhomme'ów. Natomiast ostatnim właścicielem Lutego był ród Feręzowiczów. W wyniku parcelacji[13] przeprowadzonej w 1881 r. działki zakupili głównie osadnicy pochodzący z Galicji[14]. Pod koniec XIX wieku wieś liczyła wraz z powstałą kolonią ponad 389 mieszkańców[15].
Według danych statystycznych z 1921 r. wieś zamieszkiwana była przez 428 osób w 70 domostwach. Przed II wojną światową na terenie wsi powstała szkoła oraz działało Koło Młodzieży Wiejskiej. Na początku wiosny 1943 r. Niemcy przyprowadzili działania represyjne na mieszkańcach wsi. Po wojnie we wsi powstały 2 cegielnie oraz jednostka straży pożarnej.
Części wsi edytuj
Kopaniny – część wsi Lute, powstała najprawdopodobniej przed I wojną światową. W 1921 r. liczyły 9 domów i 51 mieszkańców.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 70807
- ↑ Wieś Lute w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-13], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-13].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 694 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Strona internetowa Diecezji Sandomierskiej. diecezjasandomierska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-15)]..
- ↑ Źródła podają informacje że w tym roku bracia Chobrzańscy władali 11 poddanymi na tym terenie.
- ↑ Księgi Ziemskie Lubelskie, Relacje (KZLR), sygn.: 8 (austr.).
- ↑ Wspomniane między innymi w Rys historyczny miejscowości powiatu janowskiego – Zenon Baranowski; Stalowa Wola 2001, ISBN 83-87840-53-X.
- ↑ Większość gruntów została rozparcelowana, tylko niewielkie resztki z dworkiem i ogrodem pozostały w posiadaniu Feręzowiczów
- ↑ Powstała kolonia osadników galicyjskich.
- ↑ W samej kolonii galicyjskiej zamieszkiwały 262 osoby.
Bibliografia edytuj
- Górny B.: Monografia powiatu janowskiego, Janów Lubelski 1934, s. 53.
- Szymanek W.: Z dziejów Kraśnika i okolic w okresie okupacji niemieckiej w latach 1939-1944, Kraśnik 1990, s. 33.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa 1924, s. 38.
- Rząd Gubernialny Lubelski, Spisy (RGL Sp), sygn.: 32; 142.
- Komisja Gubernatora Lubelskiego, sygn.: 211, 264-265; 256, 367; 306, 498-499v; 339, 1202v-1206v; 1518v-1526.
- Księgi Ziemskie Lubelskie, Relacje (KZLR), sygn.: 8 (austr.).
- Inglot S.: Rejestr poborowy województwa lubelskiego, Wrocław 1957, s. 83.
- Mapy Wojskowego Instytutu Geograficznego z 1938 r.: 45-35.
- Starostwo Powiatowe Janowskie, sygn.: 3, s. 105.
- Województwo lubelskie w 15 tomach Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich 1880-1904, oprać. W. Sakławski, Lublin 1974, s. 212.