Męczeństwo Polikarpa
Męczeństwo Polikarpa (łac. Martyrium Polycarpi) – zabytek literatury wczesnochrześcijańskiej, zawierający opis męczeńskiej śmierci biskupa Smyrny Polikarpa, jednego z Ojców Apostolskich. Jest to najstarszy opis męczeństwa (nie licząc męczeństwa Szczepana w Dziejach Apostolskich[1]). Anonimowy utwór ma postać listu, wysłanego przez gminę chrześcijańską w Smyrnie gminie w Filomelionie[2]. Tekst powstał dla uczczenia rocznicy śmierci Polikarpa, prawdopodobnie już w rok po tym wydarzeniu, które miało miejsce w 155/156 roku (lub 166) i jest uważany za przykład pierwszej pasji[3].
Autor wyłożył w utworze teologię męczeństwa, postrzegając je jako powtórzenie ofiary Chrystusa. W opisie zdarzeń posługiwał się obrazowymi porównaniami: Polikarp udaje się do willi podmiejskiej jak Jezus do Getsemani, jak Jezus modli się w noc poprzedzającą mękę, wjeżdża do Smyrny na osiołku i tak jak Jezus przed obliczem Piłata, tak Polikarp staje przed obliczem prokonsula. Modlitwa Polikarpa ponoszącego śmierć na stosie przepełniona jest reminiscencjami biblijnymi i liturgicznymi, nawiązuje do Eucharystii. Utwór zawiera także cenne świadectwo rodzącego się wówczas kultu męczenników – prochy Polikarpa zostają zebrane i uroczyście pochowane, aby zmarłemu oddawano hołd jako naśladowcy Chrystusa.
Utwór w nieco zmodyfikowanej postaci został włączony do Historii Kościelnej Euzebiusza z Cezarei[2]. Fragmenty modlitw Polikarpa pochodzące z Męczeństwa cytowane są w Katechizmie Kościoła Katolickiego jako ilustracja artykułów wiary odnoszących się do komunii świętych (n. 957) oraz świadectwa prawdy (n. 2474)[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Św. Polikarp, biskup Smyrny. cerkiew.pl. [dostęp 2012-01-26]. (pol.).
- ↑ a b Ewa Wipszycka: Kościół w świecie późnego antyku. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2006, s. 307-308. ISBN 83-235-0143-2.
- ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 530. ISBN 978-83-7318-736-8.
- ↑ Katechizm Kościoła katolickiego. Poznań: Pallottinum, 1994. ISBN 83-7014-221-4.
Bibliografia edytuj
- Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich. Anna Świderkówna (tłum.), Marek Starowieyski (opr.). Kraków: Wydawnictwo M, 2010. ISBN 978-83-7595-245-2.