M26 Pershing
M26 „Pershing” – amerykański czołg ciężki (od maja 1946 klasyfikowany jako średni) z okresu II wojny światowej i wojny koreańskiej.
 M26 Pershing podczas wojny koreańskiej w 1950 roku | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ pojazdu | |
| Trakcja |
gąsienicowa |
| Załoga |
5 osób (dowódca, kierowca, pomocnik kierowcy, ładowniczy, celowniczy) |
| Historia | |
| Prototypy |
1943 |
| Produkcja |
1944–1945 |
| Egzemplarze |
2212 szt. |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
1 silnik gaźnikowy widlasty, 8-cylindrowy Ford GAF V8 |
| Transmisja |
hydromechaniczna |
| Pancerz |
13–115 mm |
| Długość |
8,65 m |
| Szerokość |
3,51 m |
| Wysokość |
2,78 m (z wkm-em) |
| Prześwit |
0,44 m |
| Masa |
bojowa: 41 900 kg |
| Moc jedn. |
12,1 KM/t |
| Nacisk jedn. |
0,91 kg/cm² |
| Osiągi | |
| Prędkość |
40 km/h (krótkotrwała – 48 km/h) |
| Zasięg pojazdu |
160 |
| Pokonywanie przeszkód | |
| Rowy (szer.) |
2,40 m |
| Ściany (wys.) |
1,20 m |
| Kąt podjazdu |
60 |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 1 armata M3 kal. 90 mm (70 nabojów) 2 karabiny maszynowe M1919A kal. 7,62 mm (5000 nabojów) | |
| Użytkownicy | |
| Stany Zjednoczone, Belgia, Francja, Włochy | |
Historia edytuj
We wrześniu 1942 roku Departament Uzbrojenia zaproponował budowę nowego typu czołgu średniego, uzbrojonego w armatę kal. 90 mm wywodzącą się z działa przeciwlotniczego o tym samym kalibrze. Stało się to po sukcesach w zwalczaniu czołgów alianckich, odniesionych przez niemieckie działa przeciwlotnicze kalibru 88 mm. W marcu 1943 roku, armata takiego kalibru została zabudowana w prototypowym czołgu T23. Z tego wozu wywodzą się prototypy czołgów T25 i T26. Ostatecznie prace konstrukcyjne skoncentrowano na T26. W czerwcu 1944 roku, zmieniono oznaczenie czołgu z T26 na M26. Równocześnie zmieniono klasyfikację wozu. Został on zaklasyfikowany jako czołg ciężki. Dokonano tego głównie dla podniesienia morale amerykańskich czołgistów, walczących z przeciwnikiem uzbrojonym w ciężkie czołgi typu Tygrys (po wojnie ponownie zmieniono klasyfikację). Nazwa pojazdu upamiętniać miała gen. Johna J. Pershinga, dowódcę Amerykańskiego Korpusu Ekspedycyjnego w Europie podczas I wojny światowej.
Konstrukcja czołgu M26 była rozwijana. W 1949 roku powstał czołg M46 Patton, który zapoczątkował całą rodzinę czołgów Patton. Znajdują się one do dzisiaj w uzbrojeniu wielu państw świata.
Służba edytuj
W ostatnich miesiącach wojny czołgi M26 brały udział w walkach w Europie. Zostały skierowane głównie do 3. Armii, dowodzonej przez gen. George’a Pattona. Belton Y. Cooper, oficer służący w 3. amerykańskiej dywizji pancernej napisał, że M26 był najbliższym odpowiednikiem Pantery, jaki mieli Amerykanie. Oba te czołgi miały zbliżone parametry techniczne i wartość bojową.
W czasie pierwszego starcia z wrogiem jednemu M26 udało się zniszczyć dwa Tygrysy i jeden PzKpfw IV z odległości około 1000 m, strzelając do nich z boku. Według Coopera, armata M26 miałaby trudności ze zniszczeniem pojazdów nieprzyjaciela, gdyby te były zwrócone do niego przodem, ponieważ jego zdaniem niszczyciel czołgów M36 Jackson uzbrojony w tę samą armatę, miał poważne trudności z przebiciem czołowego pancerza Pantery. Jednak w jednym ze starć pancernych pocisk wystrzelony z działa M26 przebił przednią płytę pancerną Tygrysa z odległości 800 m.
Czołg M26 walnie przyczynił się również do zdobycia mostu w Remagen. Dzięki współdziałaniu plutonu czołgów M26 z kompanii „A” 14. batalionu z 9. DPanc i 27. batalionu piechoty zmechanizowanej, 7 marca 1945 roku zdobyto most na Renie. Niemcy zdołali go uszkodzić, ale stan mostu umożliwił przeprawę piechocie, która szybko umocniła przyczółek po drugiej stronie rzeki. Czołgi M26 musiały jednak czekać na przeprawę promową aż do 12 marca, ponieważ obawiano się zawalenia uszkodzonego mostu pod ich ciężarem.
Oprócz Europy czołgi M26 zostały wysłane na Okinawę. 30 lipca i 4 sierpnia 1945 roku zostało dostarczonych w sumie 12 Pershingów, które jednak, ze względu na konieczność przeszkolenia załóg, osiągnęły gotowość bojową dopiero 15 sierpnia 1945 roku. W tym dniu zostało ogłoszone zawieszenie broni z Japonią, zakończone kapitulacją Cesarstwa 2 września 1945 roku, więc M26 nie miał okazji brać udziału w walkach z Japończykami.
Super Pershing edytuj
Pod koniec wojny pojawiła się bardzo krótka, niemal eksperymentalna seria super ciężkiego czołgu T26E4-1 Super Pershing, cięższa o 7 ton od zwykłego Pershinga, uzbrojona w nową, długolufową wersję armaty 90 mm T15E1. W założeniu nowa konstrukcja miała być zdolna zniszczyć każdy napotkany niemiecki czołg. Podczas testów pociski z tej armaty przebijały pancerz o grubości 215 mm nachylony pod kątem 30° z odległości ponad 900 m (1000 jardów), a z 90 m (100 jardów) penetrowały nawet 300 mm pancerza. Specjalnie dla tej armaty, zaprojektowano nowy typ amunicji z prędkością wylotową pocisku wynoszącą prawie 1200 m/s, gdy pociski armaty kal. 88 mm używanej w „Tygrysie Królewskim” miały prędkość wylotową wynoszącą około 1130 m/s.
W jedynym znanym starciu „Super Pershinga” z PzKpfw VIB Tiger II (tak niemiecki czołg został zidentyfikowany przez Johna P. Irwina, działowego w załodze „Super Pershinga”[1] – S. Zaloga podchodził sceptycznie do tego zeznania z powodu małej liczby czołgów typu PzKpfw VIB Tiger II występujących na froncie zachodnim[2]), amerykański czołg zniszczył niemieckiego przeciwnika, strzelając do niego z około 500 metrów[3].
Wojna koreańska edytuj
M26 były także używane w czasie wojny koreańskiej. Początkowo wysłano tam nieliczne jednostki pancerne, ponieważ wtedy w tym rejonie świata Amerykanie nie mieli dużej liczby czołgów, zwłaszcza tak nowoczesnych jak M26. Głównym uzbrojeniem pancernym Amerykańskiej Armii Okupacyjnej w Japonii były czołgi lekkie M24 Chaffee oraz nieliczne czołgi średnie M4 Sherman. Zostały one w trybie alarmowym wysłane do Korei.
Po ataku komunistów, służby kwatermistrzowskie sięgnęły po wszelkie dostępne rezerwy czołgów M26. Według oficjalnej historii armii amerykańskiej, do Korei wysłano nawet kilka czołgów, które stały jako pomniki w Forcie Knox. M26 wspólnie z M46 Patton, wyparły niemal zupełnie z uzbrojenia wojsk amerykańskich inne typy czołgów.
Przypisy edytuj
- ↑ Irwin 2002, s. 89–92, s. 106, s. 138.
- ↑ S. Zaloga 2008, Armored Thunderbolt s. 290.
- ↑ Duel at Dessau. 3AD's „Super Pershing” vs. Germany's „King Tiger” [online], 3rd Armored Division History Foundation [dostęp 2005-06-17] (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Medium Tank M26 Pershing
- United States' M26 Pershing heavy tank [online], wwiivehicles.com [zarchiwizowane z adresu 2012-02-05] (ang.).
- M26 Pershing [online], onwar.com [zarchiwizowane z adresu 2011-06-04] (ang.).