Mała Gańczorka (831 m n.p.m.) – szczyt w Paśmie Baraniej Góry i Skrzycznego w Beskidzie Śląskim. Znajduje się w bocznym grzbiecie, który odgałęzia się od zwornikowej Karolówki i biegnie na południe poprzez Gańczorkę, Małą Gańczorkę i Tyniok na Przełęcz Koniakowską[1].

Mała Gańczorka
Ilustracja
Widok z czarnego szlaku na Baranią Górę
Państwo

 Polska

Pasmo

Beskid Śląski, Karpaty

Wysokość

831 m n.p.m.

Położenie na mapie Beskidu Śląskiego
Mapa konturowa Beskidu Śląskiego, po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mała Gańczorka”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mała Gańczorka”
Ziemia49°34′17,4″N 18°59′11,0″E/49,571500 18,986389

Na zachodnich stokach Małej Gańczorki ma swoje źródła rzeka Olza, na wschodnich potok Gańczorki. Góra jest w większości porosnięta lasem, ale na jej stokach i grzbiecie są duże polany, a na polanie znajdującej się na grzbiecie łączącym Małą Gańczorkę z Tyniokiem jest jednodomowe, należące do Kamesznicy osiedle Polenica[2].

Grzbietem Małe Gańczorki biegnie granica między wsią Istebną (powiat cieszyński) i Kamesznicą (powiat żywiecki)[2], a dawniej biegła dawna granica między księstwami cieszyńskim (na zachodzie) i oświęcimskim (na wschodzie), później między księstwem cieszyńskim a Rzecząpospolitą, następnie między austriackim Śląskiem i Galicją. Z punktu widzenia etnograficznego linia ta oddziela Śląsk Cieszyński (na zachodzie) od Małopolski (Żywiecczyzny) na wschodzie[3].

Nazwa Małej Gańczorki pochodzi od Gańczorki, tej zaś według lokalnego podania, od garncarza (w miejscowej gwarze: gańczorza), który miał tutaj mieszkać w samotności i tu umrzeć samobójczą śmiercią. Inne podania mówią, że miało to być miejsce tracenia skazańców i grzebania samobójców[4].

Szlaki turystyczne edytuj

Zachodnimi stokami Małej Gańczorki biegnie niebieski szlak turystyczny:

  odcinek: Koniaków (przystanek PKS pod Koczym Zamkiem) – Tyniok – Przełęcz Koniakowska – Mała Gańczorka – Gańczorka – Karolówka – Schronisko PTTK Przysłop pod Baranią Górą. Odległość 7,3 km, suma podejść 310 m, czas przejścia 2:20 godz., z powrotem 2 godz.[5]

Przypisy edytuj

  1. Geoportal. Mapa topograficzna [online] [dostęp 2023-07-16].
  2. a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-07-16].
  3. Mirosław Barański, Beskid Śląski. Pasmo Baraniej Góry. Przewodnik turystyczny, Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1994, s. 188, ISBN 83-7005-357-2.
  4. Mirosław Barański, Beskid Śląski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, s. 296,297, ISBN 978-83-89188-71-7.
  5. Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 2, ISBN 978-83-7605-084-3.